پژمان خلیلی در گفتگو با هنرنیوز؛

چرا ارکسترها تعطیل شده‌اند؟

7 مرداد 1392 ساعت 12:55

یک آهنگساز موسیقی غربی معتقد است: عدم شفاف بودن مسئولان و مواضع آن ها نسبت به موسیقی هنرمندان را سردر گم کرده است.

پژمان خلیلی آهنگساز موسیقی غربی درباره تعطیلی ارکسترها با ما گفتگو کرده است. این آهنگساز و مدرس موسیقی از لزوم بیان شفاف درباره موسیقی با ما سخن گفت.

مایلم درباره تعطیلی ارکسترها و رخوتی که ازین رهگذر بدنه موسیقی کلاسیک غربی را به خود مبتلا کرده است سخن بگویید.

تعطیلی ارکسترها ماجرای غم انگیزی است علی رهبری چند سال قبل در گفتگویی این مشکل را عنوان کرده بود که تعطیلی ارکستر ملی هم‌چون تعطیلی یک کارخانه نگران کننده است. متاسفانه وزرای ارشاد توجهی به موسیقی کلاسیک ندارند. این موسیقی گونه ای سالم از موسیقی است. گونه ای که قادر است بسیار مفید باشد. مسئولان داعیه موسیقی فاخر دارند و باید دید توجیه آن‌ها درباره تعطیلی ارکسترها چیست! اگر موسیقی حرام است و اگر نیست ما باید تکلیف خود را بدانیم.

از شرایط پس از تعطیلی ارکستر بگویید. این تعطیلی به یقین برای موسیقی کشور بسیار گران تمام شده است.

سوال بزرگ موزیسین ها این است که چرا ارکسترها تعطیل شده‌اند؟ به نظر می‌رسد موسیقی برای مسئولان مهم نیست! موزیسین‌ها در شرایط نامطلوبی به سر می برند. شرایط کنونی دانشگاه‌ها و حذف رشته‌ها از یک طرف و تعطیلی ارکسترها از طرف دیگر مشکلات بزرگی را بر سر راه این هنر قرار داده است. در واقع امرار معاش موزیسین‌ها از راه هنر بسیار دشوار شده‌است.

به نظر می رسد مسائل مالی و محدودیت‌های موزیسین ها به تعطیلی ارکستر ملی و ارکستر سمفونی هم ختم نمی شود.

این شرایط در مورد تدریس نیز وجود دارد. حقوق اساتید دانشگاه‌ها به موقع پرداخت نمی‌شود و گاه پرداخت آن نزدیک به یک سال به تاخیر می‌افتد. از سوی دیگر حقوق یک مدرس دانشگاه در رشته موسیقی به مراتب کمتر از مدرس یک آموزشگاه خصوصی است. در واقع اگر یک موزیسین مدرس یک آموزشگاه خصوصی باشد؛ درآمدی به مراتب بهتر از یک مدرس دانشگاه خواهد داشت. پس به طور طبیعی تدریس در هنرستان موسیقی، دانشگاه هنر، علمی کاربردی و ... چندان به صرفه نیست؛ چه رسد به آن‌که بخواهیم به تاخیر در پرداخت حقوق آن‌ها فکر کنیم. اما مهم تر علت این اتفاقات است. چرا تاخیر در حقوق مدرسان موسیقی و نوازندگان ارکسترها اتفاق می‌افتد؟ اگر مشکل کمبود بودجه است؛ باید بگوییم که کمبود بودجه مشکل تازه‌ای نیست. همیشه فرهنگ در ایران از کانون توجه به دور و بودجه آن به مراتب کم بوده است.

اما سوال این جاست که مگر چند دانشگاه موسیقی در کل کشور داریم و تعداد ورودی‌های ما چند نفر هست که تا این حد به آن کم لطفی شده است؟ با توجه به محدودیت‌های پذیرش دانشگاه‌ها می‌توان گفت مشکل محدودیت مالی است؟

بله باید گفت، تعداد پذیرش دانشجو در رشته موسیقی با رشته‌های فنی اصلاً قابل قیاس نیست. رشته‌های فنی در دورترین دانشگاه‌های آزاد در دورترین نقاط کشور هم می توان یافت. این رشته‌ها بدان حد دانشجو می گیرند که در سال های اخیر تعداد صندلی های خالی دانشگاه ها بسیار زیاد شده است. همیشه تعداد زیادی صندلی خالی در دانشگاه‌های فنی اعلام می‌شود و این نشان‌گر آن است که مردم علاقه‌ای به تحصیل در آن رشته‌ها ندارند و تعداد پذیرش بیشتر از تعداد علاقمندان این رشته‌هاست. اما در مورد موسیقی تنها دانشگاه تهران، دانشگاه هنر، دانشگاه علمی‌کاربردی، هنرستان موسیقی و دانشگاه آزاد پذیرش دانشجو دارند. این دانشگاه‌ها هر کدام تعداد محدودی هنرجو می گیرند. با این اوصاف حال وقتی در سال ۲۰ دانشجوی آهنگسازی به دانشگاه راه می‌یابند؛ چرا باید این پذیرش متوقف شود؟ این رقم در قیاس با یک جمعیت هفتاد میلیونی رقمی نیست.

محدودیت پذیرش و توقف پذیرش دانشجو چه شرایطی برای هنرجویان علاقمند پیدی آورده است؟

تعداد بسیاری هنرآموز هر سال برای رشته آهنگسازی در آزمون ورودی دانشگاه‌ها شرکت می‌کند. اگر این رشته با این ظرفیت محدود حذف هم شود؛ به یقین دو انتخاب بیشتر نمی‌ماند؛ یا هنرجو علایق خود را فراموش کند و به کار و حرفه دیگری روی آورد و یا آنکه از ایران مهاجرت کند. راه دیگری برای او نمی ماند. در صورت تمکن مالی او ترجیه خواهد داد در سنین پایین به کشورهایی با شرایط فرهنگی بازتر مهاجرت کند و در دانشگاه‌های معتبر در بخواند. در واقع با شرایط کنونی پذیرش دانشجو و حذف رشته ها ه اتفاق تازه این حوزه است، و با پیش‌بینی شرایط کاری شبیه به نوازندگان ارکسترهای ایران، هنرجو عزیمت به کشور دیگر را ترجیه خواهد داد. همین موضوع سبب بالا رفتن آمار مهاجرت خواهد شد. سبب این اتفاق سیاست‌های نادرست است. مسئولان باید به این موضوع پاسخی شفاف دهند. اگر قرار است موسیقی حذف شود؛ صریحاً اعلام کنند تا موزیسین‌ها بتوانند تصمیم روشنی برای زندگی و حیات کاری خود بگیرند. شفاف سخن گفتن هیچ ایرادی ندارد. حتی اگر مشکل بودجه است و هنر بودجه چندانی ندارد و در نتیجه موسیقی در اولویت نیست؛ باید به راحتی بیان شود. مسلماً شرایط تا بدین حد بغرنج نیست. گرچه بارها شنیده‌ایم که مشکلات حل خواهد شد، اما عملاً اتفاقی نمی‌افتد. 

فاطمه عبدی مراد

کد خبر: 61658

آدرس مطلب: http://www.honarnews.com/vdcfcvdv.w6dytagiiw.html