هنر نیوز - سفربه سِرِّ سويداي فلسفه

با دكتر اعواني در نشست خودماني فرهنگسرای ابن سینا:

براي فهم و درك فلسفه بايد به درون اين علم حقيقي سفر كرد.
به گزارش هنرنیوز به نقل از روابط عمومي مراكز فرهنگي هنري منطقه دو،‌ دكتر غلامرضا اعواني،‌رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، در نشست خودمانيِ فرهنگسراي ابن سينا گفت: علم بشر امروزعلم مطلق است. علمي كه فراموش مي شود. آنچه علم حقيقي است،‌فلسفه است و فلسفه علمي است كه بايد آنرا از درون ببينيم. علمي كه بايد در سِرِّ سويداي آن سفر كنيم.
اعواني فلسفه را راه زندگي و روش زيستن خواند و با تاكيد بر اينكه فلسفه روش"بودن" است،‌گفت:فلسفه، نگاه به هستي و فهم آن است.راه بودن است.راه وجود است.فلسفه با روشِ بودن در ارتباط است:اينكه انسان چگونه زندگي ميكند و چه تصوري از هستي دارد.
وي با بيان اينكه علوم اين دنيا تنها به ظاهر و بودن انسان اهميت مي دهند،‌تصريح كرد: اهميت فلسفه دراين است كه انسان را از ديگر موجوادت متمايز مي كند.اما ساير علوم نظير حساب،‌هندسه،‌نجوم و طب و ساير علوم به ظاهر انسان مي پردازد. با جسم انسان در ارتباط است نه با معنا. حقيقت انسان اين است كه ‌او موجودي است كه معناو حقيقت دارد.
اعواني ادامه داد:حال مساله اين است كه اگر انسان به خودشناسي برسد،‌به راه حقيقت رسيده است و اين همان علمِ شناختن انسان است. شناختني كه انسان را از حيوان متمايز ميكند.اگر انسان به خودشناسي برسد به راه حقيقت مي رسد.
اين فيلسوف با تاكيد بر اينكه خداوند توان شناخت را در نوع انسان قرار داده است،‌گفت: انسان از بي نهايت خُرد تا بي نهايت بزرگ را مي تواند بشناسد. انسان عظمت دارد يعني تمام حقايق وجود در انسان است. اين شناخت در هر انساني هست و اين را فرشته ها ندارند.
ما ناظر سايه هاي حقيقت هستيم
دكتر اعواني پس از اين مبحث به نظريه مُثُل افلاطون رسيد. وي كه رسالة خود رابا عنوان ‌«احد، عقل ونفس در فلسفه افلوطين و تأثير آن در حكمت اسلامي با تأكيد خاصبر آثار سهروردي» دفاع كرده،‌در باب ديدگاه مُثلِ افلاطون گفت:براساس تمثيل غار افلاطون، انسان اسير دنياستو تنها سايه هاي حقيقت را مي بيند و گمان مي كند كه اين حقيقت است وآن حقيقت نيست.حال اگر لطف خدا شامل حال كسي بشود و او از غار بيرون بيايد،‌نور خورشيد را،‌حقيقت را،مي بيند. اما مساله اين است كه چشمان انسان توان تابش اين نور و اين حقيقت را ندارد.بنابراين در ابتدا انسان مي بايد در طول شب،‌از غار خارج شود. بايد او ابتدابا نور ماه بيرون بيايد. او نمي تواند خورشيد حقيقت را از ابتداي خروجش از غار ببيند. آنچه هم كه در غار ديده است،‌ تنها سايه اي از دنياي بيرون بوده است.برهمين اساس مي رسيم به اينكه اين عالم اصل نيست.ما مي ميريم بدون آنكه شناختي از خود و از عالم بدست آورده باشد. آنچه را كه هم كه تاكنون ديده ايم،‌ عكس بوده است. اين عالم‌،اصل نيست. افلاطون بر اين باور است كه سرانجام اين شعله و نور درون است كه تمام درون انسان را دربرميگيرد.
شان و منزلت ابن سينا را نمي دانيم
دكتر اعواني در بخش ديگري از سخنان خود در نشست خودمانيِ فرهنگسراي ابن سينا،‌به ابن سينا پرداخت و از مهجور ماندن آثار اين فيلسوف بزرگ سخن گفت. وي با بيان اينكه متاسفانه ما هنوز شان و منزلت ابن سينا را نمي دانيم،‌خطاب به حاضران گفت:بگذاريد خودماني بگويم كه هنوز ابن سينا را نمي شناسيم و قدردان او نيستيم.فرق ما با غرب در همين است:در غرب كوچكترين فلاسفه خود را ارج مي نهند و آثارش را بارها و بارها به چاپ مي رسانند در حاليكه هنوز 40درصد آثار ابن سينا به چاپ نرسيده است.
وي ابن سينا را فيلسوفي خواند كه سومين رساله خود را در 20سالگي نوشته است. اعوانيگفت: نوشته ها و عقايد ابن سينا كار فيلسوف حكيم است و ما هنوز او را به قدر و كفايت نشناخته ايم.
تمام عالم تفسير وجود انسان است
دكتر اعواني،‌سخنان خود را با قرائت شعري منسوب به حضرت علي پايان داد.
شعر اين بود:دوا درخود تست. اما تو آگاه نيستي.نسخه وجودي همه حقايق در تو هست. تمام عالم تفسير وجود تست.
وي خاطرنشان كرد: حضرت علي با اين شعر به عظمت انسان اشاره مي كند و بعد اين انسان با اين عظمت، خود را به معنا و حقيقت نمي شناسد.
گفتني است خودماني با دكتر غلامرضا اعواني،آخرين نشست خودماني فرهنگسراي ابن سينا پيش از ماه مبارك رمضان بود. پيش از اين فرهنگسراي ابن سينا طی خرداد و تیرماه، میزبان اساتید و فرهیختگانی چون بهاء الدين خرمشاهي،استاد حافظ شناس و قرآن پژوه،‌ هوشنگ مرادي كرماني،‌نويسنده،‌حميدرضا نوربخش،‌ موسيقيدان،‌ خسرو سينايي‌،كارگردان و فيلمساز،‌رضا اميرخاني، ‌نويسنده، ،‌ عبدالجبار كاكايي ، شاعر و ترانه سرا،‌ در نشستهاي "نجشنبه خودمانيِ فرهنگسراي ابن سينا"بوده است.