به گزارش خبرنگار سینمایی هنرنیوز، مهرشاد کارخانی عکاس یکی از فیلم‌های مسعود کیمیایی که در نشست نقد و بررسی ۵ دهه با مسعود کیمیایی به همراه «جواد طوسی» به نقد فیلم سینمایی «گوزن‌ها» در موزه معاصر تهران حضور داشت گفت: من خیلی غمگین شدم که فیلمخانه ملی ایران یک نسخه دی وی دی با کیفیت از فیلم گوزن‌ها نمی‌تواند به موزه هنرهای معاصر تقدیم کند تا تماشاگران اگر نسخه ۳۵ میلیمتری را در اختیار ندارند که ببینند لااقل نسخه DVDخوب آن را ببینند. متاسفانه صدای فیلم هم خیلی بد بود و تاثیر بدی روی تماشاگران داشت.

وی افزود: معتقدم باید بزرگداشت مسعود کیمیایی و نقد و بررسی ۵ اثر شاخص وی با برنامه ریزی دقیق تری برگزار می‌شد ما هنوز بلد نیستیم یک بزرگداشت را در اندازه‌ها وشان یک آدمی مثل «مسعود کیمیایی» برگزار کنیم. این بزرگداشت باید زمانی برگزار می‌شد که ایشان مثل حالا سر فیلم نباشند و دوستان آقای «کیمیایی» مثل آقایان ناصر تقوایی، عباس کیارستمی و خیلی از بزرگان دیگر در این جلسه حضور می‌داشتند و در مورد فیلم گوزن‌ها و فیلمهای کیمیایی صحبت می‌کردند.

کارخانی اضافه کرد: برهیچ کس تاثیرگذاری سینمای کیمیایی قابل انکار نیست. تاجایی که بسیاری از سینماگران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ما با دیدن فیلم های سینمایی«قیصر» و«گوزن ها» توانستند وارد عالم سینما شوند. اما امروز باعث تاسف است که آنها در این بزرگداشت حضور ندارد و کیلن همین چند هفته پیش بود که برای بازگشایی خانه سینما اکثر آنها جمع بودند وخانه سینمای باز نشد. البته دوستان واقعی سینمای کیمیایی طیف های مختلف جامعه از نسل های دیروز و امروز هستند که حضور پر شورشان امروز برای تماشای فیلم سینمایی«گوزن ها» قبال تحسین است.

وی یادآور شد: سینمای کیمیایی کاملا غریزی است و تحت تاثیر صد درصد سینمای وسترن دهه ۶۰ تا ۸۰ آمریکا است. چه به لحاظ میزانسن و عکاسی و چه به لحاظ قصه گویی این فیلم توانسته است قصه‌اش را به گونه‌ای روایت کند که بعد از۴۰ سال هنوز تماشاچی امروز را تا پایان فیلم در سالن سینما نگه می‌دارد این درحالی است که در این ۴۰ سال، انبوهی از فیلم‌ها ساخته شدند که حتی خیلی‌ها نام فیلم و شخصیت‌های آنان را به یاد ندارند اما چگونه است که داستان فیلم‌های کیمیایی هنوز که هنوز است در یاد مردم است و حتی برخی‌ها دیالوگهای فیلم‌هایش را هم حفظ هستند و هنوز تماشاگر نام قدرت، سید و فاطی در فیلم گوزن‌ها را به یاد دارد. 

کارگردان فیلم سینمایی «ریسمان باز» در ادامه عنوان داشت: در فیلم های سینمایی«گوزن ها» و«قیصر» به شدت جنبه های زندگی مذهبی و سنتی مردم دیده می شود و نقش مذهب بسیار تاثیرگذار از برخی از فیلم های بعد از انقلاب است. بسیاری در سال های بعد از انقلاب تلاش کردند تا بتوانند فیلم مذهبی خوب بسازند ولی این اتفاق صورت نگرفت و آثار آنها تبدیل به فیلم هایی شعاری شدند. 

وی اضافه کرد: فیلم«گوزن ها» به همراه موسیقی تاثیرگذار و حساب شده «اسفندیار منفرد زاده» یک اعتراض را فریاد می زند. اکنون می بینیم که بعد از گذشت ۴۰ سال از ساخت فیلم با اینکه نزدیک به ۳۰ دقیقه از فیلم ممیزی شده بود، بازهم تماشاگر فیلم تا به انتها روی صندلی نشسته و فیلم را می بیند. شما کدام فیلم را در طول این سال ها سراغ دارید که ۳۰ دقیقه آن را حذف کنند، اما همچنان برای مخاطب جذاب و دیدنی باشد.

این عکاس سینمای ایران به قهرمان در فیلمنامه اشاره کرد و ادامه داد: سینما اگر قهرمان نداشته باشد سینمایی است که راه به جایی نخواهد برد و تکلیفش با تماشاگر عادی روشن نخواهد بود. درحال حاضر نمونه‌های زیادی در سینما دنیا و ایران از فیلمهایی که قهرمان ندارد وجود دارد. لذا معتقدم سینمایی که مخاطب عام دارد سینمای مسعود کیمیایی است که می‌تواند حتی مخاطب خاص هم جذب کند.

وی تصرح کرد: مسعود کیمیایی و برخی از فیلمسازانی مثل بهرام بیضایی، ابراهیم گلستان، فرخ غفاری، کامران شیردل ، داریوش مهرجویی، امیرنادری، جلال مقدم، پرویز کیمیاوی و دیگران، فیلمسازانی بودند که «سینمای پیشرو» را در ایران راه اندازی کردند و از سال ۱۳۴۸ تا سال ۱۳۵۵ این روند در کنار فیلم فارسی ادامه داشت.

کارخانی خاطرنشان کرد: پر رنگ‌ترین موضوع و مبحث در سینما و فیلم‌های «مسعود کیمیایی» مذهب است. فیلم قیصر و گوزن‌ها مملو از دیالوگهایی است که از مذهب سر چشمه گرفته‌اند. قسم‌هایی که سید نزد اصغر هروئین فروش می‌خورد همه نشانی از مذهب در فیلم است. ما در فیلم‌های کیمیایی برخی از چیز‌ها را برای اولین بار می‌بینیم مثل دو فرد ساواکی با عینک سیاه در فیلم قیصر که در قبرستان به دنبال قیصر می‌آیند. چریک مبارز را برای اولین بار در گوزن‌ها می‌بینیم آن هم با آن خفقان و سرکوبی که در رژیم شاه وجود داشت یا جام کاتی که از روی صورت قدرت که در حال تفکر است به صحنه تاتری که فاطی مشغول بازی است می‌رسد برای اولین بار بکار رفته است.

وی با بیان اینکه در فیلم گوزن‌ها، میزانسن‌های عاشقانه زیادی وجود دارد گفت: مثلا سکانسی که داماد به خواستگاری می‌آید و قدرت از پنجره خانه سید شاهد ماجرا است. یا روبرو شدن سید در لاله زار و تا‌تر نصر و پخش ترانه علی نظری در جلوی در تا‌تر، که در بطن این ترانه، یک عاشقانه وجود دارد که با قرارگرفتن دو رفیق در کنار هم آن هم بعد از سال‌ها هماهنگ است. در این سکانس، میزانسن و دیالوگهای سید با ترانه در حال پخش شده بسیار تاثیرگذار است.

مهرشاد کارخانی افزود: مسعود کیمیایی با فیلم قیصر و گوزن‌ها جریان سازی را در عرصه سینمای ایران رواج داد و بعد از او، سال‌ها فیلمسازان ذیگر، از روی دست کیمیایی اینگونه فیلم‌ها را تقلید کردند و رفاقت از فیلم گوزن‌ها به بعد شکل پررنگ تری در فیلمهای کیمیایی به خود می‌گیرد این درحالی است که یک نوع بغض اجتماعی نیز در تمام فیلم کیمیایی دیده می‌شود.

این عکاس سینمای ایران با بیان اینکه زن‌های فیلم‌های کیمیایی به ویژه در فیلم قیصر و گوزن‌ها خیلی پای قهرمان فیلم می‌ایستند که ما در فیلمهای امروزی اصلا نمی‌بینیم گفت: در پایان فیلم گوزن‌ها، سکانس خداحافظی فاطی با سید، یکی از سکانس‌هایی است که من فکر می‌کنم تاثیرگذار‌ترین سکانس فیلم باشد هنگامی که فاطی با آن چادر گلدار سفید و چمدان پر پول زیر چادر، با سید خداحافظی خاصی می‌کند سکانسی خلق می‌شود که من حتی در فیلمهای شاخص جهان هم ندیدم. 

وی در پایان گفت : همه بازیگران در فیلم های کیمیایی به شدت درست سرجای خودشان قرار دارند . تاجایی که بازی آنها بسیار روی مخاطب تاثیر می گذارد وبه نوعی ماندگار می شوند. اما متاسفانه بازیگران نسل جدید که در بخشی از فیلم های این سال های سینمای ایران را به اشغال خود درآورده اند، ما می بینیم که بازی آنها به شدت ضعف دارد، تاجایی که به نظر می رسد آنها لیاقت پرده سینما را ندارند.

هنر نیوز