هنر نیوز - این بانک متعلق به «شهر سوخته» است!

«پس از ۴۰ سال همه یافته‌های به دست آمده از محوطه جهانی «شهرسوخته» در قالب یک بانک اطلاعاتی جامع؛ دسته‌بندی و ساماندهی می‌شوند.»

به گزارش هنرنیوز؛ «باستان شناسی فقط کاوش و به دست آوردن اشیا نیست. این شاید 20 درصد کار باستان شناسی باشد، باستان شناسی زمانی حرفی برای گفتن دارد که این یافته ها تبدیل به اطلاعات شود. برای همین کارگاه احداث می کنیم، یافته های کاوش را دسته بندی و مطالعه می کنیم . از این روست که به نظرم حتی ارزنی را در یافته های باستان شناسی نباید از دست داد. شاید امروز ما به علم مربوط به این یافته ها دست نیافته باشیم اما 10 سال دیگر ممکن است علم به جایی برسد که از همین یک تکه سفال به تحلیل و تفسیر های جدیدی دست پیدا کنیم . پس همه یافته های باستان شناسی ارزشمندند.» این ها صحبتهای مردی است که عمرش را صرف «شهر سوخته» کرده است.

سید منصور سید سجادی که در طول دست کم ۴۰ سال گذشته در کاوش‌های «شهرسوخته» به عنوان یکی از اعضای تیم و سرپرست تیم کاوش حضور داشته، حالا برای به نتیجه رساندن زحمات این سال‌هایش اقدام به جمع‌آوری همه‌ی داده‌هایی کرده، که تا کنون به دست آمده‌اند.

این کاوش‌گر «شهر سوخته» در این زمینه این گونه توضیح می‌دهد: پیش‌بینی می‌شود از کاوش‌های انجام شده در این محوطه‌ی جهانی حدود یک میلیون داده داشته باشیم که باید آن‌ها را در بانک اطلاعاتی مورد نظر وارد کنیم. این بانک اطلاعاتی موارد مختلفی مانند قد‌، رنگ‌، جنس‌، مشخصات فیزیکی،‌ ظاهر‌، مکان کشف، اندازه‌، مستندات و عکس است که به هر کدام از این داده‌ها، شماره‌های مختلفی اختصاص داده شده است.

او یکی از مهمترین مشکلات داده‌های این شهر تاریخی را در حال حاضر، اختصاص دادن شماره‌های مختلف مانند شماره حفار‌، شماره اموال‌ و شماره‌ی موزه‌ای به هر کدام از یافته‌ها در زمان کشف و پس از انتقال به موزه‌ها می‌داند و می‌گوید: هر شی پس از کشف تا زمانی که در موزه جای ثابتی را به خود اختصاص دهد، همچنین با توجه به در دسترس قرار گرفتن توسط افراد مختلف برچسب‌های گوناگونی خورده، که این مشکلات زیادی را برای شی ایجاد کرده است، چون نمی‌توان به راحتی و به سرعت هر کدام از اشیا را مشخص کرد.

وی ادامه می‌دهد: برای جلوگیری از بروز هر مشکلی باید یک چک لیست ازهمه شماره‌های یک شی تهیه شود. مشکلات کنونی برای اشیای به دست آمده از محوطه شهر جهانی «سوخته» می‌تواند به مشکلی که چند سال پیش به بحث گم شدن ظرف «بز انیمیشن» در شهر سوخته به وجود آمد، تبدیل شود.

سید سجادی با بیان این که تهیه و تکمیل «بانک اطلاعاتی شهر سوخته» در صورت اختصاص بودجه در یک دوره چهار ساله به پایان می‌رسد، بر طراحی و در دست تهیه بودن این ایده توسط خودش اشاره می‌کند و می‌گوید: انجام هر کاری در این زمینه نیازمند اطلاعات کامل و زمان مناسب هستند. در حال حاضر ساماندهی چهار هزار شی از حفریات گذشته، یعنی حدود ۴۰ تا ۵۰ هزار داده از یک میلیون شی به دست آمده آغاز شده‌ است و امیدوارم بتوانیم تا پایان فصل حدود هزار و ۵۰۰ شی دیگر که ۲۵ هزار داده را شامل می‌شوند به بانک اطلاعاتی وارد کنیم.

وی تهیه و تکمیل این بانک اطلاعاتی را نیازمند زمان می‌داند و ادامه می‌دهد: هر سال و پس از پایان کاوش‌های فصل این اطلاعات را در اختیار داشتیم، اما در این حد کامل نبودند. در واقع بانک اطلاعاتی کنونی یک اکسل است تا برنامه نویسان آن را چک کنند.

او اشیای به دست آمده از حفاری را در دو بخش اشیای موزه‌‌ای و اشیای مطالعاتی یا مواد تقسیم بندی کرده و بیان می‌کند: براساس قوانین موجود اشیایی که از حفاری به دست آمدند در این دو بخش تقسیم می‌شوند، اشیای مطالعاتی در سایت‌هایی که جای ثابت دارند مانند شهر سوخته یا سیلک کاوش می‌شوند و در محل می‌مانند اما آنچه که ارزش موزه‌ای دارند، براساس قانون باید تحویل امین اموال شده و پس از بررسی‌های مورد نیاز به مکان مشخص خود منتقل شوند.

سید سجادی با بیان اینکه هر باستان شناس تا مدت شش ماه می‌تواند اشیای به دست آمده در کاوش انجام شده توسط خود را برای بررسی در اختیار داشته باشد، می‌گوید: ما بلافاصله پس از به دست آوردن اشیا آثار را تحویل موزه می‌دهیم و برخی از اقدامات مورد نیاز را روی سایت تاریخی انجام می‌دهیم. در این بررسی نخست باید این قضیه را بررسی کنیم که اموال فرهنگی را کجا بگذاریم، نمی‌توان آنها را در اختیار داشت چون ارزش معنوی‌، علمی و آزمایشگاهی بالایی دارند.

او اضافه می‌کند: زمانی که یک ظرف پر از گِل را در محوطه به دست می‌آوریم برای ما چیزی شبیه گنج است. می‌توانیم گِل‌ها را از ظرف جدا کرده آنها را الک کنیم و داده‌های زیادی به دست آوریم. در این موارد حتی غذا، جانوران اهلی، مواد گیاهی‌،‌ گوشت‌های شکاری و آنچه که در طول سالیان گذشته نابود شده‌اند و دیگر چیزی از آنها وجود ندارد را می‌توانیم بدست آوریم.

به گزارش هنرنیوز؛ در این بانک اطلاعاتی که در حال حاضر در مراحل ابتدایی راه اندازی به سر می برد اطلاعات اشیا چون گمانه‌ی محل کشف شی، نام کارگاه، نام ساختمان، محل کشف، تاریخ بدست آمدن، نوع شی، دوره تاریخی، توضیحات ظاهری نظیر سالم یا شکسته بودن و همینطور منقوش بودن، رنگ شی، رنگ نقش، تزیینات، اندازه، جنس و ساختار آنها با یک شماره دیتا بیس ذخیره می‌شود. آنگاه هر شی با شماره دیتا بیس‌ آن قابل شناسایی وبازیابی است.

به گفته سید منصور سید سجادی در مرحله بعدی عکسها و طرحها و نیز اطلاعات کتابشناسی هر شی به بانک اضافه خواهد شد. و در نهایت این بانک اطلاعاتی برای همه به صورت آنلاین قابل استفاده خواهد بود.

او تأکید می کند: در این مرحله از کار اطلاعات این ۴۰۰۰ مورد به عنوان پایلوت کار جامع بانک اطلاعاتی شهر سوخته مورد بررسی کارشناسان قرار خواهد گرفت تا ایرادهای احتمالی کار استخراج شود.