اندکی در باب تایپوگرافی؛
دور از ذهن و مقابل نظر
10 مهر 1391 ساعت 11:40
در این جستار اندکی درباب تایپوگرافی می خوانیم.
طراحی حروف یا به اصطلاح فرنگی‌ها تایپوگرافی واژه‌ایست رومی. جرفه‌ای که می‌توان آن‌را ارمغان چاپ دانست. در واقع به سامان کردن حروف برای چاپ سبب شد تا فنی پدید آید به نام تایپوگرافی. این فن گرچه نامی نا آشنا برای ماست؛ اما در واقع هر روز و هر ساعت از آن بهره می‌گیریم و بی‌راهه نرفته‌ایم اگر بگوییم، استفاده از حروف از زندگی ما قابل تمایز نیست. حروفی که در تابلوهای شهری و راهنماهای خیابان‌ها و بزرگراه‌ها می‌بینیم، روزنامه ها و جراید، کتابی که می‌خوانیم، تابلوهای سردر اتاق‌ها در ادارات، زیرنویس تلوزیون و هزاران نوشته دیگری که می‌بینیم و از آن‌ها بهره می‌گیریم، از این دسته‌اند. به طور کلی هدف از تایپو گرافی این است که به کمک فرم‌های مختلف نوشتار، نه تنها خواندن را آسان، بلکه حروف را زیباتر کند و آن را با موضوع مورد استفاده هم‌نوا سازد.
اما آن‌چه امروز به آن کم‌تر توجه می‌شود، اهمیت به طراحی گرافیک در حوزه تایپوگرافی است. مردم جامعه کم‌تر به این موضوع دقت می‌کنند که هر گونه از فونت برای کاربردی خاص طراحی شده و در موارد بسیاری از آن نابه جا بهره می‌گیرند. غالب مردم از وجود فنی به نام تایپوگرافی بی اطلاعند و عده‌ای به تفاوت گونه نوشتاری تابلوهای راهنمای شهری و کتابشان پی نبرده‌اند. در واقع فارغ از تمام این مسائل، گونه‌های نوشتاری که امروز از آن‌ها بهره می‌گیریم، همه توسط طراحان گرافیک خلق شده‌اند. هر یک کاربردی دارند و برای موضوع خاصی طراحی شده‌اند. اگر بخواهیم تایپوگرافی را با دقت بیشتری از نظر بگذرانیم، باید بگوییم که اگر این فن نبود، استفاده از خط در مواقع گوناگون با دشواری همراه می‌شد.
در واقع خطوط گوناگون، پیش از این یعنی در قرن‌های بسیار دور نیز برای کاربرد عمومی خلق نمی‌شد. در واقع خطوط ایرانی نیز انواعی داشتند. از جمله آن‌ها می‌توان به کوفی، نسخ، دیوانی، رقعه، ریحان و... اشاره کرد که هر یک برای کاربردی ویژه خلق شده بودند. به عنوان مثال رقعه مختص نامه‌های محرمانه بود و دیوانی برای نگارش نامه‌های اداری به کار می‌رفت.
در واقع آن‌چه یادآوری‌اش ضروری به نظر می‌رسد این است که اکنون حروفی متناسب با نیازهای روزمره و پیشینه خوشنویسی ایرانی نداریم. بسیاری از خطوطی که امروز از آن‌ها بهره می‌گیریم یا به راحتی خوانده نمی‌شوند و یا متناسب با کاربرد خود طراحی نشده‌اند!
مینا عبدی
کد خبر: 47033
آدرس مطلب: http://www.honarnews.com/vdcgwz9t.ak9uw4prra.html