هنر نیوز - نمایش؛ نور، صدا، رنگ و اندیشه

نمایش ترکیب دوزمان از کشور فرانسه به جشنواره تئاتر فجر راه یافت این نمایش به زعم برخی نمایشی مطلوب و از دیدگاه برخی دیگر بی محتوا توصیف شد. از همین روی در ین مجال به بررسی جنبه های مختلف این نمایش می پردازیم.

ترکیب دو زمان؛ در سطحی مطلوب نمایانگر دو وجه متناقض از اجتماع انسانی است. دو وجه غالب جهان معاصر.
نشان دادن تناقض های در انسان دستمایه خلق این نمایش است. در واقع نمایش تنها ۲ بایگر دارد. بازیگرانی که دو قطب مقابل یکدیگرند. یکی کاملاً قانونمند و پایبند و دیگری ساختار شکن با افکاری آزاد و دیوانه مانند. درواقع داستان بر پایه تناقض شکل می گیرد و بیننده در تمام طول نمایش شاهد جدال نیروی عقل و احساس است. تم حاکم بر این نمایش کمدی است. یک کمدی بر مبنای پایمال شدن قانون های عقلی استوار گشته است. یکی از ویژگی های بارز این نمایش خلاقیت نهتهدر آ« است. این قدرت خلاقه در چند وجه نمود می یابد؛ که به آنها اشاره خواهد شد.
نمایش «ترکیب دو زمان» از لحاظ انتخاب و نحوه به کار گیری لوازم صحنه(آکسوار) از خصوصیات حرفه ای برخوردار است.
بازیگر آکسوار را در دست می گیرد؛ از آن برای بازی بهره می گیرد و گاه فضای صحنه را توسط آن می شکند.
اندیشه مخاطب را به همراهی وادار می کند و با همین ابزار ساده بیننده را به هیجان وادار می کند.
هوشمندی در به کارگیری یک نوار قرمز رنگ در صحنه از ویژگی های بارز این نمایش است. بخش عمده ای از جریان داستان و حرکات بازیگران بر مبنای این نوار شکل می گیرد؛ و این نوار به شکلی آشکار بخشی از روایت نمایش را شکل می دهد.
القای مفهوم در این نمایش به شکلی واضح اتفاق می افتد؛ صدا و نور به کمک ابزار محدود صحنه می آیند و یک فضای ویژه را به اندیشه مخاطب القا می کنند. این یکی از خصوصیات مهم یک تئاتر است. این تئاتر با وجود محدودیت های صحنه نمایش؛ فضای فرم گرایانه را به شکل مطلوبی به نمایش می گذارد. این نمایش به خوبی و از طریق ریتم صدا احساس بیننده را با خود همراه می کند و با قطع یکباره همین موسیقی به سرعت تخیل او را در دست می گیرد.
این خصوصیت به خصوص در برهم زدن نظم و ایجاد اختلال در ذهنیت شکل گرفته مخاطب به کمک بازیگران می آید.
اما مهم ترین شاخصه این نمایش وادار کردن مخاطب به همراهی با جریان لذت بخش نمایش است.
یکی دیگر از خصوصیات این نمایش برقرار کردن پیوند میان؛ دو رویکرد متفاوت دراین نمایش است. لحظات به سرعت با یکدیگر پیوند می خورند و جریان بازی را به یکباره تغییر می دهند.
بازیگری که نمادی از عقل است؛ در گیرودار مشکلاتی است که بازیگر دیگر ایجاد کرده است. اما در همین زمان؛ بازیگر دوم از هر واقعه کوچک هر چند آشفته و به هم ریخته لذت می برد؛ و با مشکلات به سهولت کنار می آید. در همین زمان هر بار عقل به شکلی شکست را تجربه می کند. در واقع درگیری با نظم یا به عبارت دیگر دست و پنجه نرم کردن با مشکلاتی که عقل بر سر راه انسان ایجاد می کند تم منفی این نمایش است.
برانگیختن مخاطب و تغییر و تبدیل فضای ذهنی او همچنین فراخوانی مخاطب به همراهی از ویژگی های این نمایش است.
یکی از نکاتی که در این اثر جلب توجه می کند؛ استفاده از عناصر طبیعت است. طبیعت همواره و در سراسر تاریخ الهام بخش هنرمندان بوده است و این نمایش چندین جلوه از طبیعت برای اثرگذاری به کار گرفته است.
پرواز ذهن مخاطب از محیطی به محیط دیگر به شکلی متوالی؛ آسمان زمین ساحل و اعماق اقیانوس. تغییر رنگ ها در تمام این صحنه ها؛ نشان از تفکر دست و آموزش منطقی نمایش در فرانسه دارد.
نکته پراهمیت در این نمایش همراهی با مخاطب است. شکستن فضای تصویر با کمک موشک بزرگ کاغذی که توسط بازیگر دوم هدایت می شد؛ حباب هایی که فضای سن را می شکند و به میان تماشاگران راه می یابد. کلاهی که بازیگر به سوی مخاطبان پرتاب می کند و نکته هایی از این دست. هم چنین کمک گرفتن از مخاطب برای ایجاد ریتم توسط دست زدن از نکات مثبت این نمایش است.
این نمایش به واسطه بهره گیری از ریتم تصویر و صدا القای یک فضای طبیعی؛ هدایت کردن چشمه مخاطب توسط حباب ها؛ هواپیمای کاغذی و همراه کردن تخیل او برای رجوع به دوران کودکی؛ هم چنین فاصله گرفتن از دنیای معاصر حایز اهمیت فراوان بود.
بازیگر دوم یا به عبارتی احساس با گوچکترین اشاره عقل به بازی گرفته می شود. با تخیل همراه می شود و به رویا فرو می رود.
همنوایی با یک موسیقی از دوره باروک؛ خلق اشارات تصویری و در راستای موسیقی در حال پخش؛ از نکات دیگر این نمایش است.
به هر روی نکته مهم این‌جاست که جشنواره ابزاری برای یادگیری هر‌ چه بهتر یک فن است. این فن هر چه باشد؛ در هم‌جواری با کشورهای دیگر پخته‌تر و کامل‌تر خواهد شد؛ هم‌چنین خواهد توانست؛ از نقاط قوت بیشتری بهرمند گردد.