اخلاق عمومی جامعه در خطر است؛
ادبیات فارسی در بند ضحاک ماردوش ماهواره
14 مرداد 1392 ساعت 12:02
ادبیات تعلیمی یا اخلاقی گونه‌ای از کلام ارتباطی است که در جوامع گوناگون بنا به مناسبات و فرهنگ اجتماعی تعیین و تبیین می‌شود و حراست از آن بر عهده همه مردم جامعه و توده رسانه هاست.
به گزارش هنرنیوز ادبیات تعلیمی بخشی از ادبیات ملی و هویت کشورهاست که اگرچه به حکم اخلاقی بودن آن در تمام کشور‌ها در ابعاد مختلفی وجود دارد اما بنا به چارچوب‌های فرهنگ در جوامع اشکال مختلفی دارد که نسل به نسل و در زنجیره خانواده‌ها انتقال می‌یابد و زنده می‌ماند.
اخلاق در ادبیات ملی سرزمین ما همواره یکی از مهم‌ترین مظاهر فرهنگ و از امتیاز‌های آن به شمار می‌رود و این مسئله تا بدان حد مهم است که همه عالمان و متفکران در هر کجا از گستره اندیشه بخواهند تذکر و رخ نمود اخلاق را در آثار خود بیاورند لاجرم نمونه‌ای از ادبیات فارسی را در شعر یا نثر استشهادیه قرار می‌دهند.
به طور کل حکمت و اندیشه متعالی و تفکر عرفانی مهم‌ترین جنبه خود را بر تعالی انسان و رشد فکر و معنوی او در ساحت اخلاق می‌داند و این موضوع به حد کثرت در ادبیات فارسی نمود یافته و بخش از پایه‌های فرهنگی ما به شمار می‌رود.
در روزگار مدرن، تلاش برای یکی کردن جهان به منزله دهکده جهانی موجب رسوخ عناصر ناهمگن فرهنگی و اجتماعی در بافت فرهنگ‌های دیگر شده است که‌گاه به شکل وصله پینه‌های نا‌متجانس است که از همه سو دیده می‌شود لیکن مردم جوامع آنقدر در آن غرق می‌شوند که دیگر قادر به درک این نا‌همسویی‌ها نخواهند بود.
امروزه در شبکه‌های ماهواری‌ای با توجه به حضور همه فرهنگ‌ها از تمام جوامع بخش زیادی از ادبیات اخلاقی زیر چرخ‌های تفکرات غیر اخلاقی خرد شده و شکلی از خرده اخلاق‌های نامتساوی با فرهنگ جوامع مصرف کننده به آنان تحویل داده می‌شود. گو اینکه فرهنگ جوامع در ظرف بازیافتی قرار گیرد که در آن خرده‌های سایر فرهنگ‌ها با فرهنگ ملی ذوب و در نهایت ایجاد شکلی از عجایب و غرایب آخر الزمانی باشد؛ آخرالزمانی که مردم از عدم وجود اخلاق در آن به شکوه می‌افتند لیکن نمی‌توانند مانع از ورود و هجوم عوامل غیر اخلاقی به حریم زندگی خود باشند.
ادبیات اخلاقی هم در چنین فضایی لگدمال می‌شود و تحت الشعاع ناپاسداری‌های فرهنگی و کلامی از بین می‌رود یا دستخوش تغییرات می‌شود؛ چه بسا شبکه‌های بسیاری در ماهواره‌ها که بنای خود را بر این گسست‌های اخلاقی نهاده و با پخش سریال‌های زنجیره‌ای، نفوذ در ذهن و زبان ملل مقصد خود را شکاف‌های اخلاقی در خانواده‌های جوامع مصرف کننده قرار داده‌اند.
متاسفانه در کشور ما ساخت و تولید مجموعه‌های تلویزیونی داخلی نتوانسته است همپای این تهاجمات فرهنگی بیاستد و حتی در پاره‌ای مواقع خود نیز تبری از همان جنس برداشته که منجر به تیشه‌های عمیقی است که بر ریشه و بدنه اخلاق و ادبیات ملی خورده است.
در این راستا با نگاهی بر برنامه‌های برون مرزی که متن زبان فارسی را تنها در شکل ظاهری آن بدون بهره گیری از غنای فرهنگی به کار می‌برند حائز اهمیت است؛ زیرا که رخ نمود ادبیات تعلیمی در ملل فارسی زبان همواره در زندگی و امور جاری مردم دیده شده و در کوچه و بازار اندرزهای مولانا و تذکرات اخلاقی سعدی و انتقادهای اجتماعی حافظ و طنزهای ظریف عبید زاکانی دهان به دهان گشته و با خود نسل‌هایی را با فخامت گفتار و صفای اندیشه به بار آورده است.
در فضای رسان‌های جمعی برون مرزی آنچه وجود ندارد توجه به تارو پود فرهنگی ملل است و تقویت احساس بی‌هویتی که ادبیات کلامی را در هر نوع آن اعم از تعلیمی، اخلاقی و عرفانی تضعیف نموده و به جای آن خوراکی از زبان، کلام و اندیشه تهی ظاهرگرایی و مصرف بارگی را به مخاطب می‌خوراند.
مریم خاکیان
کد خبر: 61937
آدرس مطلب: http://www.honarnews.com/vdcfe1dv.w6dymagiiw.html