اسماعیل ادریسی در گفتگو با هنرنیوز درباره گردشگران فرهنگی گفت: گردشگری فرهنگی به غیر از مشتریان خاص خود، مردمی را که همیشه برای گذراندن تعطیلات به سفر می‌روند، دارای روحیات متنوع و سازش‌پذیری با شرایط‌ ‌اند، کنجکاوند و اهل کسب تجربه، به عنوان مشتریان گذری و اتفاقی به سمت خود جذب می‌کند.

او توضیح داد: گردشگرانی که تعطیلات خود را در کنار دریا به آب تنی می‌گذرانند، کوه‌پیمایی و یا تفریحات ورزشی می‌کنند و یا حتی دست از کار می‌کشند و استراحت می‌کنند، می‌خواهند که وقت خود را با یک یا چندین برنامه هفتگی پر کنند و یا به آن غنا ببخشند.این گردشگران به صورت اتفاقی به این فعالیت فرهنگی نمی‌پردازند. به عبارتی آنها از بین برنامه‌های متنوع و مختلفی که در محل گذراندن تعطیلات خود ارائه می‌شود، به انتخاب می‌پردازند. مثلاً دوچرخه سواری، صرف نوشیدنی در یک محل مفرح، یک بعد از ظهر عالی در کنار دریا یا یک برنامه فرهنگی. چنین انتخابی تنها براساس میل و روحیه فرد، شرایط آب و هوایی و با پیشنهادهای دوستان صورت می‌گیرد.

وی افزود: این انتخاب با در نظر گرفتن تمامی جوانب برنامه فرهنگی از قبیل برخورداری از جذابیت‌های خاص، هزینه دسترسی و سهولت دسترسی برنامه پیشنهادی صورت می‌گیرد. این گردشگر در برابر حجم انبوهی از برنامه‌های عرضه شده تفریحی که رقابتی نیز هستند قرار دارد. آنها بی‌آنکه نسبت به موضوعات فرهنگی خاصی ایده‌ای داشته باشند دارای فکر باز، مستقل هستند و به هیجان و برنامه‌های حسی بیشتر از جمع کردن اطلاعات حساس هستند. بنابراین گردشگرانی که به طور تصادفی مشتریان برنامه‌های فرهنگی می‌شوند در رویارویی با چنین برنامه‌های فرهنگی به همان گونه که با پیشنهادات تفریحی برخورد می‌کنند عمل می‌نمایند و هیچ الویت بندی در ذهن ندارند اما گزینش برنامه فرهنگی با دقت و با همان قوانین ارزیابی که به آن عادت دارند صورت می‌گیرد.

ادریسی گفت: با این همه شرایط اوقات فراغت در حین گذراندن تعطیلات می‌تواند نقش انکار ناپذیری در تسریع انتخاب و انجام یک برنامه فرهنگی داشته باشد. در اختیار داشتن وقت کافی، برخورداری از انعطاف کافی در مدیریت هزینه پیش بینی نشده و نزدیکی محل برنامه فرد را برای درهم شکستن برخی موانع در زندگی روزمره برای پرداختن به یک برنامه فرهنگی پیش بینی نشده مستعد می‌سازد.
به گفته این کارشناس ارشد برنامه‌ریزی توریسم این موانع شامل دوری از خانواده، کارهای اداری دست و پا گیر برخی موسسسه‌های فرهنگی، نخبه گرایی، فقدان توان و لیاقت فرهنگی کافی ...و به این ترتیب انجام یک برنامه خود باعث افزایش تقاضا می‌شود. بنابراین بدون شک گردشگری راهی دموکراتیک و شریف برای رسیدن به فرهنگ است.

وی با اشاره به این که این مخاطبان به یقین تحت تاثیر رویدادهای روز و افکار رایج در بین عامه مردم هستند، اضافه کرد: مثلاً بازدید عامه مردم از خانه‌های قدیمی کاشان که به دلیل برگزاری مراسم گلاب‌گیری است، چنین مخاطبی دمدمی مزاج است که مثل بچه‌ای شرور عمل می‌کند. او پیش از آن که به دنبال کسب دانش و اطلاعت باشد، کنجکاو برای انجام فعالیت‌های تفریحی است.

این راهنمای گردشگری با اشاره به این که طبقه متوسط هرگونه برداشت سنتی که می‌خواهد به بازدیدها و فعالیت‌های فرهنگی جنبه ادیبانه، گزینشی، زیبایی شناسی و یادمانی بدهد را رد می‌کند، تشریح کرد: این گردشگر برآن است که بیشتر بازدیدی بصری، هیجانی، تاریخی با حال و هوای بازدیدهای مدرسه‌ای انجام دهد. بازدیدی که در آن با کسب آگاهی از گذشته تاریخی که تا آن زمان هیچ رضایتی از آن نداشته است، هویت خود را باز یابد. در این میان مشاهده می‌کنیم که امروزه گردشگری فرهنگی رسالت اجتماعی خود را از دست داده است.

او اذعان کرد: منطق این دسته از گردشگران تنها آن دسته از فعالیت‌های فرهنگی را می‌پذیرد که حداکثر در شعاع ۵۰ کیلومتری یا ۳۰ دقیقه فاصله زمانی محل اصلی گذران تعطیلات آنها قرار دارد و در این زمینه تمامی انواع برنامه‌های فرهنگی عرضه شده از قیبل بازدید از کلیسا، کاخ، موزه، نمایش و هنر را در برمی‌گیرد.
به گفته ادریسی رایج ترین سوال اعصاب خردکنی که این گردشگران به هنگام ماجعه به دفاتر اطلاع‌رسانی می‌پرسند این است که:« چیزی برای دیدن در این منطقه هست؟ اینجا که می‌گویند چه کاری می‌توان انجام داد» و بسیاری از کارکنان دفاتر اطلاع رسانی گردشگری برای پاسخ به این پرسش بر بخش زیبا و مهم آثار فرهنگی تاکید دارند و آنها را ترغیب به دیدن آنها می‌کنند.

او خاطرنشان کرد: بعضی از این موضوعات فرهنگی در الویت‌های گردشگری آنها قرار می‌گیرد مثل شناخت شیوه زندگی انسان‌ها در ادوار پیشین، تماشای فیلم‌های مربوط به قرن ۱۹ و ۲۰، شناخت بخش‌هایی از تاریخ که در حال فیلم‌برداری است و شما را می‌تواند در تلاقی خاطره و تاریخ کشور سهیم سازد.

این راهنمای گردشگری اذعان کرد: حال می‌توان موضوع جاذبه فرهنگ ( ممتاز و ویژه بودن برنامه) و دافعه آن ( پیچیدگی و گنگ بودن برنامه) را برای گردشگرانی که در حال گذراندن تعطیلات خود هستند مطرح کرد. فرهنگ برای غالب مردم مخصوصاً افرادی که دارای دانش فرهنگی کمتری هستند( که دلیل آن فقدان آموزش‌های مناسب اولیه یا نبود نداوم در آموزش باشد) دارای وجه رمزآلود و رازگونه است.

وی اضافه کرد: اما این وجه فرهنگ با هر بار ادغام برنامه‌های فرهنگی در زمان گذراندن تعطیلات به نسبت قبل کاهش می‌یابد. مثلاً گردش یک روزه، رفتن به یک باشگاه تفریحی، شانس دوچرخه سواری داشتن، یا پیاده‌روی، شناخت امکانات و قابیلت‌های مقصد ( هویت امروزی و دیروزی )، برنامه‌های بازی ، نشان دادن یک موضوع روز.

هنر نیوز