هنر نیوز - فصلی برای «انتظار»

باور به ظهور شخصي كه جهان را پر از عدل و داد كرده و ريشه هاي ظلم و ستم را مي چيند اختصاص به اسلام نداشته بلكه، شامل اديان مختلف الهي و آسماني مي شود و در اسلام، مسيحيت، يهوديت و زرتشت و... به ظهور اين شخص نويد داده شده است بنابراين مي توان گفت تمامي اديان به آمدن موعودي مصلح باور دارند كه اين موعود در انديشه زرتشت «سوشياتت»، در انديشه مسيحيت «حضرت مسيح» و در اسلام «حضرت مهدي(عج)» است كه قرآن و سنت به آمدن آن حضرت بشارت داده است.

ولادت

دوازدهمين پيشواى معصوم، حضرت حجت بن الحسن المهدى، امام زمان -عجل الله تعالى فرجه- در نيمه شعبان سال 255 هجرى در شهر «سامراء» ديده به جهان گشود او همنام پيامبر اسلام (م ح م د) و هم كنيه آن حضرت (ابوالقاسم) است ولى پيشوايان معصوم از ذكر نام اصلى او نهى فرموده‏اند.

از جمله القاب آن حضرت، حجت، قائم، خلف صالح، صاحب الزمان، بقية الله است و مشهورترين آنها «مهدى‏» مى‏باشد.

پدرش، پيشواى يازدهم حضرت امام حسن عسكرى -عليه السلام- و مادرش، بانوى گرامى «نرجس‏» است كه بنام «ريحانه‏»، «سوسن‏» و «صقيل‏» نيز از او ياد شده است، ميزان فضيلت و معنويت نرجس خاتون تا آن حد، والا بود كه «حكيمه‏» خواهر امام هادى -عليه السلام- كه خود از بانوان عاليقدر خاندان امامت‏بود، او را سرآمد و سرور خاندان خويش و خود را خدمتگزار او مى‏ناميد.

حضرت مهدى دو دوره غيبت داشت: يكى كوتاه مدت (غيبت صغرى) و ديگرى دراز مدت (غيبت كبرى). اولى، از هنگام تولد تا پايان دوران نيابت‏ خاصه ادامه داشته و دومى، با پايان دوره نخست آغاز شد و تا هنگام ظهور و قيام آن حضرت طول خواهد كشيد

علل سياسى-اجتماعى غيبت

شكى نيست كه رهبرى پيشوايان الهى به منظور هدايت مردم به سر منزل كمال مطلوب است و اين امر در صورتى ميسر است كه آنها آمادگى بهره بردارى از اين هدايت الهى را داشته باشند. اگر چنين زمينه مساعدى در مردم وجود نداشته باشد، حضور پيشوايان آسمانى در بين مردم ثمرى نخواهد داشت.

فشارهايي که بويژه از زمان امام جواد -عليه السلام- به بعد بر امامان وارد شد، و محدوديت هاى فوق العاده‏اى برقرار گرديد- به طورى كه فعاليت هاى امام يازدهم و دوازدهم را به حداقل رسانيد- نشان داد كه زمينه ‏مساعد جهت‏بهره‏مندى از هدايت ها و راهبري هاى امامان در جامعه (در حد نصاب لازم) وجود ندارد. از اينرو حكمت الهى اقتضا كرد كه پيشواى دوازدهم، غيبت اختيار كند تا موقعى كه آمادگى لازم در جامعه به وجود آيد.

در روايات شيعه، در زمينه علل و اسباب غيبت، روى سه موضوع تكيه شده است:

الف-آزمايش مردم

يكى از سنت هاى ثابت الهى، آزمايش بندگان و انتخاب صالحان و گزينش پاكان است. صحنه زندگى همواره صحنه آزمايش است تا بندگان از اين راه در پرتو ايمان و صبر و تسليم خويش در پيروى از اوامر خداوند تربيت‏يافته و به كمال برسند و استعدادهاى نهفته آنان شكوفا گردد.

در اثر غيبت‏حضرت مهدى، مردم آزمايش مى‏شوند: گروهى كه ايمان استوارى ندارند، باطنشان ظاهر مى‏شود و دستخوش شك و ترديد مى‏گردند و كسانى كه ايمان در اعماق قلبشان ريشه دوانده است، به سبب انتظار ظهور آن حضرت و ايستادگى در برابر شدائد، پخته‏تر و شايسته‏تر مى‏گردند و به درجات بلندى از اجر و پاداش الهى نائل مى‏گردند.

امام موسى بن جعفر -عليه السلام- فرمود: هنگامى كه پنجمين فرزندم غايب شد، مواظب دين خود باشيد، مبادا كسى شما را از دين خارج كند. او ناگزير غيبتى خواهد داشت، به طورى كه گروهى از مؤمنان از عقيده خويش بر مى‏گردند. خداوند به وسيله غيبت، بندگان خويش را آزمايش‏مى‏كند.

از سخنان پيشوايان اسلام بر مى‏آيد كه آزمايش به وسيله غيبت‏حضرت مهدى، از سخت‏ترين آزمايش هاى الهى است و اين سختى از دو جهت است:

1- از جهت اصل غيبت، كه چون بسيار طولانى مى‏شود بسيارى از مردم دستخوش شك و ترديد مى‏گردند. برخى در اصل تولد و برخى ديگر در دوام عمر آن حضرت شك مى‏كنند و جز افراد آزموده و مخلص و داراى شناخت عميق، كسى بر ايمان و عقيده به امامت آن حضرت باقى نمى‏ماند. پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله و سلم ضمن حديث مفصلى مى‏فرمايد: مهدى از ديده شيعيان و پيروانش غايب مى‏شود و جز كسانى كه خداوند دل هاى آنان را جهت ايمان، شايسته قرار داده، در اعتقاد به امامت او استوار نمى‏مانند

2- از نظر سختي ها و فشارها و پيشامدهاى ناگوار كه در دوران غيبت رخ مى‏دهد و مردم را دگرگون مى‏سازد، به طورى كه حفظ ايمان و استقامت در دين، كارى سخت دشوار مى‏گردد و ايمان مردم در معرض مخاطرات شديد قرار مى‏گيرد.

ب- حفظ جان امام

خداوند، به وسيله غيبت، امام دوازدهم را از قتل حفظ كرده است؛ زيرا اگر آن حضرت از همان آغاز زندگى در ميان مردم ظاهر مى‏شد، او رامى‏كشتند. بر اين اساس اگر پيش از موعد مناسب نيز ظاهر شود، باز جان او به خطر مى‏افتد و به انجام ماموريت الهى و اهداف بلند اصلاحى خود موفق نمى‏گردد.

«زراره‏»، يكى از ياران امام صادق -عليه السلام- مى‏گويد: امام صادق -عليه السلام- فرمود: امام منتظر، پيش از قيام خويش مدتى از چشم ها غايب خواهد شد.

عرض كردم: چرا؟

فرمود: بر جان خويش بيمناك خواهد بود.

ج- آزادى از يوغ بيعت ‏با طاغوت هاى زمان

پيشواى دوازدهم، هيچ رژيمى را، حتى از روى تقيه، به رسميت نشناخته و نمى‏شناسد. او مامور به تقيه از هيچ حاكم و سلطانى نيست و تحت‏ حكومت و سلطنت هيچ ستمگرى در نيامده و در نخواهد آمد؛ چرا كه مطابق وظيفه خود عمل مى‏كند و دين خدا را به طور كامل و بى هيچ پرده پوشى و بيم و ملاحظه‏اى اجرا مى‏كند. بنابراين جاى هيچ عهد و ميثاق و بيعت‏ با كسى و مراعات و ملاحظه نسبت‏به ديگران باقى نمى‏ماند.

«حسن بن فضال‏» مى‏گويد: امام هشتم فرمود: گويى شيعيانم را مى‏بينم كه هنگام مرگ سومين فرزندم (امام حسن عسكرى)د ر جستجوى امام خود، همه جا را مى‏گردند اما او را نمى‏يابند.

عرض كردم: چرا غايب مى‏شود؟

فرمود: براى اينكه وقتى با شمشير قيام مى‏كند، بيعت كسى در گردن وى‏ نباشد.

حضرت مهدي(عج) در روايات شيعه

پيامبر ـ صلّى اللّه عليه وآله

قال رسول اللّه صلّى اللّه عليه وآله: المهدي عليه السلام ـ من ولدي اسمه اسمي وكنيته کنيتي أشبه النّاس بي خلقاً وخلقاً تكون له غيبة وحيرة تضل فيه الأُمم ثمّ يقبل کاالشهاب الثاقب فيملأها عدلاً وقسطاً كما ملئت ظلماً و جورا.

رسول خدا فرمودند: مهدى ـ عليه السلام ـ از فرزندان من است اسمش اسم من است و كنيه اش كنيه من، از نظر اخلاق و خلقت از همه مردم به من شبيه تر است. براى او غيبت و حيرتى است كه امت هايى در آن دوران گمراه مى شوند سپس ظاهر مى شود همچون شهابى كه روشنايي مى دهد و به سرعت حركت مى كند و زمين را از عدل و قسط پر مى كند بعد از آن كه از ظلم و جور پر شده باشد.

و عن أبي عبد اللّه عليه السلام قال: قال رسول اللّه صلّى اللّه عليه وآله: طوبى لمن أدرك أهل بيتي وهو مقتد به قبل قيامه يأتمّ به وبأئمة الهدى من قبله ويبرئ الي اللّه من عدوّهم أُولئك رفقايي وأكرم أُمّتي عليّ

پيامبر اكرم ـ صلّى اللّه عليه وآله ـ فرمود: خوشا بحال كسى كه قائم اهل بيت مرا درك كند و به او اقتدا كند قبل از قيامش، پيرو او و تابع ائمه هدايت قبل از او باشد و از دشمنان ايشان به سوى خدا پناه آورد ايشان رفيقان من هستند و گراميترين افراد امت نزد من مى باشند.

حضرت امير مؤمنان على (ع)

حضرت على بن ابى طالب (ع) ضمن خطبه اى در ستايش پيامبر ـ صلّى اللّه عليه وآله ـ فرمودند:

فنحن انوار السموات والأرض وسفن النجاة وفينا مكنون العلم وإلينا مصير الأُمور وبمهدّينا تقطع الحجج فهو خاتم الأئمة ومنقذ الأُمّة ومنتهى النور وغامض السرّ، فليهنأ من استمسک بعروتنا وحشر على محبّتنا

ما، نورهاي آسمان و زمين و كشتي هاى نجات هستيم. دانش، در ما نهان است و ما گنجينه آنيم و سرانجام كارها بسوى ماست و مهدى ما، آخرين حجت است. او آخرين امام معصوم، نجات بخش امت ها، آخرين نور رسالت و امامت و معماى پيچيده آفرينش است. گوارا باد آنان را كه به رشته محبّت و ولايت ما چنگ زده و با محبّت ما محشورند.

امام جواد (ع) به نقل از اميرالمومنين (ع) فرمود: للقائم مناغيبة أمدها طويل كأنّي بالشيعة يجولون جولان النعم في غيبته. يطلبون المرعى فلا يجدونه ألا فمن ثبت منهم على دينه ولم يقس قلبه لطول أمد إمامه فهو معي فيدرجتي يوم القيامة

براى قائم ما غيبتى بسيار طولانى است و من شيعيان را مى نگرم كه در غيبت او بسان گله بدون شبان سرگردان دنبال چراگاهند و نمى يابند. آگاه باشيد كه هر كس از اينان بر دين خويش استوار باشد و بخاطر غيبت طولانى آن حضرت قلبش سخت نگردد چنين كسى با من است و در قيامت در درجه من.

امام حسن مجتبى (ع)

امام مجبتى ـ عليه السلام ـ فرمودند:

مردم!آيا نمى دانستيد كه هر كدام از ما خاندان وحى و رسالت مجبور به بيعت با حكمران طغيانگرزمان خود مى شويم مگر قائم ـ ارواحنا فداه ـ كه حضرت عيسى بن مريم روح اللّه به او اقتدا مى كند و نماز مى خواند.

چرا كه خداوند ولادت او را مخفى و شخص او رانهان مى دارد تا هنگامى كه به دستور او ظهور كند بيعت قدرتمدارى را به گردن نداشته باشد او نهمين امام معصوم از نسل برادرم حسين ـ عليه السلام ـ است و فرزند بهترين كنيزان. خداوند در غيبت او عمر او را طولانى مى كند و سپس به قدرت خويش او را در چهره جوانى كمتر از چهل سال ظاهر مى سازد تا همگان بدانند كه خداوند بر هر كاري تواناست.

امام حسين (ع)

حضرت سيدالشهداء ـ عليه السلام ـ فرمود: اگر از عمر اين جهان تنها يك روز باقى مانده باشد خداوند آن روز را طولانى مى سازد تا مردى از فرزندان من ظهور كند و جهان را همانگونه كه از ظلم و جور لبريز گشته است از عدالت پر سازد.

نيز از آن حضرت نقل شده كه فرمودند: اگر مهدى ـ عليه السلام ـ قيام كند مردم او را انكار مى كنند و نمى شناسند؛ زيرا آن حضرت در اوج جوانى ظهور مى كند و حال آنكه آنها مى پندارند كه او پير و كهنسال است.

روايات اهل سنت پيرامون مهدي موعود(عج)

صاحبان صحاح (اهل سنت) در مورد حضرت مهدى ( ع ) رواياتى از رسول اکرم(ص) نقل كرده‏اند:

اگر از عمر دنيا بيش از يك روز نمانده باشد خداوند آن روز را طولانى مى‏كند تا آنكه مردى از اهل بيتم مبعوث شود كه اسم او اسم من است. او زمين را از قسط و عدل پر مى‏كند همانگونه كه از ظلم و جور پر شده است.

سنن ترمذى ، ج4 ص 438 - كتاب الفتن ، باب 52 ما جاء فى المهدى ، ح 2231.
سنن ابى‏داود ، ج4 ص106 - كتاب المهدى ، ح 4282 و 4283.

دنيا به پايان نمى‏رسد تا آنكه مردى از اهل بيتم بر عرب حكومت كند كه اسم او اسم من است. سنن ترمذى، الفتن، ح 2230.

اگر از عمر روزگار فقط يك روز مانده باشد خداوند مردى از اهل بيتم را مبعوث مى‏كند كه زمين را پر از عدل كند همانگونه كه پر از ستم شده است. سنن ابى‏داود ، كتاب المهدى.

«المهدىّ منّا أهل البيت». مهدى از ما اهل بيت است.

سنن ابن‏ماجه ، ج2 ص1367 - كتاب الفتن ، باب خروج المهدى (34) ح 4085)

پيامبر اكرم ( ص ) فرموده است: «ما اهل بيتى هستيم كه خداوند براى ما آخرت را بر دنيا برگزيده است و همانا اهل بيت من بعد از من سختي ها ديده و از وطن رانده مى‏شوند. تا آنكه قومى از ناحيه مشرق پيدا مى‏شوند كه با آنها پرچم هاى سياه است و طلب خير (و حقّ) مى‏كنند و به آنها داده نمى‏شود. آنان مى‏جنگند و آنچه را كه خواستند به آنها مى‏دهند و نمى‏پذيرند تا آنكه آن (حكومت) را به مردى از اهل بيتم (يعنى حضرت مهدى ( ع )) مى‏دهند و او آن را پر از قسط و عدل مى‏كند همانگونه كه ديگران آن را پر از ظلم و جور كردند. پس هر كه آن زمان را درك كرد به طرف آنها برود ولو چهار دست و پا بر روى برف و يخ.»

المهدى من عترتى من ولد فاطمه. مهدى از عترتم و از فرزندان فاطمه است .

سنن ابى‏داود ، كتاب المهدى، ح 4284 .

مهدويت در مسيحيت

مسيحيان، موعود را مسيح (ع) مي دانند.

«.. همچنانكه برق از مشرق ساطع شده تا به مغرب ظاهر مي شود،‌ ظهور پسر انسان نيز چنين خواهد شد … آنگاه علامت پسر انسان در آسمان پديد گردد، و در آن وقت جميع طوايف زمين سينه‌زني كنند و پسر انسان را ببينند كه بر ابرهاي آسمان، با قوت و جلال مي آيد … آسمان و زمين زايل خواهد شد،‌ اما سخن من هرگز زايل نخواهد شد، اما از آن روز و ساعت هيچكس اطلاع ندارد و حتي ملائكه آسمان، جز پدر من و بس … لهذا شما نيز حاضر باشيد زيرا در ساعتي كه گمان نبريد پسر انسان مي آيد»

«… اما چون پسر انسان در جلال خود با جميع ملائكه مقدس خود آيد، آنگاه بر كرسي جلال خود خواهد نشست، ‌و جميع امت ها در حضور او جمع شوند و آنها را از همديگر جدا مي كنند به قسمتي كه شبان، ميش ها را از بزها جدا مي كند‌»

«… آنگاه پسر انسان را ببينيد كه با قوت و جلال عظيم بر ابرها مي آيد، در آن وقت فرشتگان خود را از جهات اربعه از انتهاي زمين تا به اقصاي فلك فراهم خواهد آورد … ولي از آن روز و ساعت غير از پدر هيچكس اطلاع ندارد، نه فرشتگان در آسمان و نه پسر هم، پس بر حذر و بيدار شده دعا كنيد، زيرا نمي دانيد كه آن وقت كي مي شود»

« … كمرهاي خود را بسته، چراغ هاي خود را افروخته بداريد و شما مانند كساني باشيد كه انتظار آقاي خود را مي كشند، كه چه وقت از عروسي مراجعت كند، تا هر وقت آيد و در را بكوبد بي‌درنگ براي او باز كنند. خوشا بحال آن غلامان كه آقاي ايشان چون آيد ايشان را بيدار يابد … پس شما نيز مستعد باشيد زيرا در ساعتي كه گمان نمي بريد پسر انسان مي آيد»

كلمه «پسر انسان» مطابق نوشته مستر هاكس آمريكايي در كتابش «قاموس مقدس» 80بار در انجيل و ملحقات آن (عهد جديد) تكرار شده كه فقط 30 مورد آن با حضرت عيسي قابل تطبيق مي باشد و 50 مورد ديگر از نجات دهنده اي سخن مي گويد كه در آخرالزمان ظهور خواهد كرد، عيسي نيز با او خواهد آمد و او را جلال خواهد داد و از ساعت و روز ظهور او جز خدا كسي اطلاع ندارد و او كسي جز حضرت مهدي ـ عجل الله تعالي فرجه الشريف ـ نمي باشد.

مهدويت در يهود

يهوديان معتقدند كه در آخر الزمان منجي و رهاننده اي به نام «ماشيح» ظهور خواهد كرد كه او را از نسل حضرت داوود ـ (ع) مي شمارند. لازم به تذكر است كه موعود مسلمانان، حضرت مهدي ـ عليه‌السلام ـ نيز از طرف مادرشان به حضرت داوود ـ (ع) مي رسند! در زبور حضرت داوود (ع) كه تحت عنوان «مزامير» در كتاب عهد عتيق آمده است، نويدهايي در مورد ظهور حضرت مهدي ـ عجل الله تعالي فرجه الشريف ـ داده شده است. تا جايي كه مي توان گفت، در هر بخش زبور اشاره اي به ظهور آن حضرت و نويدي از پيروزي صالحان بر شريران، و تشكيل حكومت واحد جهاني و تبديل اديان و مذاهب مختلف به يك دين محكم و آيين مستقيم موجود است.

جالب توجه اينكه مطالبي كه قرآن كريم پيرامون ظهور حضرت مهدي ـ عجل الله تعالي فرجه الشريف ـ از زبور نقل كرده، در زبور فعلي عيناً موجود است، و از تحريف مصون مانده است. قرآن كريم چنين مي فرمايد:‌ و لقد كتبنا في الزبور من بعد الذكر ان الارض يرثها عبادي الصالحون. همانا بعد از ذكر در زبور نوشتيم: زمين به صالحان به ارث خواهد رسيد. طبق روايات متواتر اسلامي، اين آيه مربوط به ظهور حضرت مهدي ـ عليه‌السلام ـ مي باشد.

«... زيرا شريران منقطع خواهند شد، و اما منتظران خداوند، ‌وارث زمين خواهند شد. هان بعد از اندك زماني شرير نخواهد بود، در مكانش تأمل خواهي كرد و نخواهد بود. و اما حليمان وارث زمين خواهند شد … زيرا كه بازوان شرير شكسته خواهد شد و اما صالحان را خداوند تأييد مي كند.»‌

« … قوم ها را به انصاف داوري خواهد كرد. آسمان شادي كند و زمين مسرور گردد … صحرا و هرچه در آن است به وجد آيد. آنگاه تمام درختان جنگل ترنم خواهند نمود، به حضور خداوند، زيرا كه مي آيد. زيرا كه براي داوري جهان مي آيد.»

در تورات در سفر پيدايش چنين مي خوانيم: «نام تو ابراهيم خواهد بود … اما در خصوص اسماعيل تو را اجابت فرمودم، اينك او را بركت داده بارور گردانم،‌ و او را بسيار كثير گردانم، دوازده رئيس از وي پديد آيند و امتي عظيم از وي بوجود آورم … از ابراهيم امتي بزرگ و زورآور پديد خواهد آمد و جمع امتهاي جهان از او بركت خواهند يافت. »

لازم به يادآوري است که از نسل حضرت اسماعيل ـ علي نبينا و آله و عليه السلام ـ تنها يک پيامبر يعني وجود مقدس پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله ـ به رسالت برگزيده شدند. به علاوه تمامي جانشينان آن حضرت نيز از نسل حضرت اسماعيل ـ علي نبينا و آله و عليه السلام ـ مي باشند.

«نهالي از تنه يسي بيرون آمده، شاخه اي از ريشه هايش قد خواهد كشيد و روح خدا بر او قرار خواهد گرفت … مسكينان را به عدالت داوري خواهد كرد و به جهت مظلومان، زمين را به راستي حكم خواهد نمود … گرگ با بره سكونت خواهد داشت و پلنگ با بزغاله خواهد خوابيد و گوساله و شير پرواري با هم و طفل كوچك آنها را خواهد راند … و در تمامي كوه مقدس من، ضرر و فسادي نخواهند كرد. زيرا كه جهان از معرفت خداوند پر خواهد بود مثل آبهايي كه دريا را مي پوشاند »

يسي (در بعضي نسخ يشي آمده است) به معني قوي نام پدر حضرت داوود ـ علي نبينا و آله و عليه السلام ـ است و چنانكه ذكر شد حضرت مهدي ـ عجل الله تعالي فرجه الشريف ـ از طرف مادر به او مي رسند.

اگرچه تأخير نمايد، برايش منتظر باش، زيرا كه البته خواهد آمد و درنگ نخواهد كرد … بلكه جميع امت ها را در نزد خودجمع مي كند و تمامي قوم ها را براي خويشتن فراهم مي آورد.‌

… و در ايام آخر واقع خواهد شد … جميع امت ها به سوي او روان خواهند شد … او امت ها را داوري خواهد نمود … امتي بر امتي شمشير نخواهد كشيد و بار ديگر جنگ را نخواهند افروخت.

شهادت موعود (عج)

از امام حسن مجتبي (ع) روايت شده است: به خدا سوگند، پيامبر خدا با ما پيمان بسته است كه اين امر [امامت] را دوازده‌ تن امام از فرزندانعلي و فاطمه به دست خواهند گرفت و هيچ كدام از ما نيست، مگر اين كه مسموم يا كشته مي‌شود.

امام صادق (ع) نيز در اين باره مي‌فرمايد: به خدا قسم هيچ‌يك از ما نيست، مگر اين كه كشته شده و به شهادت مي‌رسد.

از امام رضا (ع) نيز مشابه همين تعبير، روايت شده است.

پس از امام زمان (ع) و برقراري حکومت واحد جهاني به وسيله ايشان رجعت اتفاق خواهد افتاد.

رجعت به اين معنا است که پس از ظهور امام زمان (ع) برخي از جمله برخي از ائمه زنده مي شوند. در روايات شيعه به رجعت برخي از پيامبران؛ مانند حضرت عيسي و برخي از ائمه مانند امام حسين (ع) و برخي از اصحاب پيامبر اکرم (ص) و ائمه (ع)؛ مانندسلمان فارسي، مقداد، جابر بن عبد الله انصاري، مالک اشتر و مفضل تصريح شده است. اصل رجعت از عقايد شيعيان است که روايات زيادي درباره آن وارد شده است تا آن جا که برخي مانند علامه مجلسي قائل به تواتر اين روايات شده اند.

وظايف ما در عصر غيبت

بر اساس آن چه كه در منابع شيعى آمده است براى پيروان مذهب اماميه در عصر غيبت آن حضرت وظايفى نقل شده، كه براى نمونه، برخى از اين وظايف يادآورى مى شود.

كسب رضايت امام عصر (عج)

رسالت اصلى شيعيان در عصر غيبت آن است كه تلاش كنند عملى را بر خلاف رضاى امام عصر (عج) انجام ندهند و پيوسته رفتار و سلوكى مورد تأييد و رضايت آن حضرت داشته باشند، زيرا خشنودى آن امام همام چيزى جز رضاى ذات اقدس الهى نيست و رضاى خداوند در عمل به فرمان ها و احكام نورانى اسلام است.

امام مهدى(عج) در اين رابطه مى فرمايد: «فَليَعمَل لِكلِّ امرئ مِنْكُم ما يُقرَّبُ بهِ مِن مَحَبَّتِنا و لْيَجتَنِبْ عمَّا يُدنيه مِنْ كِراهَتِنا و سَخَطِنا»; هر يك از شما بايد به آن چه كه به وسيله آن به دوستى ما نزديك مى شود عمل كند و از آن چه كه موجب ناخشنودى و غضب ما مى شود پرهيز نمايد.

شناخت امام زمان و معرفت به آن حضرت

وظيفه ديگر منتظران در عصر غيبت شناخت مقام والاى آن امام بزرگوار است. امام صادق(عليه السلام) در اين باره مى فرمايد: «به درستى بهترين و واجب ترين فرايض براى انسان، شناخت خداوند سبحان و اقرار به عبوديت اوست و پس از آن معرفت به نبوت پيامبر اسلام(صلى الله عليه وآله) و بعد از آن شناختن صفت و نام امامى است كه در حال سختى و راحتى به او اقتدا مى نمايد.»

انتظار فرج

در روايتى از امام على(عليه السلام) پرسيده شد كه برترين اعمال چيست؟ آن حضرت فرمود: انتظارُ الفرج. آن حضرت در جاى ديگر مى فرمايد: و لا تَيْأسُوُا مِنْ رَوْح اللهِ فاِنَّ أحبَّ الأَعْمالِ اِلَى اللهِ عزّوجل إنتظارُ الفَرَجِ; در انتظار فرج باشيد و از رحمت الهى مأيوس نشويد زيرا بهترين اعمال نزد خداوند انتظار فرج است.

امام صادق(ع) در اين زمينه مى فرمايد:مَن ماتَ مِنكُم على هذا الأمرِ مُنتظراً له كانَ كمَن كانَ في فِسْطاطِ القائِمِ; فردى كه منتظر ظهور امام دوازدهم باشد و در آن حال بميرد همانند كسى است كه در خيمه آن بزرگوار به سرمى برد.

دعا براى حفظ وجود مبارك امام عصر(عج) و تعجيل در فرج و ظهور آن حضرت

از ديگر وظايف منتظران آن حضرت دعا براى سلامتى ايشان است و از جمله ادعيه شريف در اين رابطه همان دعاى معروف «اللهم كن لوليك الحجة بن الحسن...» است.

صدقه براى حفظ وجود مقدس امام زمان(عج)

گر چه حفظ وجود مبارك آن بزرگوار به اراده و مشيت الهى بستگى دارد ولى اسباب ياد شده نيز به اذن و مشيت خداوند حكيم در اين امر مؤثر است و دعا كردن براى سلامتى آن حضرت ضامن برقرارى و استحكام پيوند معنوى انسان با حجت خداست و مايه سلامتى خود فرد و دفع ناگوارى ها و شدايد خواهد بود.

استمداد و استغاثه در فتنه ها به آن حضرت

ائمه(عليهم السلام) نسبت به شيعيان عنايت خاصى دارند. امام على(ع) در اين زمينه مى فرمايد: هر گاه مرد يا زن مؤمنى بيمار و اندوهگين باشد ما نيز محزون مى شويم و هر گاه براى رفع حوايج خود دعا كند ما آمين مى گوييم و هر زمانى او ساكت باشد ما براى او دعا مى كنيم.