هنر نیوز - طراح لباس؛ فکر شخصیت‌ها را نشان می‌دهد

تاثیر تئاتر، تنها آنی نیست که متن و بازیگر بر مخاطب می‌نهند؛ بلکه تئاتر مجموعه‌ای از عناصر است که هر کدام تاثیری حتی پنهان دارد که مجموع این عناصر روح و ذهن مخاطب را تسخیر می‌کند. به بیان دیگر؛ اگر چه تئاتر هم مانند سینما بیشتر بازیگران هستند که دیده می‌شوند؛ اما مساله‌ی اصلی اینجاست که تنها بازیگران نیستند که در این دو هنر حضور دارند. در سینما عده‌ای پشت صحنه و قاب تصویر هستند که این آدم‌ها ترکیب و زنجیره‌ای از فنون و هنرها را با هم می‌آمیزند تا بازیگر خروجی نهایی این هنر باشد و در تئاتر هم همین‌طور.
در میان عناصری که در مجموع هنر نمایش مخاطب را در اثر به خود جذب می‌کند طراحی لباس و صحنه است. این دو عنصر اگرچه ارتباطی عمیق و اساسی با هم دارند اما ما بر آن هستیم تا این بیشتر طراحی لباس را مورد بررسی و واکاوی قرار دهیم.
طراحی لباس به متغیرهایی وابسته است که طراح باید به آن توجه کند. نخستین موردی که طراح لباس باید آن را مورد توجه قرار دهد و بسیار هم آشکار است «جنسیت» کاراکتر است. ممکن است این نکته به نظر سطحی بیاید اما یک طراح لباس برایش اهمیت دارد که جنسیت کاراکتر چیست. مورد بعدی که طراح لباس به آن توجه می‌کند «موقعیت» کاراکتر در نمایش‌نامه است. این موقعیت اعم است از شغل؛ موقعیت اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، ورزشی و ... کاراکتر. هر کدام از این‌ها جامعه‌شناسی خاصی دارند که طبقه اجتماعی آن‌ها منشعب از آن است. به بیان دیگر هر کدام از شخصیت‌ها بنا به طبقه اجتماعی و شغل حتی جدای از موقعیت آن‌ها در نمایشناه پوششی عرفی دارند که مد نظر طراح لباس قرار دارد؛ البته ممکن است در نمایشنامه ویژگی یک کاراکتر بنا به شغل و طبقه اجتماعی او دچار چالش‌ و تغییر شود و به نوعی آشنایی‌زدایی با شخصیت او باشیم؛ اما به هر حال برای طراح صحنه اصل بر موقعیت اجتماعی، فکری و طبقه اجتماعی اوست.
علاوه بر این و به بیان دیگر؛ برخی معتقدند وظيفه اصلي طراح لباس خواندن دقيق نمايشنامه، تحقيق درباره نويسنده و سبك نوشتاري او، درك فضاي نمايشي و اهداف نويسنده و شناسايي و تفكيك شخصيت‌هاي نمايشي است؛ طراح لباس در صحنه به دنبال طراحي لباسي است كه ياريگر بازيگر در ارائه خصوصيات خاص يك شخصيت باشد. بنابراين بايد شخصيت را بشناسد و اين حاصل نمي‌شود مگر با تحقيق منابع و تبادل نظر با كارگردان و ديگر اعضاي گروه؛ برای اینکار حتی حضور طراح لباس در تمرين هاي گروه را الزامي است و اين حضور به طراح كمك مي كند تا فيزيك و بدن بازيگر را بهتر بشناسد و همچنين تغييرات احتمالي در نمايشنامه و ميزانسن‌ها و حركت‌ها را بهتر درک كند.
اما مباحثی هست که برخی کارشناسان معتقدند تاثیر مثبتی بر فرایند توسعه‌ی طراحی لباس خواهد داشت؛ برنامه‌ريزي صحيح آموزشي و ارائه واحدهاي طراحي لباس در رشته كارگرداني؛ مشخص شدن جايگاه و شرح وظايف طراح لباس تئاتر ؛ هماهنگي و تعامل بين طراح لباس و كارگردان؛ استفاده از فارغ التحصيلان طراحي لباس به عنوان دستيار در كنار طراحان با تجربه و تناسب در تقسيم بودجه؛ مشخص شدن دستمزد طراحان لباس در هر نمايش براساس دانش و تجربه كاري؛ توجه به كتاب‌هاي پژوهشي؛ تأليف و ترجمه در خصوص طراحي لباس از این جمله‌اند.