فرهاد جم در گفتگو با خبرنگار سینمایی هنرنیوز در ارتباط با دلایل مشکلات فرهنگی که این روز‌ها گریبانگیر جامعه ما شده است گفت: به گمانم ما نتوانسته‌ایم مدیران خوب و با کفایتی را در برخی از بخش‌ها انتخاب کنیم با این حرفم نمی‌خواهم کسی را زیر سوال ببرم اما می‌خواهم بگویم افراد سر جایشان قرار نگرفته‌اند در مبحث فرهنگ سازی اگر کمی دقت کنیم متوجه خواهیم شد که واقعاً کار مثبتی صورت نگرفته است اگر هم کار خوبی انجام شده است آنقدر ضعیف عمل شده که امروز همه ما نگران هجمه‌های فرهنگی و تاثیر پذیری جامعه‌مان از دیگر فرهنگ‌ها شده‌ایم و این موضوع را نمی‌توان پنهان کرد. در ارتباط با آسیب‌شناسی موضوعات فرهنگی نمی‌توان به یکی دو جمله اکتفا کرد بلکه باید درباره آن مفصل تحقیق کنیم و از ریشه به ایراد‌‌هایمان پی‌ببریم.

وی در پاسخ به این سوال که اولین گامی که می‌توان در جهت بهبود این شرایط برداشت چیست گفت: باید به این سمت برویم که برای دغدغه‌های فرهنگی خودمان برنامه ریزی کنیم و اهدفی را برای طولانی مدت مشخص نماییم و به آن سمت حرکت کنیم. ما باید بدانیم که دقیقاً چه چیزی را می خواهیم. آموزش و فرهنگ سازی درباره موارد مختلف تماماً نباید به صورت مستقیم و شفاهی صورت بگیرد در سریال «همسران» توجه به خانواده و آیین همسرداری یکی از مواردی بود که در این مجموعه مطرح می‌شد اما مخاطب این حس را نداشت که سر کلاس درس نشسته است اما در طولانی مدت می‌شد که تاثیرات مثبت این مجموعه را در جامعه حس کرد. باید سازندگان و برنامه سازان به همراه مسئولین به این نتیجه برسند که دغدغه‌های خودشان را به طور مستقیم عنوان نکنند بلکه این موارد را باید در لایه‌های زیرین اثرشان قرار دهند. تصورم این است که معقوله فرهنگ و فرهنگ سازی با بیانیه‌های سیاسی و فریاد زدن راهی به جلو نمی‌برد و با آن‌ها تفاوت‌های اساسی دارد.

بازیگر مجموعه به یادماندنی «همسران» گفت: باید دقت داشته باشیم در مبحث فرهنگ سازی ما با موجودی به نام انسان سر و کار داریم که بسیار پیچیده است نباید با زور وارد عمل شد. فرهنگ برای هر نفر می‌تواند یک مسئله بسیار خصوصی باشد مثلاً افراد رفتارشان در خانه با همسر و فرزندشان و یا در زمانی که تنها هستند با آنچه در جامعه از آن‌ها می‌بینیم بسیار متفاوت می‌باشند و فرهنگ سازهای ما می‌توانند ایراد‌هایی از افراد جامعه را که شاید در خصوصی‌ترین شرایطشان بروز پیدا می‌کند از بین ببرند.

جم در ادامه گفت: راه مبارزه با هجمه‌های فرهنگی که به کشور و آداب و سنت ما صدمه زده است باید به گونه‌ای باشد که اثرات مثبت آن را شاهد باشیم. البته که بخشی از این شرایط بر می‌گردد به نگرشی که مدیران ما دارند چرا که تصمیمات کلان فرهنگی توسط این دوستان گرفته می‌شود و افرادی که در بخش‌های پایین تری قرار دارند فقط اجرا کننده برنامه‌های ارائه شده هستند. برنامه ریزی‌ها به گونه‌ای صورت می‌گیرد که این طور به نظر می‌رسد که مسئولان و مدیران تصمیم گیر چیزهایی را که باید بدانند نمی‌دانند و نگاه‌شان به مواردی است که شاید به لحاظ تاثیر گذاری خیلی مهم نیستند.

بازیگر مجموعه «پول کثیف» در ارتباط با اینکه آیا به نظرتان مشکل اصلی در این حوزه کمبود بودجه نیست گفت: بنده اصلاً با این موفق نیستم که مشکل اساسی و اصلی ما پول است پول مشکلی را حل نمی‌کند برای اینکه مسئله ریشه‌ای‌تر از این حرف‌ها است که با موارد مالی به سرعت حل شود در بسیاری از مواقع شاهد این بوده‌ایم که سریال‌هایی با بودجه‌های کم ساخته شده‌اند که تاثیر بسیار خوبی گذاشته‌اند. مشکل ما با پول حل نمی‌شود بلکه باید برای خودمان اهداف بلند مدت در نظر بگیریم و دور نمایی را مشخص کنیم که با تمام نیرو به آن سمت حرکت کنیم. اگر ما کارمان را درست و صادقانه انجام دهیم هم آن اثر را ماندگار می‌کند و هم با خودش سود مالی می‌آورد.

وی در پایان گفت: باید متوجه این موضوع باشیم که معقوله فرهنگ و فرهنگ سازی فقط به سینما و تلویزیون بر نمی‌گردد بلکه ارگان‌های دیگری هم هستند که می‌توانند در این حوزه‌ها به شدت تاثیر گذار باشند.

گفتگو: علی اکبر دهبان

هنر نیوز