علي‌اصغر شيرزادي:
راه جهاني شدن ادبيات از توجه به دفاع مقدس مي‌گذرد
15 شهريور 1389 ساعت 11:18
علي‌اصغر شيرزادي گفت: راه جهاني شدن داستان و رمان از طريق توجه به مضمون‌هاي جنگ و دفاع مقدس مي‌گذرد.
به گزارش هنر نیوز ،اين داستان‌نويس در آستانه‌ي سي‌سالگي دفاع مقدس در گفت‌وگو با ايسنا، با بيان اين‌كه در سال‌هاي اخير برخلاف آن‌چه انتظار مي‌رفت، نگارش يا انتشار رمان‌هاي درخشاني در حوزه‌ي دفاع مقدس را شاهد نبوديم، گفت: بايد در جهت توليد آثاري تراز اول براي راه گشودن و طرح موضوع دفاع مقدس در ديد دنيا گام برداشت.
او در عين حال گفت: در زمينه‌ي خاطره‌نويسي دفاع مقدس يا داستان مستند، نسبت به سال‌هاي گذشته كارهاي خوبي انجام شده است كه اين به دليل به عرصه آمدن نويسندگان جوان و خلاق به همراه نويسندگاني است كه تجربه‌ي مستقيم حضور در جنگ را داشته‌اند.
او افزود: امروز جواناني به عرصه‌ي نويسندگي حوزه‌ي دفاع مقدس وارد شده‌اند كه در جنگ حضور نداشتند و يا در آن زمان كودك بود‌ند؛ ولي بر قدرت كاربرد عنصرهاي لازم براي نوشتن خاطره يا داستان مستند مسلط‌اند، زبان و بيان شسته و رفته‌اي دارند و از همه مهم‌تر اين فرصت را يافته‌اند كه به پژوهش بپردازند تا درباره‌ي آن‌چه مي‌خواهند بنويسند، بيش‌تر بدانند.
به گفته‌ي شيرزادي، اغلب اين نويسندگان داراي قريحه و انگيزه‌ي نيرومندي هستند و با فاصله گرفتن از موضوع و يا با خونسردي خلاق و نگاه كردن به آن دوران توانسته‌اند نسبت به آثار يكي، دو دهه‌ي قبل كارهاي درخوري توليد كنند.
اين داستان‌نويس با اشاره به دسته‌ي ديگري از نويسندگان كه دوران دفاع مقدس را ديده و در آن حضور داشته‌اند، گفت: در سال‌هاي اخير، حبيب احمدزاده، احمد دهقان و مجيد قيصري از جمله نويسندگاني هستند كه تجربه‌ي مستقيم و بدون واسطه‌ايي از دوران دفاع مقدس دارند؛ به اين معنا كه هر سه نفر در كسوت جنگ‌آور و رزمنده مستقيما به مدت چند سال در جبهه‌ها حضور داشته‌اند و خوشبختانه به دليل اين‌كه قريحه و استعداد داستان‌نويسي دارند، آثاري كه تاكنون از آن‌ها منتشر شده، از هر لحاظ متفاوت است.
او افزود: اين سه داستان‌نويس علاوه بر قريحه و ذوق و استعداد، كه شرط لازم ولي ناكافي براي نويسندگي است، از تجربه‌ي مستقيم و بدون واسطه برخوردارند؛ به همين دليل آثارشان حتا در يك برش كوتاه، داراي قوت، قدرت و درخشش است و خوشبختانه هرچقدر هم كه پيش آمدند، توانستند بر وجوه و سويه‌هاي به شدت مهم داستاني در صناعت داستان‌نويسي مسلط شوند.
شيرزادي اظهار كرد: كاملا پيداست كه دغدغه‌ي اصلي و مشغله‌ي ثابت ذهن اين نويسندگان، داستان‌نويسي بوده است و با نگاهي به پرونده‌ي نويسندگي و سير تاريخي نوشتن آن‌ها، پيوسته در حدي كه مجال يافته‌اند، بر مهارت‌هاي‌شان افزوده‌اند؛ به همين دليل، كارشان در هر زمان متفاوت است.
اين منتقد ادبي با نگاهي به عرصه‌ي داستان‌نويسي دفاع مقدس در سال‌هاي اخير، گفت: اگر نخواهيم سرسري بگذريم يا كلي‌گويي كنيم، بايد بگوييم كه متأسفانه شاهد آن هستيم كه برخلاف آن‌چه انتظار مي‌رفت، كارهاي درجه اول و رمان‌هاي درخشان در اين حوزه نوشته نشده است، حتا شاهد نگارش و انتشار رمان‌هايي كه در بهترين حالت از خط متوسط گذشته باشند، نيز نبوديم.
به گفته‌ي او، اين امر علت‌هاي چندگانه‌اي دارد كه مهم‌ترين آن اين است كه عده‌اي از كساني كه در اين حوزه وارد شدند، خيلي سهل‌انگارانه دست به كار شدند و به هر تقدير از اين نقيصه بركنار نبودند و علاوه بر اين‌كه تجربه‌ي حضور در جنگ را نداشتند، داراي تخيل قدرتمند نيز نبودند تا بتوانند با تكيه بر تحقيق و پژوهش، كار درخوري عرضه كنند.
شيرزادي ادامه داد: به علاوه در كاربرد عنصرهاي داستاني و آن‌چه نامش تكنيك و صناعت داستان‌نويسي يا توانمند شدن براي به كار بردن شگردهاي ظريف اين كار است، توانايي كافي را ندارند و حاصل كارشان در بهترين حالت گرفتار خط متوسط است و در نتيجه بازتابي ندارد.
به اعتقاد اين نويسنده، به رغم وقايع شگرفي كه در دوران مقدس رخ داده است، به گونه‌اي كه اگر در يك ساعت از آن دوران مكث كنيم، درخشش و پويايي و افتخار را مي‌بينيم، آثاري كه بازتاب‌دهنده‌ي واقعي اين اتفاقات باشد، توليد و عرضه نشده‌اند كه اين امر به تأمل بسيار بيش‌تري از گذشته نياز دارد.
شيرزادي در ادامه عنوان كرد: ادوات داستاني دفاع مقدس به بررسي همه‌سويه نياز دارد؛ بايد سمينار گذاشت و نظرخواهي كرد. البته پژوهش و آسيب‌شناسي اين عرصه را بايد به اهلش سپرد؛ نه كساني كه به رغم حسن نيت، اهليت اين كار را ندارند.
به گفته‌ي اين نويسنده، زمان طولاني از دوران هشت‌ساله‌ي جنگ تحميلي گذشته؛ ولي آن‌چه آن را از ديگر جنگ‌ها و وقايع تاريخي متمايز ساخته، حضور خالصانه‌ي مردم در صحنه است. جنگ هشت‌ساله را بدنه‌ي نيرومند اين سرزمين اداره كرده‌اند.
او افزود: نويسندگان حوزه‌ي دفاع مقدس بايد به اين تفاوت ماهوي به عنوان مهم‌ترين ركن در داستان‌نويسي و خاطرات جنگ توجه كنند؛ چرا كه اين تفاوت بنيان، درست نگريستن به دفاع هشت‌ساله‌ي مردم ايران است.
شيرزادي تصريح كرد: در عين حال بايد توجه كرد كه ما در ساختن ما به ازاي داستاني اتفاقات دوران دفاع مقدس، با شعارزدگي، كار سطحي و توليد چيزي شبيه پوسترهاي يك‌بار مصرف سر و كار نداريم؛ بلكه بايد به سوي توليد آثاري تراز اول برويم.
او در عين حال گفت: عنصر مميزي و تك‌بعدي نگاه كردن به اين موضوع نيز به خلق آثار درخشان در اين حوزه صدمه زده است و بايد در رفع اين مانع نيز كوشش كرد.
کد خبر: 16244
آدرس مطلب: http://www.honarnews.com/vdcgtx9q.ak93t4prra.html