هنر نیوز - نجات بافت تاریخی شیراز با پادرمیانی وزیر راه

نجات بافت تاریخی شیراز با پادرمیانی وزیر راه

قراراست با پادرمیانی وزیر راه آخر و عاقبت بافت تاریخی شیراز ختم به خیر شود و دیگر بخش‌های محله‌ی تاریخی اسکندریه‌ی شیراز نجات یابد.

به گزارش هنرنیوز، سال ١٣٧٣ قرار شد در طرحی با نام «بین‌الحرمین»، دو امامزاده شاهچراغ و علاءالدین حسین به یکدیگر متصل شوند، پس تخریب بخشی از خانه‌های قرار گرفته در بافت تاریخی شیراز آغاز شد.

و هجوم بولدوزرها و لودرها آن را تکان‌دهنده، تلخ و بی‌سابقه کرد، هر چند قرار بود قبل از هر تخریبی یعنی در حدود چهار ماه گذشته، طرح مصوب این پروژه به میراث فرهنگی ارائه تا پس از تصویب، در محدوده‌ی این دو امامزاده اجرایی شود، اما این اتفاق رخ نداد.

اما اصل طرح توسعه‌ی حرم شاهچراغ (ع) چه بود؟ طرحی که از همان زمان چشم مسئولان میراث فرهنگی کشور را به ظاهر ترساند، به اندازه‌ای که نتوانستند آن‌طور که باید پا جلو بگذارند و از آن‌چه تمدن و تاریخ یک بخش از کشور نامیده می‌شود، دفاع کنند! و به همین دلیل تخریب‌هایی رخ داد که خواب را به چشم بافت تاریخی شیراز در محله‌ی «اسکندریه» حرام کرد!

شهردار شیراز در ششم آبان ماه و در زمان تودیع و معارفه‌ی شهردار منطقه‌ی هشت در بافت تاریخی فرهنگی شیراز، با تاکید بر این‌که هیچ بنای میراثی در این محدوده تخریب نشده است؛ عملکرد این نهاد را در سه سال گذشته، ماندگار و تاثیرگذار دانسته و باز شدن مسیر خیابان هجرت و تسهیل دسترسی به حرم حضرت شاهچراغ(ع)، احداث معبر ۹ دی بدون وارد شدن صدمه به خانه‌های میراثی و بهسازی معابر و جوی‌های موجود در منطقه و جمع‌آوری معتادان خیابان‌گردها در این منطقه را از جمله فعالیت‌های انجام شده‌اش عنوان کرده بود.

در این گیرودار در دهم آبان ماه، پیروز حناچی شورای‌عالی معماری وشهرسازی مصوبه‌ی «طرح توسعه حرم شاهچراغ مصوبه سال ۸۹» را لغو کرد. پیرو این اقدام اعلام شد که به دلیل ارائه نشدن نقشه‌ها و اسناد تکمیلی، وفق شروط مصوبه در ششم دی ماه ۱۳۸۹ در شورایعالی در خصوص طرح توسعه حرم حضرت احمد بن موسی(ع) شاهچراغ و فقدان نقشه‌های ملاک عمل مصوب و همچنین مغایرت بند شش مصوبه مذکور با ضوابط سازمان میراث فرهنگی، مصوبه مذکور ملغی شد.

معاون معماری و شهرسازی و دبیر شورایعالی معماری وشهرسازی در نامه‌ای به استاندار و رییس شورای برنامه‌ریزی وتوسعه استان فارس اعلام کرد: شورایعالی شهرسازی و معماری ایران به دنبال ارایه گزارش درباره اقدامات صورت گرفته در بخشی از بافت تاریخی شهرشیراز، در جلسه مورخ ۹۳/۷/۱۴ خود به شرح زیر تصمیم گیری کرد:

۱- در راستای صیانت از میراث تاریخی، فرهنگی و لزوم حفاظت از یکپارچگی بافتهای واجد ارزش و همچنین اهمیت رعایت حقوق ساکنین این بافت ها مقرر گردید دبیرخانه کمیسیون ماده ۵ شورایعالی شهرسازی و معماری در استانها درجلساتی که موضوعات فوق الذکر درآن مطرح است ازمشاور طرح جامع شهر (به‌عنوان سندبالادست)، نماینده معتمد تشکل‌های مردمی ودونفر ازمتخصصین دانشگاهی و اهل حرفه و در شهرهای مذهبی نماینده تولیت آستان متبرکه (در موارد تصمیم گیری داخل محدوده وحریم مصوب حرم مطهر) را دعوت کنند.

۲ - در خصوص بافت تاریخی شهر شیراز، به جهت جلوگیری از تهیه طرح‌های متعدد کالبدی و اجرایی و بعضا مغایرت طرح های تهیه شده با طرح های فرادست مقرر شد، طرح تفصیلی بافت تاریخی شهر شیراز با رویکرد صیانت از یکپارچگی بافت و ملاحظات اجتماعی،اقتصادی و احیای فرهنگ سکونت پس از طی مراحل استانی ظرف مدت دو ماه در کمیته تخصصی شورایعالی بررسی در دستور کار شورایعالی شهرسازی و معماری قرار گیرد.

۳ - به جهت عدم ارائه نقشه‌ها و اسناد تکمیلی وفق شروط مصوبه مورخ ۶/۱۰/۸۹ شورایعالی در خصوص طرح توسعه حرم حضرت احمد بن موسی(ع) شاهچراغ و فقدان نقشه‌های ملاک عمل مصوب و همچنین مغایرت بند۶ مصوبه مذکور با ضوابط سازمان میراث فرهنگی، مصوبه مذکور ملغی و ضمن تاکید بر عدم هرگونه مداخله و اجرای طرح در اراضی پیرامونی حرم مطهرمقرر شد محدوده طرح توسعه حرم وضوابط و مقررات مربوطه در قالب طرح تفصیلی بافت تاریخی شهر شیراز (موضوع بند۲مصوبه حاضر) تعیین و توسط دبیر شورایعالی شهرسازی و معماری ابلاغ شود.

به گزارش هنرنیوز، و حالا پس از این همه بحث و جدل، براساس توافق‌هایی که وزارت راه و شهرسازی با متولیان این طرح از پیش تعیین شده داشته است، باید نخست یک طرح جامع تهیه کنند، طرحی که با توجه به موافقت کتبی متولیان (که موافق با اجرای ضوابط میراث فرهنگی هستند) تهیه می‌شود.

هر چند این طرح زمان‌بر است و گفته می‌شود حدود پنج سال زمان نیاز دارد، اما به نظر می‌رسد این‌بار قرار است هیچ کاری در بافت تاریخی شیراز انجام نشود تا طرح جامع شیراز تهیه شود.
البته کمیته‌ای که قرار است کارهای مطالعاتی این طرح را انجام دهد، متشکل از یک انجمن دوستدار میراث فرهنگی به نمایندگی از دیگر انجمن‌های میراث فرهنگی، دو نفر از اساتید دانشگاه، نماینده‌ی وزارت راه و شهرسازی، نماینده‌ی سازمان میراث فرهنگی و تولیت شاهچراغ هستند.

حال جای امیدواری است که پس از این همه تخریب و با امضای این تفاهم‌نامه که برای اجرایی شدن‌اش وزیر راه وشهرسازی تا شیراز هم رفته است، دست‌کم بخش‌هایی از بافت تاریخی شیراز و به خصوص محله‌ی اسکندریه حفظ شوند.