آرش اسحاقی کارگردان فیلم مستند «خرابات» در گفتگو با خبرنگار سینمایی هنرنیوز در ارتباط با کیفیت آثار موجود در هشتمین جشنواره بین المللی «سینما حقیقت» گفت: در واقع باید بگویم چون دو روز از جشنواره گذشته است نمی‌توان قضاوت درستی از کیفیت جشنواره داشت باید تعداد فیلم‌های بیشتری را ببینم تا بتوانم نظر خود را صریح تر بیان کنم. از طرفی بیشتر از آنکه در هشتمین جشنواره بین المللی زمانم را برای دیدن فیلم در این روزها بگذارم در کارگاه‌های تحقیقاتی پژوهشی شرکت داشته‌ام. تا به این لحظه چند کار از کارگردانان ایرانی دیده‌ام و چند فیلم مستند هم در بخش بین الملل که در واقع به نظرم بد نبودند.

وی در ادامه افزود: اما اگر بخواهم درباره تفاوت این جشنواره با جشنواره‌های پیشین سخن بگویم باید اذعان کنم که واقعاً شاهد تفاوت بنیادین بین این جشنواره و جشنواره‌های پیشین سینما حقیقت ندیده‌ام ولی امیدوارم واقعاً مسئولین به این نکته توجه داشته باشند که جشنواره یک جشن ساده برای این نیست که دوره هم جمع شویم و فیلم‌های مان را نمایش بدهیم بلکه باید نگاه‌ها عمیق تر و فرا تر از این مسائل باشد. باید بیش از این‌ها فیلم‌ها و کارگردانان خوب را رصد کنند و از آن‌ها در جشنواره‌ها دعوت به عمل آید. از طرفی ارتباط بین مستند ساز و جامعه دانشگاهی و سایر نهادهایی را که می‌توانند از این آثار بهره بگیرند را آماده نمایند. به نظرم زمان آن رسیده که شاهد این اتفاق‌های جدید باشیم.

اسحاقی در پاسخ به این پرسش که چرا در کشور ما همچنان سینمای مستند از کمبود مخاطب عام رنج می‌برید و نتوانسته عموم مردم را برای دیدن این نوع فیلم‌ها تشویق کند گفت: در واقع این نکته به تمام مقوله فرهنگ و هنر بر می‌گردد. اگر ما فیلم‌های سینمای داستانی را مورد بررسی قرار دهیم متوجه خواهیم شد که مردم برای دیدن آن نیز استقبال چندانی ندارند. بالاترین فروشی که تا به امروز برای فیلم‌های سینمایی مان وجود داشته مبلغی بالغ بر ده میلیارد تومان بوده است که اگر برای هر نفر پنج هزار تومان هزینه بلیط در نظر بگیریم یعنی این که از هفتاد میلون مخاطب فقط دو میلیون نفرشان مخاطب این فیلم بوده‌اند که اصلاً رقم قابل قبولی نیست. در نتیجه نمی‌توان گفت که مردم برای دیدن فیلم مستند علاقه ای نشان نمی‌دهند. ما در بخش فرهنگی مان به طور عمده با رویگردانی مخاطب همراه بوده‌ایم. تلویزیون ما به عنوان یک رسانه ملی مانند گذشته مخاطب ندارد.

او در همین راستا این چنین ادامه داد: مستند مقوله جدی است که برای سرگرمی ساخته نمی‌شود. بلکه در این حوزه به دنبال آگاهی بخشی هستیم در مجموع وقتی در حوزه فرهنگ جدی عمل نمی‌کنیم به طور طبیعی دچار آسیب می‌شویم. در نتیجه مخاطب دچار خلاء می‌شود که شبکه‌های بیگانه این خلاء را برای مخاطب ما پر می‌کنند.

اسحاقی با اشاره به این نکته که هر فردی با گرفتن دوربین نمی تاند کارگردان شود گفت: سینما در سینمای مستند گم شده است. در رابطه با سینمای مستند باید به این سؤال پاسخ دهیم که در این سینما عناصر سینمایی در کجای آن جای گرفته است. شاید ابزارهای فیلم ساختن در این زمانه به راحتی در اختیار افراد زیادی قرار گرفته است اما این دلیل نمی‌شود که به همان تعداد زیاد فیلم ساز وجود دارد. هر کسی که خودکار و قلم دارد نویسنده نیست در نتیجه هر فردی که دوربین به دست گرفته است نمی تواند نام خود را کارگردان بگذارد. به نظرم در کمتر جایی می‌توان به لحاظ کمی شاهد این تعداد فیلم مستند بود. در صورتی که از نظر کیفی با کمی سخت گیری جزو کشورهای عقب افتاده در این عرصه هستیم. ما نباید مبهوت چند جشنواره شویم. در بخش پژوهش ایرادات بسیار زیادی به ما وارد است و اصلاً این بخش از مستند سازی جدی گرفته نمی‌شود.

وی در پایان خواستار این شد که فیلمش در بخش‌های مختلف دانشگاهی به نمیش در بیاید و همچنی در همین راستا گفت: من نه به عنوان کارگردران فیلم مستند «خرابات» بلکه به عنوان فردی که در این عرصه فعالیت ددارد به نظرم دیدن این فیلم بسیار مفید است چرا که یک رفرنس در حوزه است که ریشه هزار ساله در ایران دارد و با همکاری تهیه کننده آن خانم آزاد روش این مستند ساخته شده است. به نظرم با دیدن این مستند برای مخاطب دغدغه و پرسش‌های جدیدی به وجود خواهد آمد. علاقه دارم که شرایطی فراهم شود تا در دانشگاه‌ها این فیلم به نمایش در بیاید. ما از این دست فیلم‌های مستند که پژوهشی باشد بسیار کم داریم.

              نقد صوفی نه همه صافیِ بی‌غش باشد                                            ای بسا خرقه که مستوجب آتش باشد

هنر نیوز