بسیاری از افرادی که قصد خرید ساز وآلات موسیقی را دارند بدون شک خیابان جمهوری و بهارستان را می شناسند و با یک سرک کشیدن در آن خیابان ها امری که تعجب خریداران را برمی انگیزد تنوع سازهای موسیقی نیست بلکه قیمت نجومی آن هاست که در چندسال گذشته به چندین برابر رسیده است.
این در حالی است که افزایش قیمت ها باعث بروز مشکلاتی در میان اهالی موسیقی و هنر جویان جوانی شده که به دلیل گرانی بیش از حد قدرت خرید ساز های مطبوع خود را ندارند و به ناچار سمت هنر و یا کارهای دیگر می روند. در آستانه شروع تعطیلات تابستانی دانش آموزان، خانواده ها با مراجعه به خیابان بهارستان و جمهوری با قیمت های سرسام آور آلات موسیقی مواجه می شوند.در این بازار قیمت یک پیانو از ۵ میلیون شروع می شود و به مرض ۱۰۰ میلیون تومان نیز می رسد و در سازهای دیگر مانند گیتار،ویلون، هارمونیکا و... اوضاع قیمت اینگونه است. این در شرایطی است که دریکی، دو سال گذشته به عنوان مثال قیمت یک گیتار یاماها c-۴۰، ۱۰۰ هزار تومان بود اما حال به قیمت آن به ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان رسیده است. گرانی ساز های وارداتی به ساز های ایرانی نیز سرایط کرده و قیمت سازهای مانند سه تار، سنتور، ضرب و... نیز افزایش چند برابری داشته است. در سال ۹۲ در مجموع حدود ۷ تن آلات موسیقی و اجزا و قطعات و فرعیات آن به ارزش ریالی ۵۶ میلیارد رالی و ارزش ارزی ۲.۲ میلیون دلار وارد کشور شده است و با این وجود آلات موسیقی گرانتر از همیشه عرضه میشود. در خصوص این گزارش و گرانی آلات موسیقی سری به خیابان جمهوری زدیم و دریک فروشگاه از فروشنده در خصوص وضعیت و علت گرانی سازها پرسیدیم، وی به خبرنگار هنرنیوز گفت:
گرانی بخاطر انصاف فروشندگان استقیمت ساز های موسیقی بستگی به انصاف فروشنده دارد و چون کنترل خاصی بر این امر وجود ندارد تنها انصاف فروشنده ملاک است و یک امر طبیعی است که هر ساله با افزایش کرایه ها، بالا رفتن دستمزدها و متریال تولید ساز حداقل ۱۰ تا ۱۵ درصد گران شود و این شرایط بازار است. در حال حاضر گرانی ساز ها به انصاف تولید کنندگان و متریالی که برای ساخت ساز ها استفاده می شود بستگی دارد.
وی در ادامه گفت: برخی دیگر از سازها مهر سازنده آن برای مشتری ارزشمند است و یا در تار هر کدام به صدای تار یحیی نزدیک تر باشد قیمت آن بالاتر می رود. درقیمت مغازه با مغازه دیگر اختلاف وجود دارد و انصاف ضابطه مند نیست. در سال گذشته به دلیل گرانی دلار قیمت ها بالا رفت اما امسال به نوعی قیمت ها ثابت شده و تنها دلیل گرانی در انصاف مغازه دار است.
۱۵۰ تا ۲۰۰ درصد حق گمرک سازهای موسیقی استاما با رفتن به فروشگاه دیگر فروشنده نظر دیگری دارد. او معتقد است که افزایش قیمت سالانه ۱۰ تا ۱۵ درصدی امری طبیعی است اما زمانی که قیمت ها حدود ۱۰۰ تا ۲۰۰ درصد افزایش پیدا می کند این شرایط طبیعی نیست . وی گفت: اموال زیادی دست به دست یکدیگر می دهند تا قیمت ساز در یکی دو سال گذشته به چند برابر برسد. این اقلام چون از خارج از کشور وارد می شود با افزایش قیمت دلار قیمت آن ها نیز افزایش پیدا می کند. مثلا ما حال پیانوی ۱۰۰ میلیونی نیز در فروشگاه داریم و برخی از سازها مانند آکاردئون آنقدر نایاب شده که به چندین برابر قیمت افزایش پیدا کرده است چون واردات آن بسیار کم است. گرانی سازهای ایرانی نیز به این دلیل است چون متریال (لوازم ساخت)سازهای ایرانی نیز از خارج از کشور می آید وآن را با دلار ۳ هزار تومان خریداری می کنند.
این فروشنده در خصوص گمرک وحق واردات گفت: لوازم شادی بخش و فرهنگی در سیستم گمرک در اولویت ۱۰ واردات قرار دارد و این رتبه آخر واردات است. این امر باعث می شود تا گمرک ۱۵۰ تا ۲۰۰ درصد از وارد کننده حق گمرک بگیرد. یک زمان که وارد کردن آلات موسیقی ممنوع بود اما حال که آزاد شده قیمت گمرک نیز بالا رفته و وارد کنندگان دیگر ساز وارد نمی کند چون برایش سودی ندارد و زمانیکه تقاضا بالا برود طبیعتا قیمت ها نیز سیر صعود به خود می گیرد جنس نایاب می شود.
وی با اشاره به افت فروش گفت: گرانی ساز در فروش ما صد در صد تاثیر منفی داشته چون قدرت خرید مردم کم شده است. در گذشته ما به شکل عمده ای خرید می کردیم اما حال شاید دو یا سه عدد ساز می خریم تا آن به فروش برود و بعد دوباره خرید کنیم. مردم نمی توانند با این افزایش قیمت ساز بخرند. همین حالا در آستانه فصل تابستان و تعطیلی مدارس فروش ساز ما کم شده و این عوامل دست به دست یکدیگر می دهند تا بچه ها به آموزشگاه نروند و به دنبال کارهای دیگر بوند.
حق گمرکی کمر وارد کنندگان را می شکنددر ادامه گزارش با کمی پرس وجو با یک وارد کننده ساز آشنا شدیم او نیز گرانی دلار و حق گمرک را دلیل اصلی گرانی آلات موسیقی دانست و گفت:
در یکی دو هفته گذشته قیمت ها بالاتر رفته و مطمئن هستم با نزدیکی به فصل تابستان قیمت ها افزایش پیدا می کند. ترخیص کالا در گمرک بزرگترین مشکل ماست چون حق گمرکی کمر وارد کنندگان را می شکند و دیگر سودی برای ما باقی نمی گذارد ما نیز مجبوریم قیمت ساز را بالاتر ببریم. از سوی دیگر نواسان قیمت دلار مستقیما روی قیمت ساز اثر مستقیم دارد.
در پایان گزارش باید به چند نکته اشاره کرد اول اینکه ساز یک کالای گران قیمت محسوب می شود و تنها افراد ثروت مند قدرت خرید آن را دارند چون کارمندی که می خواهد یک پیانو متوسط ۱۰میلیونی را برای فرزندش خریداری کند باید چند سال پول خود را پس انداز کند. دوم: استعداد باید در وجود نوجوانان و جوانان قشر متوسط باقی بماند چون آن ها قدرت خرید ندارند و نمی توانند استعداد خود را به منصه ظهور برسانند.سوم: ساز به یک کالای لوکس و قیمتی مبدل می شود و این امر می تواند پیامدهای خطرناکی را در بر داشته باشد وچهارم: فاصله طبقاتی در این امر دیگر جای هیچ بحثی را باقی نمی گذارد.
گزارش: وحید استرون