هنر نیوز - بر احیا کنندگان خانه های تاریخی چه می گذرد؟

صبا منوچهری معتقد است تاوان دیوانگی خود را در خانه منوچهری کاشان داده است و می‌گوید: هفت سال است که یک جواهر خیلی بزرگ وسط کویر می‌سازم، اما در این مدت به سمت شغل اصلی‌ام یعنی ساخت جواهرهای کوچک نرفته‌ام.

به گزارش هنرنیوز، نخستین آگهی برای خانه‌ای که حالا به نام «منوچهری» شهرت پیدا کرده و روزی قرار بود مکانی فرهنگی با هدف حفاظت و احیای هنر بافندگی کاشان باشد، این گونه منتشر شد، «یک بنای قدیمی و تاریخی شهر کاشان به‌نام خانه‌ی «رشادی» با بیش از ۱۰۰‌سال قدمت، در قالب یک خانه مسکونی توسط بانک تجارت در هفته گذشته به مزایده گذاشته شد.» بانک تجارت در ۲۷‌ تیر ۸۶ در آگهی مز‌ایده‌‌ای که در روزنامه‌ها به چاپ رساند، این خانه را که در فهرست آثار ملی کشور نیز ثبت شده بود با قیمت متری ۳۹‌هزار تومان به‌عنوان خانه‌ای مسکونی برای فروش عرضه کرده بود.

انگار بخت با این خانه یار بود تا «صبا منوچهری» که تحصیلات خود را در موزه‌ی هنرهای زیبا در شهر بوستون سپری کرده بود و متخصص جواهر سازی بود، به این جواهر بزرگ در دل کویر برسد و با خرید خانه از بانک تجارت در سال ۸۶ به قیمت ۵۶ میلیون تومان خانه را مرمت کرده و به مکانی اقامتی تبدیل کند.

منوچهری معتقد است؛ با بینش هنری‌اش وارد حوزه سرمایه گذاری و ایجاد مکانی اقامتی در بافت تاریخی شیراز شده است، در واقع همه‌ی هدفش نخست فلزگری، مجسمه‌سازی و جواهر سازی در یک خانه تاریخی در مکانی دنج بوده‌، اما با خرید خانه منوچهری در کاشان و توجه به پتانسیل‌های این خانه، قصد می‌کند یک مرکز فرهنگی با هدف حفاظت و احیای هنر بافندگی در کاشان ایجاد کند.

پس نخست باید این خانه که از آن پس نام فامیل و‌ی «منوچهری» روی آن می‌نشیند را احیا کند.

منوچهری در همان زمان متوجه یک معضل دیگر در کاشان می‌شود و آن نبود اقامتگاه برای گردشگرانی است که مجبورند به دلیل نبود فضای اقامتی کاشان را یک روزه ببینند و به اصفهان برگردند.

او در طول سه سال کار مرمت خانه را انجام می‌دهد و چون به این نتیجه می‌رسد که ایجاد فضای فرهنگی در مکانی که شرایط برای حضور مخاطب امکان‌پذیر نیست، کاری غیر عقلانی است، همه توان خود را به کار می‌گیرد تا مکانی اقامتی در کاشان ایجاد کند.

این سرمایه‌گذار بناهای تاریخی در کاشان، در ادامه‌ی صحبت‌هایش، صنعت هتل‌داری و استاندارد در هتل‌های ایران را ضعیف و حتی اسف‌بار می‌داند و می‌گوید: برای من مشکل است که دوستان خارج از کشورم را به ایران دعوت کنم، متاسفم که این کلمات را استفاده می کنم، اما شرایط امکانات اقامت در ایران در حد شرم‌آور است،‌ بنابراین تصمیم گرفتم با توجه به این‌که شهر کاشان با وجود داشتن بناهای تاریخی زیاد و فاخر در این زمینه غافل مانده بود، بنای تاریخی که خریداری کرده بودم را به مکانی اقامتی تبدیل کنم.

منوچهری در مقایسه‌ای بین شهر یزد و کاشان برای استفاده از بناهای تاریخی این شهر بیان می‌کند: یزد در زمینه استفاده از بناهای تاریخی‌اش برای تبدیل به اماکن اقامتی ۲۰ سال جلوتر از کاشان است.

وی از سوی دیگر با اشاره به نبود هیچ امنیتی برای سرمایه گذاران در کشور بیان می‌کند: اگر یک شخص ایرانی یا خارجی قصد داشته باشد در ایران سرمایه گذاری کند به امنیت اقتصادی‌، قانونی ‌، جانی و مالی نیاز دارد. سرمایه گذاری به وضعیت شفاف نیاز دارد و سرمایه‌گذار باید بداند چه ارگان‌هایی متولی وی هستند و از او حمایت می‌کنند. یک سرمایه گذار زمانی که وقت و تجربه مکانی خود را در یک مکان میگذارد باید متولی داشته باشد.

او معتقد است: تاوان دیوانگی خود را در خانه منوچهری کاشان داده است و می‌گوید: هفت سال است دارم یک جواهر خیلی بزرگ وسط کویر می‌سازم، اما در این مدت به سمت شغل اصلی‌ام یعنی ساخت جواهرهای کوچک نرفته‌ام.

منوچهری مساله امنیت را مساله بسیار پایه‌ای در کاشان می‌داند و بیان می‌کند: متاسفانه مهمانان و کارمندان ما در کاشان امنیت فردی ندارند، از مسئولان نیروی انتظامی کاشان هم شاکی هستم، چون زمانی که شکایت کارمندان یا گردشگران خود را از نبود امنیت فردی در کوچه پس کوچه‌های کاشان به آنها منتقل می‌کنم، می‌گویند نیرو و بودجه ندارند. از نوروز امسال تا کنون بالغ بر ۲۰ حمله، هتک حرمت و ارعاب در کوچه پس کوچه‌های منتهی به خانه منوچهری نسبت به مهمانان و کارمندان خانه ‌ی منوچهری به وجود آمده، اما جواب نیروی انتظامی این است که این وضعیت فقط متعلق به خانه منوچهری نیست، حتی روزی سه شکایت از محله عامری‌ها در این زمینه داریم.

او اضافه می‌کند: سال گذشته این شکایت‌ها بسیار بیشتر از اکنون بود. در وضعیت کنونی با آمدن توریست بیشتر قطعا این مساله هم بیشتر رخ می‌دهد. به نظر می‌رسد این اتفاق برای برخی از افراد که به نظر می‌رسد مریض هستند، یک نوع تفریح در کاشان شده است.

وی همچنین با اشاره به ناهنجاربودن چهره‌ی منظر عمومی کاشان اظهار می‌کند: ما نمی‌توانیم از اطرافمان منزوی شویم.در کوچه پس کوچه‌های کاشان منظره‌های زیادی از زباله و افراد بیکار در حال پرسه زدن وجود دارد، دیوارهای ناهنجار تبلیغاتی به صورت بسیار زشت در محله‌های قدیمی و تاریخی کاشان وجود دارد که فقط روان و چشم گردشگران را آزار می‌دهد.

او همچنین از سوء استفاده‌هایی که برخی از اداره‌های دولتی مانند اداره برق کاشان از سرمایه گذاران بناهای تاریخی می‌کند، شاکی است و می‌افزاید: در حال حاضر شهرداری کاشان یک شرکت را مسئول کرده که حداقل بافت کف و دیوارهای دو کوچه را مرمت کند. آنها چند ساباط را مرمت کردند، یکسری دیوارها را تخریب کردند و ازاره‌چینی‌های بسیار زشتی را درست کردند و کاه‌گل‌های کوچه را مانند سیب گاز زده به حال خود رها کردند و رفتند، که ای کاش از ابتدا به آن بافت و کوچه دست نمی‌زدند تا حداقل وضعیت بهتری داشته باشد.

این سرمایه‌گذار بناهای تاریخی در کاشان، با تاکید بر اینکه سرمایه گذاران بناهای تاریخی به کاشان نرفته‌اند تا زندگی مردم را مختل کنند یا آنها را از دست خود ناراحت کنند، ادامه می‌دهد: متاسفانه بسیاری از خانه‌های تاریخی که اکنون مرمت و بهره‌برداری از آنها را در دست انجام داریم با مشکلات زیادی مانند اختلافات وراث و اسناد خانه‌ها روبرو هستند به حدی که به سیاست گذاری‌های کلان، جدی و سریع برای برطرف شدن نیاز دارد.

او پس از بیان مشکلات جدی موجود در شهر کاشان که در طول چند سال گذشته با هجوم بی‌سابقه سرمایه گذاران برای حفاظت و احیای بناهای تاریخی این شهر مواجه شده است، این جملات را بیان می‌کند: «با این وجود من هنوز نسبت به بهتر شدن وضعیت در شهر تاریخی کاشان امیدوارم.»

منوچهری که به عنوان یکی از نخستین فعالان در زمینه ایجاد اماکن اقامتی در کاشان، خانه‌ی «منوچهری» را مرمت و بازگشایی کرده است، از پروژه بعدی خود در نوروز ۹۵ صحبت می‌کند و می‌گوید: خانه‌ی «زرکار» از مجموعه‌ی خانه‌های منوچهری در نوروز ۹۵ افتتاح می‌شود، با این وجود امیدوارم مسائلی مانند برق‌، پارکینگ و راه که سر راهمان وجود دارد، برطرف شود و امیدهایمان بر آب نرود.