هنر نیوز - اولین اختراع ایرانیان در سدسازی در انتظار ثبت‌ جهانی

اولین اختراع ایرانیان در سدسازی در انتظار ثبت‌ جهانی

مدیرکل ثبت آثار سازمان میراث فرهنگی از معرفی پرونده نخستین اختراع ایرانیان در سدسازی برای ثبت جهانی خبر داد.

به گزارش هنرنیوز؛ فرهاد نظری گفت: برای سال‌های آینده پرونده دو سد «کریت» در طبس و «کُبار» قم را که نخستین سدهایی هستند که در ایران ساخته شده‌اند ارسال خواهیم کرد. متأسفانه به دلیل غفلت، وزارت نیرو پشت سد کریت طبس یک سد سیمانی ساخته که خوشبختانه هنوز آن را آبگیری نکرده است و اگر زودتر برای ثبت آن اقدام می‌کردیم قطعا وزارت نیرو این کار را انجام نمی داد.

او که در برنامه کارگاه آموزشی «میراث در برنامه‌های یونسکو» که سه‌شنبه (۲۷ بهمن‌ماه) در دفتر یونسکو در تهران برگزار شد درباره مفاهیم و نحوه ثبت آثار فرهنگی بیان کرد: میراث فرهنگی براساس توضیحات یونسکو به ملموس (مادی)، ناملموس (معنوی)، طبیعی و جهانی تقسیم می‌شود. از نظر من میراث ناملموس که با عنوان معنوی در ایران ترجمه شده نادرست است، اما متأسفانه با این عنوان جا افتاده و باید اصلاح شود.

مدیرکل ثبت آثار سازمان میراث فرهنگی ادامه داد: میراث ملموس (مادی) شامل دو دسته منقول و غیرمنقول می‌شود که اخیرا فهرستی از اشیاء منقول با عنوان فهرست "جام" طراحی شده، اما درج اطلاعات در این فهرست به مثابه ثبت یک اثر نیست؛ زیرا ثبت اثر فرایندی دارد که باید صورت بگیرد.

او ضمن ارائه توضیحاتی درباره آثار غیرمنقول بیان کرد: مرحوم نگهبان در سال ۱۳۳۸ شمشیری را به نام ایران و در این فهرست به ثبت رساند، در حالی که این قانون مربوط به سال ۱۳۰۹ است و پیش از آن کسی اقدام به ثبت اثری از ایران نکرده بود. متأسفانه بعد از آن سال هم هیچ ثبت دیگری در این حوزه نداشتیم تا در سال ۹۳ حدود ۱۰ اثر که پرونده آن‌ها قبلا تشکیل شده بودند برای ثبت ارسال شد. در حال حاضر ۹۴ اثر در فهرست آثار غیرمنقول ثبت شده است.

نظری همچنین در رابطه با شبکه "جام" بیان کرد: اطلاعات‌ ۴۰۰ هزار اثر در این شبکه ثبت شده و این کار در درون سازمان انجام شده و اشیاء ثبت شده در آن همگی دارای شناسنامه هستند.

مدیرکل ثبت آثار سازمان میراث فرهنگی همچنین درباره میراث طبیعی توضیحاتی داد و گفت:‌ متأسفانه در این حوزه اثری از ایران ثبت نشده است. در حالیکه به گفته یکی از دوستان، ایران یک موزه با مساحت یک میلیون و ۶۰۵ کیلومتر مربع است. در حوزه میراث طبیعی بیابان لوت چند ویژگی خاص و منحصر به فرد دارد. همچنین در قشم غار نمکی و جنگل حرا از جمله آثار طبیعی کشور ما هستند. جنگل‌های ارسباران که مساحت آن یک‌پنج هزارم وسعت کشور است، ۲۵ درصد تنوع گیاهی خاک فرانسه را دارد. دماوند نیز از عارضه‌های آتشفشانی منحصر به فردی برخوردار است.

او ادامه داد: پرونده بیابان لوت را برای ثبت جهانی ارسال کرده‌ایم تا به عنوان نخستین میراث طبیعی ایران ثبت شود.

نظری درباره میراث فرهنگی ناملموس (معنوی) توضیحاتی داد و گفت:‌ در حال حاضر ما ۳۱ هزار و ۴۲۰ اثر در فهرست میراث غیرمنقول، ۹۴ اثر در فهرست آثار منقول، ۲۸۳ اثر طبیعی و هزار و ۲۰۹ اثر در فهرست آثار ناملموس در کارنامه سازمان میراث فرهنگی داریم که ۱۹ اثر در فهرست میراث جهانی از ایران ثبت شده است.

مدیرکل ثبت آثار سازمان میراث فرهنگی بیان کرد: امسال نیز دو پرونده نوروز و دانش و مهارت فرهنگ پخت نان‌های نازک را برای ثبت به یونسکو ارسال کرده‌ایم. پرونده نوروز برای دومین‌بار است که برای ثبت جهانی ارسال می‌شود و پیش از این نوروز به ریاست ایران و همراه با هفت کشور جهان که مدعی ثبت نوروز بودند به یونسکو ارسال و ثبت جهانی شده است؛ اما برخی کشورهای دیگر نیز درخواست کردند که اسم آنها هم به فهرست ثبتی نوروز اضافه شوند. اگرچه ما با این اتفاق مخالف بودیم، اما اگر نمی‌پذیرفتیم آن کشورها تصمیم داشتند پرونده نوروز را به صورت جداگانه به یونسکو ارائه دهند. اگر پرونده نوروز با ۱۲ کشور مورد قبول یونسکو قرار نگیرد هیچ اتفاقی نمی‌افتد، زیرا ما پیش از این به ریاست ایران پرونده نوروز را ثبت جهانی کرده‌ایم.

نظری گفت:‌در حال حاضر ایران ۸۰ اثر برای ثبت جهانی در لیست انتظار دارد. ایران ۲۰۰ اثر تاریخی واجد ارزش جهانی و دست کم ۵۰ اثر در میراث طبیعی دارد اما ناگزیریم به دلیل سهمیه‌ای که یونسکو مقرر کرده است این آثار را اولویت‌بندی کنیم.