هنر نیوز - آثار تاریخی، سومین تجارت پرسود غیرقانونی در جهان

آثار تاریخی، سومین تجارت پرسود غیرقانونی در جهان

معاون میراث فرهنگی در جمع سفرای کشورهای خارجی گفت: امروزه خرید و فروش اموال فرهنگی تاریخی، تجاری مهم، بین‌المللی رو به افزایش است. همگان از سرقت، غارت و ورود و صدور غیرقانونی اموال فرهنگی تاریخی بویژه از کشورهای دارای تمدن‌های غنی و کهن نظیر ایران، یونان، ایتالیا، مصر، عراق و افغانستان آگاه هستند.

به گزارش هنرنیوز، محمد حسن طالبیان در مراسم بازدید سفرای کشورهای خارجی از اشیاء خوروین و تقدیر از سفیر بلژیک بیان کرد: امروز گرد هم آمدیم تا از موفقیتی که برای استرداد اموال فرهنگی منطقه خوروین بدست آمده بازدید کرده و از این موفقیت و همکاری بین‌المللی که انجام تعهدات بین کشورها را در ارتباط با میراث فرهنگی به دنبال داشت ابراز خرسندی کنیم.

وی افزود: موزه‌ها، مجموعه‌های عمومی و خصوصی، ابنیه تاریخی و مذهبی و سایت‌های باستان‌شناسی در سراسر جهان از گزند این گونه تعهدات مصون نبوده و نیستند. امروزه متأسفانه تجارت غیرقانونی آثار تاریخی فرهنگی و هنری متعلق به کشورهای دارای پیشینه تاریخی کهن نظیر ایران، پس از تجارت مواد مخدر و اسلحه در رتبه سوم و یکی از پرسودترین تجارت‌های غیرقانونی در سطح جهان است.

معاون میراث فرهنگی بیان کرد: بدین منظور و برای جلوگیری از خروج غیرقانونی اموال فرهنگی تاریخی کشورها در شانزدهمین اجلاس عمومی یونسکو که در تاریخ ۱۲ تا ۱۴ نوامبر سال ۱۹۷۰ در مقر یونسکو در شهر پاریس برگزار شد، کنوانسیونی در رابطه با شیوه‌های مناسب برای ممانعت و جلوگیری از ورود، صدور و انتقال غیرقانونی مالکیت آثار تاریخی فرهنگی در ۲۶ ماده به تصویب رسید.

او توضیح داد: طبق مفاد این کنوانسیون حفاظت از میراث فرهنگی تنها هنگامی موثر خواهد بود که همکاری تنگاتنگی میان کشورها در سطح ملی و بین‌المللی وجود داشته باشد. علاوه‌بر کنوانسیون ۱۹۷۰ و با توجه به ابراز نگرانی کشورهای عضو یونسکو تجارت غیرقانونی اشیای تاریخی فرهنگی و خسارت جبران‌ناپذیری که از این طریق به آثار و میراث فرهنگی ملی و بومی کشورها وارد خواهد آورد. کنوانسیون یونیدروا در باره اشیای فرهنگی تاریخی مسروقه یا آثاری که به صورت غیرقانونی صادر شده‌اند در ۲۴ ژوئن سال ۱۹۹۵ در رم ایتالیا به تصویب کشورهای عضو رسید.

معاون میراث فرهنگی ادامه داد: در این راستا جمهوری اسلامی ایران با تکیه بر این معاهدات بین‌المللی نسبت به شناسایی اشیای تاریخی فرهنگی که به صورت غیرقانونی از کشور خارج و یا از موزه‌ها سرقت شده‌اند پرداخته و جهت استرداد آن‌ها تلاش‌های بی‌وقفه‌ای را آغاز کرده است.

وی تصریح کرد: در این باره می‌توان به پرونده‌های موفقی همچون استرداد ۱۱۸ اثر از اشیای محوطه باستانی جیرفت از لندن در سال ۱۳۸۳ که در فرودگاه هیترو لندن توقیف شده بود و همچنین ۱۸ اثر دیگر از منطقه جیرفت از لندن در سال ۱۳۹۱ در کاشی‌های امامزاده‌ای از شهرستان آمل که به صورت غیرقانونی به کشور انگلستان منتقل شده بود و استرداد تعدادی از آثار تاریخی ایران که به صورت غیرقانونی به کشور امارات متحده عربی منتقل شده بود نیز اشاره کرد.

طالبیان با اشاره به آخرین اقدام جمهوری اسلامی ایران که استرداد ۳۴۹ اثر تاریخی متعلق به منطقه باستانی خوروین است،گفت: این اشیاء به صورت غیرقانونی به کشور بلژیک منتقل و پس از قریب به ۳۳ سال تلاش حقوقی ایران، نسبت به استرداد آن‌ها اقدام شد. کشور جمهوری اسلامی ایران با توجه به معاهدات بین‌المللی و احترام به مالکیت قانونی کشورهای عضو به داشته‌های تاریخی و فرهنگی کشورها نسبت به اعاده آن‌دسته از آثار تاریخی فرهنگی که به صورت غیرقانونی به ایران منتقل شده‌اند اقدام کرده است.

او اضافه کرد: در این باره می‌توان به اعاده آثار تاریخی کشور افغانستان که پس از حکومت طالبان به صورت غیرقانونی وارد ایران شده بود در دوره ریاست جمهوری آقای کرزای و نیز آثار فرهنگی هنری کشور کویت که پس از جنگ خلیج فارس و در پی تهاجم عراق به کویت به صورت غیر قانونی به ایران منتقل شده بود اشاره نمود، همچنین جمهوری اسلامی ایران با توجه به جنگ اخیر در کشور عراق نسبت به شناسایی و توقیف آثار تاریخی کشور عراق که احتمال ورود آن‌ها به ایران می‌باشد اقداماتی را انجام داده است.

معاون میراث فرهنگی بیان کرد: جمهوری اسلامی ایران اعتقاد راسخ دارد که آثار تاریخی فرهنگی هر کشوری اصلی‌ترین عناصر اساسی تمدن و فرهنگ ملت‌ها بوده و ارزش حقیقی آن‌ها را زمانی می‌توان درک کرد که این آثار در بستر تاریخی و محیطی خود و مکان به وجود آمدنشان جستجو کرد. همچنین ورود، صدور و انتقال غیرقانونی مالکیت آثار تاریخی فرهنگی را مانعی بر سر راه تفاهم متقابل ملت‌ها دانسته و همکاری کلیه کشورها را در این خصوص خواستار است.

طالبیان ابراز امیدواری کرد: تمامی کشورهای جهان با احترام به فرهنگ‌های گوناگون ملی و بومی موجود در جهان نسبت به حراست و نگهداری آن‌ها تلاش کرده و نسبت به شناسایی و شناخت آن‌ها در دهکده جهانی برای ایجاد تفاهم و همزیستی مسالمت‌آمیز مابین ملت‌ها اقدام کنند. ما امروز با درک بیشتر میراث فرهنگی بشری، می‌توانیم برای حفظ حقوق مردم کشورهایمان به همدیگر کمک کنیم تا از میراث فرهنگی و حقوق نسل‌های آینده بشری بیش از گذشته اهتمام بورزیم.

مراسم بازدید سفرای کشورهای خارجی از اشیاء خوروین صبح روز دوشنبه ۲۰ بهمن ماه در موزه ملی برگزار شد. مجموعه اشیاء خوروین قبل از انقلاب، به طور غیرقانونی از کشور خارج شده بود که بعد از ۳۵ سال پیگیری حقوقی در دی‌ماه سال جاری به ایران برگشته شد.