به گزارش هنرنیوز؛ ۱۴ مرداد امسال بود که طی حکمی از سوی رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، اختیار ابلاغ صدور مجوزهای پژوهشی و مطالعات باستان‌شناسی شامل بررسی، گمانه زنی و کاوش به سیدمحمد بهشتی تفویض شد.

در حکم سلطانی‌فر برای سید محمد بهشتی، رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آمده بود:« براساس ماده ۱۱ قانون حفظ آثار ملی مصوب ۱۲/۸/۱۳۰۹ و اصلاحیه‌های بعدی آن و نظام‌نامه اجرایی قانون حفظ آثار ملی مصوب ۱۳۱۱ و با عنایت به جایگاه مطالعات باستان شناسی در شناخت میراث فرهنگی و هویت ملی ایرانی اسلامی کشور در مقیاس ملی و جهانی و تولید یافته‌های علمی در عرصه میراث فرهنگی حاصل از کاوش‌های علمی باستان شناسی، به منظور دستیابی و حفظ ارزش‌های میراث فرهنگی و بهره برداری در آمایش و توسعه پایدار سرزمین، به موجب این ابلاغ اختیار «صدور مجوزهای پژوهشی و مطالعات باستان شناسی شامل بررسی، گمانه‌زنی و کاوش» به جنابعالی تفویض می‌شود.

نظارت بر اجرای پژوهش‌های باستان شناسی طبق موازین علمی و رعایت اخلاق حرفه‌ای باستان شناسی و مقررات و قوانین از جمله لزوم داشتن برنامه و اجرای حفاظت بعد از کاوش با هماهنگی معاونت میراث فرهنگی بر عهده پژوهشگاه است. متعاقب این حکم صدور هرگونه مجوز مطالعات باستان شناسی توسط سایر واحدهای ستادی و استانی ممنوع است.»

حال پس از ورود گروه باستان‌شناسان آمریکایی به استان خوزستان و بر اساس نامه ارسالی از سویی مدیر کل امور پایگاه‌ها در پاسخ به درخواست رییس پایگاه جهانی شوش و تأیید همکاری با گروه اعزامی به سرپرستی علیزاده این پرسش مطرح می‌شود که با توجه به سبقه باستان‌شناسی گروه مذکور و محوطه‌های مورد بازدید که محوطه‌های باستانی هستند چرا امور پایگاه‌های کشور که زیر نظر معاونت میراث فرهنگی ( محمد حسن طالبیان) است به این درخواست پاسخ داده است و چرا درخواست مذکور از پژوهشکده باستان‌شناسی( حمیده چوبک ) و پژوهشگاه ( سید محمد بهشتی) نشده است؟

فرهاد عزیزی مدیر کل امورپایگاه‌ها در پاسخ به این پرسش خبرنگار هنرنیوز توضیح می‌دهد:« چند روز پیش مدیر پایگاه جهانی شوش استعلامی از ما کرد که گروهی از باستان‌شناسان آمریکایی که برای حضور در همایش باستان‌شناسان جوان به تهران آمده‌اند، علاقه‌مندند به همراه دکتر عباس علیزاده از پایگاه شوش دیدن کنند و از من درخواست مجوز کرد که دفتر امور پایگاه‌ها از پژوهشگاه استعلام گرفت و مشخص شد این گروه برای آشنایی با منطقه جهت همکاری‌های بیشتر با سازمان میراث فرهنگی قصد عزیمت به آن محدوده‌ها را دارند و اجازه حضور آنها صرفاً برای دیدار از منطقه بوده است و بی‌گمان دفتر امور پایگاه‌ها هیچ گونه دخالتی در صدور یا عدم صدور مجوز‌های باستانی و سیاست‌گذاری برای همکاری با گروه‌های باستان‌شناسی داخلی و خارجی ندارد.»

وی با اشاره به این که عباس علیزاده در پیشبرد اهداف ثبت جهانی شوش مخصوصاً پیشرفت‌های علمی و مسائل باستان‌شناسی و تولید مدارک علمی برای تهیه و تکمیل پرونده ثبت جهانی شوش و از همه مهمتر آموزش کارشناسان پایگاه شوش کمک شایانی به امورپایگاه‌ها کرده است، می‌گوید:« با توجه به استعلام انجام شده از پژوهشگاه که بیانگر حضور این گروه جهت افزایش تعاملات بیشتر در حوزه باستان‌شناسی بود و به احترام دکتر علیزاده و کمک‌ها و سبقه ایشان، من با  درخواست دیدن منطقه موافقت کردم و رفتن این گروه به شوش اشکالی ندارد. این گروه درخواست مجوز اقدامی را نکرده است و قطعاً انجام هر اقدام علمی در هر منطقه‌ای نیازمند صدور مجوزهای رسمی است.»

وی ادامه می دهد:« از سویی پیش از عقد هر گونه قراردادی برای انجام کاری آیا یک کارشناس نباید پروژه مطالعاتی خود را ببیند و بشناسد و سپس برای پذیرش و عدم قبول آن تصمیم‌گیری کند؟! پس حضور این گروه مسأله تعجب‌برانگیزی نیست و بیشتر برای دیدن و تصمیم گیری جهت همکاری در منطقه بوده است. این گروه هنوز فعالیتی انجام نداده است که مجوز بخواهد و بی‌شک برای گرفتن مجوز باید با پژوهشگاه و پژوهشکده باستان‌شناسی وارد گفت و گو شود.»

به گزارش هنرنیوز؛ همچنان اقدامات مرکز پژوهشی بین‌المللی شوش در هاله‌ای از ابهام است و محدوده و چارچوب اقدامات این مرکز مشخص نیست. از سویی این پرسش مطرح می‌شود که هرچند عباس علیزاده بدون شک کارنامه درخشانی از سبقه باستان‌شناسی در عرصه بین‌المللی دارد اما اگر دو فردا روزی با توجه به سابقه و فعالیت‌ بین‌المللی؛ یوسف مجیدزاده در جیرفت، سید منصور سجادی در شهرسوخته، بهزاد مفیدی در هفت تپه و یا مرحوم شهریار عدل برای بسطام و تخت جمشید و بم و .... هر کدام از این متخصصان درخواست تشکیل یک مرکز بین‌المللی پژوهشی می‌دادند یا بدهند آیا با درخواست آنها موافقت خواهد شد؟ آیا سایر باستان‌شناسان ایرانی مقیم خارج یا داخل کشور با کارنامه‌های کاری قابل قبول از چنین موقعیتی برخوردار خواهند بود؟

عزیزی در این باره هم تأکید می‌کند:« ما هیچ گونه مرکز فرا قانونی نخواهیم داشت و اجازه چنین اقدامی به لحاظ قانونی هم وجود ندارد. مطمئنم پژوهشگاه هم در این زمینه تصمیمی نگرفته است و نباید پیش‌داورانه در این زمینه قضاوت کرد.»

هنر نیوز