شهرام اقبال زاده در گفتگو با هنرنیوز؛

آموزش نقد علمی به یک عزم ملی نیاز دارد

کودک امروز یک شهروند جهانی است

30 خرداد 1391 ساعت 12:11

شهرام اقبال زاده گفت: کودک امروز یک شهروند جهانی است و با اینکه در مرزهای ارضی زندگی می کند اما به لحاظ فرهنگی در جهانی بدون مرز زیست می کند، از این رو یک منتقد باید با داد و ستد و کم و کیف فضای فرهنگ ها آشنا باشد و آن ها را به خوبی بشناسد که متاسفانه بسیار اندک به این موضوع پرداخته شده است و «کودک تهران» معیار قرار گرفته است، در حالیکه باید کودک ایرانی مد نظر باشد.


اقبال زاده در گفتگو با خبرنگار گروه کتاب و ادبیات هنرنیوز گفت: لازمه اینکه نقد علمی ادبیات کودک و نوجوان در کشور جای خود را بیابد این است که در دانشگاه به صورت متدیک آموزش داده شود. 

وی با بیان این مطلب افزود: خوشبختانه در حال حاضر دانشگاه شیراز، کارشناسی ارشد ادبیات کودک و نوجوان را تاسیس کرده و یک دوره هم دانشجو پذیرفته است، لیکن باید در این مورد به صورت نظامند عمل کرد؛ نقد اساسا یک بحث میان رشته ای است و باید بر این مبنا بررسی شود. 

اقبال زاده با اشاره به تحولات کودک در عصر مدرن اظهار داشت: کودک امروز در معرض اطلاعات بسیار زیادی است و پیرامون او را یک فضای چند رسانه ای احاطه کرده است و به واقع کسی که روزآمد نباشد نمی تواند با کودک امروز ارتباط برقرار نماید زیرا شناخت کودک امروز مستلزم شناخت ذهن، زبان، روانشناسی تفکر اوست و باید نیازهای او را شناخت و متناسب با فرهنگ بومی، ملی و جهانی با او هماهنگ شد. 

وی در تشریح این مسئله بیان داشت: کودک امروز یک شهروند جهانی است و با اینکه در مرزهای ارضی زندگی می کند اما به لحاظ فرهنگی در جهانی بدون مرز زیست می کند، از این رو یک منتقد باید با داد و ستد و کم و کیف فضای فرهنگ ها آشنا باشد و آن ها را به خوبی بشناسد که متاسفانه بسیار اندک به این موضوع پرداخته شده است و «کودک تهران» معیار قرار گرفته است، در حالیکه باید کودک ایرانی مد نظر باشد و برای شناخت دقیق آن رویکردهای مختلف نقد اعم از روانشناسی، جامعه شناسی و سایر علوم وابسته را بررسی کرد و تفاوت های کودک و نوجوان را با بزرگسال شناخت و تاثیر و تقابل فرهنگی را بر ذهن و ضمیر او بررسی کرد و به صورت دانشگاهی و نظامند با او مواجه شد. 

وی افزود: یکی از رویکردهای نقد ادبی، نقد ادبی خواننده محور یا خوانش مخاطب است که در این خوانش اغلب مخاطب کودک و نوجوان مشارکت دارند و کارهای خوبی برای آن انجام شده است، برای مثال کارگاه های ادبی که برای نوجوانان برگزار می شد در آن ها نظرات بچه ها درباره آثار ضبط و پیاده می شد تا بتوان این نظرات را ارزیابی و بررسی نمود. 

اقبال زاده درباره اوقات فراغت کودکان و نوجوانان اظهار داشت: نباید کودک و نوجوان را در اوقات فراغت بیکار پنداشت، بچه ها در ایام تعطیلات خود در کلاس های مختلفی که در مدارس، فرهنگسراها و شعبه های کانون پرورش فکری برگزار می شود حضور می یابند اما متاسفانه مربی آگاه کم داریم و باید مربی هایی در این کلاس ها حاضر شوند که نیازهای آنها را بشناسد و تابستان می تواند زمان خوبی برای طرح این موضوع باشد . 

وی با اشاره به مشکلات مدیریتی در این راستا گفت: ما امکانات کم نداریم اما مشکلات مدیریت و برنامه ریزی داریم، برای مثال مساجد کشور ظرفیت های بزرگی هستند که می توان از آن ها بهره گرفت اما تعاملشان با مردم، کودکان و نوجوانان چه میزان است؟ لذا باید این موارد را در کنار هم قرار داد تا بتوان از این فضا ها بهره گرفت در این امر همه نهاد های مدنی همچون شورای کتاب کودک، انجمن فرهنگی ناشران کودکان و نوجوان، انجمن نویسندگان کودک و نوجوان، آموزش و پرورش، مطبوعات کودک، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و سایر نهادهای وابسته باید مشارکت داشته باشند زیرا این مسئله به یک عزم ملی نیاز دارد. 

اقبال زاده به سیستم تربیت کودک متفکر اشاره نمود و تصریح نمود: ما باید کودکان را متفکر بار بیاوریم تا در آینده از آن اقتصاد دادن، منتقد، دانشمند، سیاستمدارو غیره در بیاید اما ما فقط بچه ها را درسخوان بار می آوریم و می گوییم بچه باید حرف گوش کن باشد یا سر به حوا و سر به زیر می شود اما اهمیت در این است که باید کودک متفکر و منتقد تربیت شود تا بتواند جهان را بشناسد و مشکلات را حل کند. 

این ادیب کودک و نوجوان در خاتمه خاطرنشان ساخت: متاسفانه در ادبیات ما نگاه جناحی و تنگ نظرانه وجود داردچه در آموزش پرورش و چه در حوزه های دیگر لذا باید نخست برای اصلاح این شرایط کوشید.

مریم خاکیان


کد خبر: 42389

آدرس مطلب: http://www.honarnews.com/vdcf1mdj.w6d0cagiiw.html

هنر نیوز
  http://www.honarnews.com