گفتگوی هنرنیوز با جواد محقق؛

دین خداوند در رسالت هنر متجلی است

2 اسفند 1391 ساعت 12:19

جواد محقق شاعر و نویسنده انقلاب اسلامی گفت : دین خدا را خدا محافظت می کند و ما کاره ای نیستیم که بخواهیم فکر کنیم که ما هستیم که داریم این کار را انجام می دهیم؛ ما اگر هنری داشته باشیم این است که بتوانیم در مسیر این اعتقادات قرار بگیریم که هم مسیر خداوند است و هم مسیر مردم لذا هنر ما هم اگر این باشد که بتوانیم در این مسیر باشیم ما وظیفه خود را انجام داده ایم وگرنه اینکه تصور بشود ما داریم چیزی را حفظ می کنیم من به چنین چیزی شخصاً اعتقاد ندارم و معتقدم که دیگری حافظ است.

جواد محقق در گفتگو با خبرنگار کتاب و ادبیات هنرنیوز در پاسخ به این پرسش که «با توجه به اینکه شما یکی از پیشکسوتان ادبیات انقلاب هستید، به نظر شما ارزش های انقلاب اسلامی چگونه باید به نسل های آتی در ادبیات منتقل شود؟» اظهار داشت: حتی زمانیکه نویسنده های انقلاب اسلامی نبودند هم این ارزش ها منتقل می شد، این ارزش ها را فقط هنرمندان یا نویسندگان نیستند که منتقل می کنند، اعتقادات مردم ساز و کارهای خاص خودش را دارد و توسط نیروهایی که در حوزه های مختلف فرهنگ اعتقادی کار می کنند نسل در نسل در طول ۱۴۰۰ سال منتقل شده است و هنوز هم منتقل می شود لذا خیلی بسته به این نیست که اگر امثال من و ما نباشیم چنین چیزی منتقل نشود. 

وی با بیان این مطلب افزود : در هر دوره ای به صورت طبیعی از مجموعه نیروهای فرهنگی و اعتقادی چهره هایی پرورش پیدا می کنند که نبض فرهنگ و هنر را به تناسب سال ها، دوره ها، علایق و سلایق در دست می گیرند؛ مثلاً در دوره ای که ادبیات مارکسیستی در ایران بیداد می کرد و توسط بسیاری از جریان های فکری دامن زده می شد یک نفر مثل دکتر شریعتی ظهور می کند که با آثار خود به تنهایی همه آنها را پشت سر می گذارد و اقبالی که از آثار او می شود و اندیشه هایی که با کتاب های او ساخته می شود به تنهایی برابری می کند با همه فعالیت ها و تبلیغاتی که گروه های چپ ایرانی داشتند به همین دلیل خیلی جای نگرانی برای این چیزها نیست . 

وی با تأکید بر این نکته که «دین خداوند را خود خداوند حافظ است» گفت : دین ما، دین خداوند است و او خود از آن مراقبت و محافظت می کند که در قرآن می فرماید که «انا نحن نزّلنا الذکر و انا له لحافظون» ما خود این کتاب را نازل کردیم و خود از آن مراقبت می کنیم؛ این است که دین خدا را خدا محافظت می کند و ما کاره ای نیستیم که بخواهیم فکر کنیم که ما هستیم که داریم این کار را انجام می دهیم؛ ما اگر هنری داشته باشیم این است که بتوانیم در مسیر این اعتقادات قرار بگیریم که هم مسیر خداوند است و هم مسیر مردم لذا هنر ما هم اگر این باشد که بتوانیم در این مسیر باشیم ما وظیفه خود را انجام داده ایم وگرنه اینکه تصور بشود ما داریم چیزی را حفظ می کنیم من به چنین چیزی شخصاً اعتقاد ندارم و معتقدم که دیگری حافظ است که شما می بینید که بسیاری از ایدئولوژی های محکم جهانی نیروی مثل مارکسیسم که تقریباً بسیاری از روشنفکران و شبه روشنفکران بسیاری از کشورهای دنیا را نیم قرن به خود جذب کرد با حادثه ای چون انقلاب اسلامی در ایران و بهارهای عربی دست این تفکرات رو شد و جارو شدند. 

محقق تصریح کرد : در همین کشور در برهه ای، احزاب چپ با تمام قدرتشان فعالیت داشتند و همه روزنامه ها، سینما و هنر دست آنها بود ولی انقلاب اسلامی اتفاق افتاد این است که اینها نشان می دهد که اینها بازی هایی است که خداوند با جماعت می کند و مهم این است که در این بازی ها ما سعی کنیم طرف چه کسی بازی کنیم. 

وی در پاسخ به این پرسش که «اگر بزرگان ادبیات انقلاب دیگر در جمع ما نباشند چه اتفاقی برای ادبیات می افتد؟» گفت : کسانی هستند که ما هنوز آنها را نمی شناسیم و چون کسانی را که می شناسیم از جمع ما می روند فکر می کنیم دیگر کسی جای کسانی که بین ما نیستند پر نمی کند؛ طبیعت روزگار همین است که گاهی یک گروه دور هم جمع می شوند و کار می کنند و گاهی عده ای گمنام در این راه قلم می زنند برای نسل نو ولی چون ما با آن حلقه در ارتباط بودیم ناخودآگاه فکر می کنیم که دیگر کسی جای آن عزیزان را نمی گیرد در حالیکه همیشه جای این افراد با اندیشه های نو تر پر می شود. 

وی افزود : برخی این پرسش را می پرسند که دیگر بسیج پس از جنگ تمام شد و ما به آنها می گوییم که امروز بسیج در سنگر دانش خدمت می کند نه در خاکریز لذا بسیج هنوز هم هست اگر چه چفیه نداشته باشد و اسلحه در دست نگیرد.
محقق با اشاره به فراز و فرود دانشگاه ها در دوره های قبل و بعد از انقلاب گفت : قبل از انقلاب به ندرت می توانستید در دانشگاه ها اساتید مذهبی پیدا کنید اما امروز هم بسیج اساتید وجود دارد و هم تعداد اساتید متدین به اندازه ای است که می توانند تشکل داشته باشند گاهی ظواهر قضیه با آن حلقه ها و جمع های قبلی ما متفاوت می شود فکر می کنیم که دیگر تکرار نمی شود اما اینگونه نیست و این نوستالوژی ما نسبت به گذشته است. 

این نویسنده انقلابی تصریح کرد : ما به غلط چندان به آینده امیدوار نیستیم چون گذشته تمام شده و ما را تهدید نمی کند لذا نوستالوژی خاصی به گذشته ها داریم در حالیکه باید در زمان حال زندگی کنیم و به آینده ایمان داشته باشیم. 

وی خاطر نشان نمود : خداوند برای دین خودش در همه دوران افرادی را دارد که از دین برخواست او و ارزش هایش دفاع می کنند؛ لذا من به آینده نه تنها بدبین نیستم بلکه بسیار هم خوشبین هستم و معتقدم زمانیکه ما شروع کردیم کارهای ادبی را بچه های انگشت شماری بودیم در حوزه اندیشه و هنر اسلامی اما الان در ده ها شهر و استان مراکز مختلفی وجود دارد برای همین نیروها و اندیشه ها. در گذشته جلسات و مجلات تعداد اندکی بود و لذا توجه بیشتری به آنها می شد اما الان آنقدر این تعداد فزون شده است که دیگر کمتر مورد توجه است. 

محقق با اشاره به اینکه همه ساله چهره هایی درخشان تری در ادبیات انقلاب داریم گفت : این زمان زمانی است که طیف گسترده ای معتقد به ارزش ها هستند اما گذشته اینطور نبود. گاهی ما ریزش ها را می بینیم اما رویش ها را نمی بینیم. چون ریزش ها از کسانی اتفاق می افتد که شهرتی پیدا کردند و ما آنها را می شناسیم ولی چون رویش ها تازه می آیند برای ما شناخته شده نیستند و لذا ما پیشرفت ها را نمی بینیم. علم و هنر همیشه در حال ترقی است و گاهی ممکن است شاگردها به شهرت اساتید نرسند و سطح بالا آمده باشد و شاگردها با هم برابری کنند اما مهم این است که در تمام دوران افرادی هستند که پاسدار ارزش های الهی هستند.

کد خبر: 54766

آدرس مطلب: http://www.honarnews.com/vdch-qnm.23nk-dftt2.html