دوسالانه کاریکاتور به کار خود پایان داد. این دوسالانه با افت و خیزهای بسیاری روبرو شد و بر خلاف اعتبار جهانی با بی نظمی و اختلال بسیار مواجه شد. به همین سبب کامبیز درمبخش از برجسته‌ترین هنرمندان این عرصه و داور دوسالانه کاریکاتور به ارزیابی دوسالانه پرداخت.
 
دوسالانه کاریکاتور با تمام حاشیه‌ها پایان گرفت. شما به عنوان یکی از برجسته‌ترین هنرمندان ایران در رشته کاریکاتور به عنوان داور حضور داشتید. کیفیت آثاری را که در این دوره به دوسالانه رسید را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
 
نمی‌توان آثار را مطلقاً خوب یا بد دانست. آثار هر دوره‌ای از نظر کیفی متنوع‌ هستند. در میان آثار هم آثار ضعیف‌تر و هم قوی‌تر را می‌توان دید. اما به طور کلی آثار نسبت به دوره قبل دچار افت کیفی بود. 
 
این افت کیفی را ناشی از چه موضوعی می‌دانید؟
 
گرچه مسائل بسیاری در این موضوع دخیل هستند؛ اما علت اصلی این موضوع را شاید بتوان تمایل جوانترها به دریافت جایزه به عنوان هدف اصلی از خلق اثر عنوان کرد. در واقع رسیدن به مقام هنرمندی نیازمند تلاش و زحمت بسیار است ، آن‌چه امروز جوانتر ها کم‌تر بدان اهمیت می‌دهند. هنرمند باید همواره در حال فعالیت باشد. نه این‌که با اعلام فراخوان یک جشنواره یا دوسالانه به امید دریافت جایزه به خلق اثر مبادرت ورزد. من تمام عمر خود را صرف کاریکاتور کردم. نزدیک به60 سال است که آثارم چاپ می‌شود و امروز خود را کاریکاتوریست می‌دانم. به باور من نسل امروز باید در آفرینش هنری بسیار ممارست کنند تا به مرحله عالی هنر برسند. مرحله‌ای که من خود معتقدم هنوز به آن دست نیافته‌ام. این‌طور نیست که ظرف امروز و فردا به یکباره هنرمند به کمال رسد. 
 
مشکل عمده‌ای را که سبب گرایش جوانان به فعالیت جشنواره ای و محدود شدنشان به خلق اثر تنها به منظور حضور در جشنواره می‌شود چه می‌دانید؟
 
به هر حال جوانان امروز استعداد‌های باالقوه‌ای دارند که لازم است با شناخت و تقویت استعداد‌های آنان زمینه‌های مساعدی را برای پیشرفت شان مهیا کرد. به باور من مشکل کاریکاتور این است که هنرمندان جایی برای عرضه کار خود ندارند. این موضوع آن‌ها را از انجام اثر در فاصله دو جشنواره دلسرد می‌کند. برخی فراموش می‌کنند که آثار هنری در عرصه کاریکاتور برای عرضه خلق می شوند. این موضوع سبب می‌شود تا حیطه کاری جوانان به دوسالانه محدود شود. به باور من جایی برای ارائه کاریکاتور در کشور ما خالی‌ست. یک هنرمند در دوسالانه دو اثر را به مخاطبان عرضه می‌کند؛ اما آثار دیگر او کجا عرضه خواهند شد؟ از چه راهی هزینه‌های معاش خود را تامین خواهد کرد و شغلی که باید برای ادامه زندگی اجتماعی داشته باشد چه خواهد شد؟ به هر حال باید قدری به شرایط کاری کاریکاتوریست‌ها توجه شود. 
 
با وجود آن‌که بسیاری از کاریکاتوریست‌های جوان از راه شرکت در جشنواره‌های بین‌المللی امرار معاش می‌کنند و در واقع به طور ثابت شغلی ندارند؛ زمینه شغلی این حجم گسترده از جوانان باید چگونه فراهم شود؟
 
به باور من مطبوعات باید بیش از امروز به کاریکاتور بها دهد و از آثار هنرمندان استقبال کند. مطبوعات بهترین عرصه برای فعالیت هنرمندان کاریکاتوریست است. اما حتی در مطبوعات به عنوان بستر کاری یک کاریکاتوریست، کمتر بدان بها داده می‌شود.
 
دوسالانه با دو سال تاخیر برگزار شد. با توجه به آن که هدف هر دوسالانه بازبینی هنر در یک بازه زمانی مشخص و برنامه‌ریزی برای دوسال آینده یک هنر است ؛ فکر می کنید این تاخیر هدف دوسالانه را به عنوان یک رخداد جدی در عرصه کاریکاتور ایران تا چه حد مخدوش می‌کند؟

به هر حال تقویم زمانی مشخص از شاخصه‌های یک جشنواره معتبر بین‌المللی‌ست و به هر حال یک جشنواره در ابعاد دوسالانه کاریکاتور تهران که پس از مدت‌ها تلاش ازاعتبار بین‌المللی برخوردار شده‌است؛ باید بیش از این مورد توجه قرار گیرد. در حقیقت هر وقفه‌ای در دوسالانه اتفاق افتد؛ به اعتبار این جشنواره صدمه خواهد زد! و ای نکته‌ای نیست که بتوان از آن چشم‌پوشی کرد. به هر حال در این چند سال اتفاقات بسیاری در عرصه‌های مختلف هنرهای تجسمی رخ داده که چندان باب طبع هنر نبوده. تاخیر در دوسالانه کاریکاتور، تاخیر در دوسالانه تصویرسازی و کاهش کیفی این دوسالانه‌ها همه و همه اتفاقات خوشایندی برای این جشنواره ها و هنرمندان نبوده‌است.
 
دوسالانه کاریکاتور امسال نسیت به دوره قبل یک بخش تازه را موضوع خود قرار داد که بارها مورد نقد و تمجید قرار گرفت. درباره وجود بخش کاراکترسازی در دوسالانه کاریکاتور بسیاری معتقد بودند که جای این بخش در دوسالانه کاریکاتور نبود. پاسخ شما به این نقد چیست؟
 
نمی‌توان گفت این موضوع از دوسالانه کاریکاتور جداست. در واقع مرز میان رشته‌های مختلف هنرهای تجسمی تا بدان‌جا باریک است که گاه می‌توان این مرزها را با یکدیگر یکی دانست. اما در واقع این فرصتی برای تصویرگران بود تا بتوانند در دوسالانه شرکت کنند.
 
و کلام آخر؟
 
امیدوارم که دوسالانه یازدهم به موقع برگزار شود.
 
 
 
 

هنر نیوز