سالی پرمصیبت برای موسیقی ایران
10 فروردين 1389 ساعت 18:10
سال 88 برای موسیقی ایران پر رنج و داغ بود. در سال گذشته نه‌تنها اوضاع موسیقی کشورمان چندان بدحال بود که بزرگترین فستیوال بین‌المللی موسیقی‌مان (جشنواره موسیقی فجر) در بی‌نظم‌ترین و بی‌رونق‌ترین حالت ممکن برگزار شد، بلکه فوت بزرگان موسیقی در سراسر کشور هم بر این بدحالی دامن زد و دنیای موسیقی‌مان را داغدار کرد.
پرویز مشکاتیان، فرامرز پایور، شهریار فریوسفی و فرمان بهبود جمعی از اهالی موسیقی بودند که در خاک آرمیدند.
سال 88 با فوت استاد محمدحسین کیانی، شاهنامه‌خوان شاخص و پیشکسوت منطقه قشقایی در ۱۰۸ سالگی آغاز شد. خرداد ماه قادر عبداله‌زاده معروف به «قال مه‌ره» از نوازندگان چیره‌دست کردستان از دنیا رفت.
اوایل تابستان درگذشت شهریار فریوسفی، نوازنده تار و سه‌تار، جامعه هنری کشور را داغدار کرد. او متولد ۱۳۳۵بود و در طول زندگی هنری‌اش نزد استادانی چون علی اکبر شهنازی، هوشنگ ظریف و جلیل شهناز درس آموخته بود.
مرداد ماه سال گذشته محمدرضا کاکاوندی یکی از اعضای کانون سازندگان ساز در سانحه هوایی هواپیمایی کاسپین جان باخت. کاکاوندی سازنده ساز کمانچه بود که در سال ۱۳۸۲ در هجدهمین جشنواره موسیقی فجر در بین نوازندگان و سازندگان کمانچه، ساز خود را به عنوان یک کمانچه برگزیده مطرح کرد و لوح افتخار را به خود اختصاص داد.
در همان ایام حسن یوسف‌زمانی آهنگ‌ساز برجسته که حدود ۱۲ سال پیش به کانادا عزیمت کرده بود نیز از دنیا رفت.
سیدغلامرضا دبیری، نوازنده ترومبون و پیانو و فرخ حدادی، نوازنده تار هم از دیگر موزیسین‌های کشورمان بودند که شهریور ماه 88 دار فانی را وداع گفتند.
اما اهالی موسیقی و موسیقی‌دوستان تابستان را در حالی بدرود گفتند که دیگر پرویز مشکاتیان نوازنده مطرح سنتور جامعه هنری را بهت‌زده کرد. او که به قول محمدرضا شجریان اندیشه خیام را الگوی خود قرار داده بود، یکی از نوابغ موسیقی ایران به شمار می‌آمد و به گواه بسیاری از استادان موسیقی، تحولی بزرگ در سنتورنوازی کشورمان ایجاد کرده بود.
یک ماه بعد یعنی چهاردهم مهر ماه مصطفی گرگین‌زاده موسیقی‌دان پیشکسوت در تهران از دنیا رفت. او که در سال ۱۳۰۱ در یکی از محله‌های قدیمی تهران به دنیا آمده بود، آموزش‌موسیقی را در «مدرسه موزیک نظام» نزد استادانی چون «غلام‌حسین مین‌باشیان»، «سروان داود نجمی» و «ایروانی اعظم» شروع کرد.
دست اجل آذر ماه هم سایه یکی دیگر از استادان به نام را از سر موسیقی سنتی ایرانکم کرد. فرامرز پایور آهنگ‌ساز و نوازنده برجسته سنتور ایرانی در سن ۷۷ سالگی در حالی از دنیا رفت که اهالی موسیقی هنوز داغدار از دست رفتن مشکاتیان بودند.
گردآوری، تنظیم و ارائه آثار هنرمندان قدیمی موسیقی ایران مانند: «درویش‌خان»، «عارف قزوینی»، «مرتضی‌نی‌داوود»، «عبداله دوامی» و «علی‌اکبر شیدا» یکی از فعالیت‌های ماندگار این هنرمند بود.
شیخ‌محمد بیابان‌گرد، نوازنده قدیمی موسیقی مقامی خراسان شمالی هم آذر ماه ۸۸ از دنیا رفت. او از زمان کودکی هنر نواختن موسیقی مقامی را از پدرش آموخت و در نواختن بیشتر سازها مثل سورنا، دهل، کمانچه، دوتار و به‌خصوص «قوشمه» مهارت داشت.
گویی قرار نبود حکایت از دست رفتن هنرمندان موسیقی ایران به این زودی‌ها به پایان برسد. اواخر دی ماه سیمین آقا رضی نوازنده پیشکسوت ساز قانون پس از یک دوره بیماری درگذشت. این هنرمندمتولد سال ۱۳۱۷ بود و سهم به‌سزایی در نشر و گسترش این ساز مهجور داشت. او با ارکسترهای مختلف از جمله ارکستر مرحوم خالقی همکاری داشت و در تهیه آلبوم‌های متعدد با صدای خوانندگان مختلفی همکاری کرده بود. یکی از آخرین کارهای آقارضی همکاری در ساخت موسیقی فیلم روز واقعه اثر مجید انتظامی بود.
بهمن ماه علی‌اکبر مهدی‌پور دهکردی نوازنده برجسته سرنا از دنیا رفت. او که خاطرات بسیاری از موسیقی نوروز برای بسیاری از خانواده‌های ایرانی به یادگار گذاشته بود، در سال ۱۳۱۴ در خانواده‌ای از ایل بختیاری به دنیا آمد و نواختن سرنا، کرنا و کمانچه را در میان خانواده خود فراگرفت. سرنا نوازی این هنرمند در تیتراژ سریال «روزی روزگاری» به آهنگسازی فرهاد فخرالدینی و کارگردانی امرالله احمدجو از دیگر آثار به یادماندنی اوست.
توفان مرگ حتی اسفند ماه هم ادامه داشت. ملا کمال‌خان هوت، خواننده و موسیقی‌شناس بزرگ سیستان‌وبلوچستان؛ تهمورث کشکولی، خواننده برجسته موسیقی محلی قشقایی؛ فرمان بهبود نوازنده و مدرس پیشکسوت پیانو؛ استاد حسان اگزار چنانی‌زاده، نوازنده چیره‌دست و حماسه‌خوان پرآوازه که دو روز پس از نواختن در بیست‌وپنجمین جشنواره موسیقی فجر درگذشت و بالاخره حجت‌الله البرزی، عضو پیوسته کانون نوازندگان سنتی خانه موسیقی و نوازنده تمبک از دیگر هنرمندانی بودند که سال 88 با موسیقی‌دوستان ایران زمین برای همیشه خداحافظی کردند.
سال گذشته برای موسیقی ایران سالی سخت بود؛ اوضاع کلی جامعه به خصوص بعد از خرداد ماه، کنج عزلت گزیدن بسیاری از موزیسین‌های به نام کشور، انصراف فرهاد فخرالدینی از رهبری ارکستر ملی و درگذشت استادان برجسته موسیقی کشور که این سختی را دوچندان کرد. استادانی که نه تنها در زمان حیات مورد بی‌مهری قرار گرفتند بلکه بعد از مرگ هم تنها با پیام‌های تسلیت مسئولان بدرقه شدند. بزرگداشتی هم اگر برگزار شد از سوی شاگردان و اهالی موسیقی بود نه متولیان و داعیه‌داران موسیقی ایران.
کد خبر: 9151
آدرس مطلب: http://www.honarnews.com/vdch.mnwt23nzzftd2.html