هنر نیوز - کشتار خاموش روایت جدایی دو نسل

نمایش کشتار خاموش داستان جدایی دو نسل است که سالها پیش نوشته شد و البته برای اجرا رد شد و من هفت سال صبرکردم که این نمایشنامه روزی بتواند اجرای عمومی شود.

جلسه نقد و بررسی نمایش «کشتار خاموش »که این روزها به نویسندگی و کارگردانی نصر الله قادری در تالار سایه مجموعه تئاتر شهر به صحنه رفته است روز یکشنبه ۵ دی ماه توسط کانون ملی منتقدان تئاتر ایران برگزار شد.
به گزارش هنرنیوز به نقل از روابط عمومی مجموعه تئاتر شهر ، نصرالله قادری نویسنده و کارگردان این اثر نمایشی در ابتدای این نشست گفت : من نویسنده و کارگردانی نیستم که به محتوا فکر کنم زیرا برای من مهم ترین عنصر ، شکل کار است که اگر خوب هدایت شود قطعا محتوا هم دارای ارزش می شود .
وی درباره ایده و طرح اجرای نمایش کشتار خاموش ادامه داد : نمایش کشتار خاموش داستان جدایی دو نسل است که سالها پیش نوشته شد و البته برای اجرا رد شد و من هفت سال صبرکردم که این نمایشنامه روزی بتواند اجرای عمومی شود. البته بسیاری از دوستان براین باورند که این نمایش یک نمایش سیاسی است که من در بسیاری از جهات با آنها مخالفم .
منوچهر اکبرلو (مدرس وعضو کانون ملی منتقدان تئاتر)هم بعد از صحبتهای ابتدایی قادری پیرامون متن واجرای این اثر نمایشی گفت : به نظر من نمایش کشتار خاموش از معدود نمایش های سیاسی است که طی سالهای اخیر در تئاتر ایران اجرا شده است و اگر می بینید آقای قادری این نمایش را سیاسی نمی دانند به خاطر نگرانی هایی است که عامه جامعه به سیاست دارند نگاهی که متاسفانه در بسیاری از مواقع یک نگاه سطحی است . البته این دیدگاه به معنای ارزشیابی مثبت و منفی نمایش نیست بلکه یک دیدگاهی است که من نسبت به این اثر نمایشی دارم .
این منتقد تئاتر ایران در ادامه با اشاره به نگاه تک ساحتی کارگردان به آدمهای نمایش خاطر نشان کرد:مساله دیگری که در این نمایشنامه می توان به آن اشاره کرد معلق بودن بین مدرنیسم و پست مدرنیسم است که البته مولفه های مدرنیسم شکل پررنگ تری نسبت به پست مدرنیسم دارد. با اینکه بخش های اندکی از متن دارای مولفه های پست
مدرنیسم هم است اما آنچه که برای من اهمیت داشت نگاه نویسنده به متن بود که دارای ساختار ارسطویی نبود و تماشاگری که با این ساختار آشناست نباید با این توقع وارد تالار نمایش شود .
اکبرلو ادامه داد : نکته دیگری که می توان دراین اثر نمایشی به آن توجه کرد نگاه گروتسکی بود که نویسنده و کارگردان به ساختار نمایشنامه خود داشت . این دیدگاه ، نگاه چند ساله ای بوده که قادری به آثاری که روی صحنه برده است همواره به آن پایبند بوده و علاقه خاصی به این شیوه دارد .
علیرضا غفاری یکی ازاعضای کانون ملی منتقدان تئاتر ایران هم درادامه این نشست با بیان اینکه نقد در تئاتر ایران کارکرد خود را ازدست داده است به بررسی نمایش کشتار خاموش پرداخت و گفت : من به این موضوع کاری ندارم که برای اجرای این اثر نمایشی چه بلاهایی بر سر آقای قادری آمده است چون مشکلات اجرا به من به عنوان یک تماشاگر ارتباط چندانی ندارد از سوی دیگر همواره برای فهم و درک یک اثر نمایشی نباید صاحب اثر را به اثر سنجاق کنیم و از او بخواهیم که درباره نمایشی که به صحنه برده توضیحات مبسوط و کاملی به ما بدهد .چرا که این خود اثر است که باید به گویا ترین شکل ممکن ، خود را به تماشاگر معرفی کند.
این منتقد تئاتر در بخش دیگری از صحبتهای خود با بیان اینکه می خواهم با یک جمله تهاجمی به نقد اثر بپردازم ،گفت : اشکال اساسی که در آثار قادری طی سالیان اخیر دیده می شود این است که وی دچار یک بحران شده که نشات گرفته از اتفاقات زمان معاصر است و البته من دلیل اصرار وی را هیچ گاه متوجه نشدم چرا همواره تلاش دارد تمام حرف های خود را در تازه ترین نمایش خود روایت کند . دراین نمایش هم شکل اجرا به گونه ای بود که ما می توانستیم حداقل ۵ داستان مجزا را برای اجرای یک اثر نمایشی تفکیک کنیم اما همه آنها را به یکباره در نمایش کشتار خاموش دیدیم .
قادری درپاسخ به صحبتهای اکبرلو و غفاری ضمن ارائه توضیحاتی پیرامون ساختار متن و اجرا خاطر نشان کرد : به نظر من منتقدی که می خواهد به اثر حمله کند باید دشمن خود را کوچک نگیرد البته این مساله نیز باید مورد توجه قرار بگیرد که منتقدهیچگاه مهاجم نیست و از سویی دیگر تا وقتی یک منتقد با متن و اجرا سمپاتی برقرار نکند نقد اثر غیر ممکن است .
کارگردان نمایش کشتار خاموش با اشاره به این نکته که این اثر نمایشی یک اثر کاملا پست مدرن است ، ادامه داد : آقای غفاری در بخشی از صحبتهای خود گفتند که من دچار بحران شده ام در حالیکه من دچار بحران نشده ام البته باید در جواب این گفته ایشان باید گفت جامعه ما دچار بحران است و من خوشحال می شوم بدانم دلایل ایشان را در مورد بحران نصرالله قادری بدانم.
وی ادامه داد : اصلا نگران این نیستم که نمی توانم حرف بزنم البته بماند که بسیاری از دوستان براین باورند که من هرزمان که دلم بخواهد می توانم حرف بزنم ، نمایشی را اجرا کنم و بسیاری از این موارد اما این مورد را هم نمی توانم بپذیرم که من تمام حرف هایم را درتازه ترین کارم می زنم اتفاقا از نظر خودم نمایشنامه کشتار خاموش یکی از بی خاصیت ترین متن هاست .
قادری افزود : هرگز مدعی این نبودم و نیستم که سانسور و ممیزی باعث شده من کاری را روی صحنه نبرم چرا که نویسنده ای که نتواند با ممیزی کنار بیاید نویسنده نیست از این رو من هرگز ادعا نکردم که ممیزی مانع از ایجاد اجرای نمایشنامه ای از من شده است .
کارگردان نمایش کشتار خاموش تاکید کرد :نمایش کشتار خاموش یک نمایش سیاسی نیست چرا که نمایش سیاسی تاریخ مصرف دارد و من هیچ گاه مایل به اجرای نمایش تاریخ مصرف دار نبودم. البته شاید در قالب تعاریف کتاب هایی که در باره تئاتر سیاسی تالیف شده بتوان این نمایش را در ردیف تئاتر سیاسی قرار داد اما از نظر من این نمایش روایت گر یک موضوع اجتماعی است که تقابل دو نسل را نمایش می دهد . نسل اولی که می خواهد همه چیز را به نام خود مصادره کند و نسل جدیدی که خدا را پی جویی می کند. نمایش کشتار خاموش مطلقا یک اثر پست مدرن به شیوه گروتسک است و وحشتی است که برخاسته از دنیای گروتسک است .
اندیشه های حاکم بر نمایش ، چگونگی ارتباط اثر در متن و اجرا با تماشاگر ، طراحی صحنه و لباس ، بررسی تعریف تئاتر سیاسی از نکات دیگری بود که در این جلسه نقد و بررسی مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت .