هنر نیوز - باید به سمت هنر قدسی حرکت کنیم

محمد‌سعيد نقاشيان کاتب خط معلی گفت: متاسفانه هنر قدسی کمرنگ شده؛ چون هنر یعنی وصل شدن به ساحت خداوند و ما این موارد را رعایت نکرده و هنر را به مرز از بین بردن کشانده‌ایم.
محمد سعيد نقاشيان در گفتگو با «هنرنیوز» در تعریف نگاه خود به هنر دینی گفت: ساحت هنر به گونه‌ای است که اگر با اصالت مطرح شود ذاتاً دینی است، پس در این مقال جایی برای واژگانی چون هنر دینی و غیر دینی قائل شدن اشتباهی است که متاسفانه ما به آن دچار شده ایم به زعم من اینجا بحث بر روی اصالت داشتن یا نداشتن است.
وی افزود: اگر سیر واژه هنر را در تاریخ مد نظر قرار دهیم می‌بینیم هنر یا هنره و سونر یا سونره گروهی بوده‌اند که در فضایل اخلاقی به حد اعلا رسیده بودند، پس خصیصه اصلی هنر در هر شرایطی همین است و اگر این کار را انجام دهد به ساحت قدسی که بنیان هنر است نزدیک شده است. اصل هنر بر مبنای رسیدن به وحدت وجود است.
این هنرمند ادامه داد: اصل هنر بر مبنای رسیدن به وحدت وجود و عروج روح هنرمند به عالم معناست، عده‌ای که گمان می‌کنند هنر تنها هنرهای تجسمی را در بر می‌گیرد که این افراد سخت در اشتباهند، چرا که در هر رشته و زمینه‌ای هنرمندانی وجود دارند که معنای اساسی وجود را درک می‌کنند.
وی افزود: هنرمندان غربی چون میکل آنژ، رافائل و داوینچی نیز هنرشان ماندگار شد چرا که بر اساس تعالیم و مبانی کلیسا عمل می‌کردند و کارشان با مکاتب الهی ممزوج بود.
نقاشیان در توضیح این مطلب گفت: به طور مثال آنچه عطار نیشابوری در عرصه ادبیات انجام می‌دهد نوعی رمز گشایی از ساحت هنر است و هرکس که خود را هنرمند می‌داند باید در این راستا حرکت کند.
این هنرمند خطاط با اشاره به ذات قدسی هنر گفت: در تمام ادبیات ما نثر مسجع با بهره گرفتن از قرآن پیش رفته، پس اصل هنر دین است و تا هنگامی که بسیاری مسائل دیگر با آن آمیخته نشده ‌در ذات خود قدسی بوده و هنر والایی را ارائه خواهد کرد.
وی اظهار کرد: منظور از هنر چیزی است که ما را به اصل ارجاع دهد و به سیمرغ وجود نزدیک‌مان کند هنر در ذات خود قدسی است و ما را به تفکر معنوی و الهی رهنمون می‌کند هر چه ما را به اصل وجودمان بازگرداند عین هنر است.
نقاشیان افزود: در هنر پیشینه گسترده‌ای داشته‌ایم که امروزه رو به اضمحلال است هنر ایرانی کنار گذاشته شده و به سمت هنر غرب رفته ایم، در صورتی که هنر ایرانی تا حدی قوت دارد که ما را از همه چیز بی نیاز می‌کند اما چون از خودمان دور شده ایم چشم‌مان به دیگرانی است که در برابر پیشینه ما هیچ هستند.
وی گفت: 5 هزار سال پیش در شهر سوخته بین زابل و زاهدان سفالگری می‌شده و حتی این آثار به دیگر جاها فروخته می‌شده یعنی اینکه هنر اصیل قبل از اسلام هم در ایران بوده و هر جا اصل هنر به کار گرفته شود، خواه ناخواه به وحدت وجود می‌رسد و ما را از کثرت به وحدت سوق می دهد.
نقاشیان با گلایه از فضای حاکم بر هنر در جامعه امروز اظهار کرد: امروزه دیگر هنر به این معنی در جامعه ما نیست و حتی اگر بخواهیم واژه هنر دینی را قائل شویم می‌بینیم هنر از بین رفته و دیگر رنگ‌ها معنا و شکل استفاده گذشته را ندارند و قدسی نیستند.
به طور مثال رنگ زرد در عرفان به معنای عشق الهی است اما بنا به فرهنگ غربی نشانه نفرت شده است.
وی با اشاره به بی مهری‌هایی که به ساحت هنر و هنرمند شده گفت: از وقتی خوشنویسی کامپیوتری شد بزرگترین لطمه به این هنر وارد شد، تفکرات اصیل و معنوی از میان رفت و همه اینها ناشی از این است که کسانی حاکم هنر شده اند که هیچ از آن نمی فهمند و حمایت از هنرمند و دغدغه‌هایش را درک نمی‌کنند.
وی ادامه داد: وقتی یک کشور خارجی به ما سفارش کار می دهد حقوق ماهانه برای ما در نظر می‌گیرد تا با آرامش کار کنیم؛ اما در ایران این موارد لحاظ نمی‌شود و هنرمندان بسیاری را می‌شناسم که مسافرکشی می‌کنند تا معاش خانواده خود را تامین کنند.
نقاشیان در ادامه گفت: تعداد کسانی که قرآن کتابت کنند بسیار پایین آمده و این نشان دهنده مشکلات هنرمندان است، اصلا هنرمندان دچار غربت عجیبی شده‌اند. وی افزود: هنر دینی در سینما شده فیلم‌های دفاع مقدس و در نقاشی به تصویر کشیدن عکس شهیدان در صورتی که این موارد تنها بخشی از نیاز هنر است.

گفتگو: زینب مرتضایی