نگاهی به آخرین ساخته‌ی یک کارگردان جوان

ادامه افت فیلمسازی مصطفی كيايی/ سنگينی كفه ابتذال در «باركد»

روزنامه جوان , 20 تير 1395 ساعت 12:01


مصطفي كيايي، پس از فيلم موفق «خط ويژه» با افتي محسوس، سينماي خود را در «عصر يخبندان» و «باركد» تكرار مي‌كند. ابتناي او بر سينماي قصه‌گو، نقطه قوت آثار اوست، اما بازي‌هاي فرمي او با فيلمنامه به تدريج در حال تبديل نقطه قوت او به نقطه ضعف است.

جواد محرمی/ در شيوه پرداخت، كارگرداني و حتي روايتگري كيايي گرايش پست مدرنيستي ديده مي‌شود. ماهيت بي‌شكل، آشفته، نامنظم و غيرشفاف اين سبك سينمايي در «باركد» مشهود است. جنس نورپردازي و فيلمبرداري «باركد» در فضاسازي سرد، بي‌روح و به شدت شهري فيلم بيش از «عصر يخبندان» خود را نشان مي‌دهد. كاراكترها در جهان پيچيده و نظام‌مند يك ابرشهر بي‌رحم دست و پا مي‌زنند و انتخاب‌هايشان آنها را در ورطه‌اي بي‌بازگشت فرو مي‌برد. «باركد» ايده مضموني جالب و بديعي دارد كه متأسفانه در ورطه ابتذال گرفتار مي‌شود. ابتناي فيلم بر شوخي‌هاي جنسي و چنگ زدن به هر دستاويزي براي گرفتن خنده از مخاطب، «باركد» را به اثري نازل تبديل كرده است. نشان دادن تضادها و نسبت انسان در مواجهه با مدرنيسم در سينماي ايران رويكرد لازمي است، اما پرداخت ضعيف داستاني فيلم كه به اندازه ساختار اثر دچار پريشاني است، ايده اصلي را ذبح كرده است.


انسان در آثار كيايي در پيچيدگي و تنگناي مدرنيسم و تضادهاي جامعه دچار سرگشتگي و دست و پا زدن است. آدم‌ها برده شرايطي هستند كه براي آنها فراهم شده و تكنولوژي بر آنها تسلط دارد. فيلمساز در انتقال اين مفهوم كه انسان مدرن بيشتر از يك كالا در محيط سرمايه‌داري ارزش ندارد به شدت دچار لكنت است. اينكه براي هر آدمي باركدي معين روي گردنش داغ مي‌شود، ارجاع ناقصي است كه احتياج به قالب‌بندي روايي مناسبي دارد؛ كاري كه فيلمساز از عهده آن برنيامده است. نكته مثبت آثار كيايي تأثير تكنيكي و فرمي او از سينماي هاليوود است. قصه، ضرباهنگ و كاراكترهاي فعال گرايش مثبتي است كه هر چند ناقص در آثار او ديده مي‌شود. فيلمساز در فضاسازي فيلم «باركد» تا حدي از سينماي نولان و در شخصيت‌پردازي از سينماي تارانتينو وام گرفته است. كيايي در «باركد» سعي كرده قابليت‌هاي كارگرداني خود را نسبت به آثار پيشين ارتقا دهد، اما فيلم بيش از همه از ضعف فيلمنامه و داستان رنج مي‌برد.
كيايي فيلمسازي است كه ابتداي ورودش گام‌هاي محكمي در عرصه سينماي داستانگو برداشت و در سينمايي كه خيلي‌ها معتقدند از ضعف مفرط فيلمنامه و قصه رنج مي‌برد.


کد خبر: 92052

آدرس مطلب: http://www.honarnews.com/vdchivnw.23nimdftt2.html

هنر نیوز
  http://www.honarnews.com