سایه شوم تخریب بر سر خانه کاشف السلطنه؛
خانه پدر چای ایران در تهران تخریب میشود
6 اسفند 1392 ساعت 11:09
در غفلت سازمان میراث فرهنگی تمام کاشیکاریها و ملحقات نفیس خانه محمد میرزا کاشف السلطنه اولین وارد کننده چای به ایران کنده شد و از عتیقه فروشیها سر درآورد .
به گزارش هنرنیوز، این خانه یکی از ارزشمندترین خانههای منطقه شمیران است که در محدوده شهرداری منطقه یک به آدرس خیابان شریعتی، نرسیده به میدان قدس، کوچه رضایی، پلاک هشت واقع شده است. در برخی از منابع این خانه به نام کاشف السلطنه ثبت شده است. محمد میرزا کاشف السلطنه مشهور به چایکار، از نوادگان عباس میرزا و یکی از دیپلماتها، نویسندگان و مشروطهخوان دوره قاجار و پهلوی است. او اولین نفری است که در سال ۱۳۸۵ هجری قمری تخم چای را از هند به ایران آورد و کشت آن را در ایران رواج میدهد و به همین دلیل او را پدر چای ایران مینامند.
کاشف السلطنه اولین شخصی است که در سال ۱۳۲۶ هجری قمری بنا به مصوبه مجلس شورای ملی، مامور راه اندازی بلدیه طهران میشود و کتابچه قانون بلدیه را تهیه میکند و او را میتوان در زمره اولین شهرداران تهران نامید. نامگذاری خیابانها و کوچههای تهران یکی از یادگارهای او در سمت شهرداری تهران است.
اسکندر مختاری طالقانی، تهرانشناس در این باره میگوید: «این خانه یکی از بقایای معماریهای فاخر شهر تهران متعلق به اواخر قاجار و دوره سلطنت احمدشاه قاجار است که تلاش شده به سبک و سیاق معماری خانه قوام السلطنه ساخته شود.»
او ادامه میدهد: « در دهه ۵۰ گروهی از معماران و دست اندرکاران کاخ گلستان در این بنا آرایههایی زیبائی از هنر کاشی کاری، گچبری، آینهکاری و... را به کار میبرند و کاخ گلستان کوچکی را در این بنا به وجود میآورند که این کار اهمیت این اثر تاریخی را دو چندان میکند.»
در برخی منابع دیگر نیز این بنا را متعلق به منوچهر صانعی پسر استاد ابولحسن کاشی صانعی عنوان میکنند. منوچهر صانعی یکی از معماران به نام دوره قاجار است و از او یادگارهایی در تهران همچون خانه قوام السلطنه، عمارت تیمورتاش و خانه سردار اسعد بختیاری باقی مانده است. او طراح و مجری باغشاه سابق تهران بود و بخشهای مختلفی از مدرسه سپهسالار (شهید مطهری فعلی) نیز از آثار این استادکار است.
به گفته برخی از کارشناسان حوزه میراث فرهنگی در وهله اول ظاهر بیرونی بنا آنچنان باید و شاید نشان دهنده تاریخی بودن این بنا نیست اما پس از ورود به بنا، میتوانیم ذوق و هنر معماران ایرانی را در این بنا مشاهده کنیم.
این خانه تا قبل از انقلاب مصر، به صورت اجارهای در اختیار دفتر حافظ منافع مصر در ایران بود اما پس از انقلاب مصر، این بنا تخلیه و متروکه شد. اخیراً تمام کاشیها، دربها و پنجرهها، آینه کاریها و هر شی ارزشمند به کار رفته در این بنا به وسیله تیشه و پتک کنده شده و به نوعی این بنا غارت شده است.
اما آنچه بیش از همه تأسف برانگیز است عدم ثبت این خانه توسط اداره کل میراث فرهنگی استان تهران است. به دلیل همین سهلانگاری و بیاطلاعی یگان حفاظت میراث فرهنگی استان تهران، تا کنون واکنشی نسبت به اتفاقات رخ داده در این بنا نشان داده نشده، این در حالی است که به گفته برخی کارشناسان، کاشیها و دیگر آثار ارزشمند این خانه از عتیقه فروشیهای محدوده خیابان شریعتی و شمیران سر درآورده است.
همچنین به گفته اهالی محل قرار است به زودی مالکیت بنا به شخص دیگری برای تخریب و ساخت یک مجتمع مسکونی و یا تجاری واگذار شود. حال این بیم میرود که تا به امروز مجوز تخریب و نوسازی این بنا در اثر غفلت میراث فرهنگی صادر شده باشد و در آینده نزدیک این بنا به یک آسمان خراش دیگری در شهر تهران تبدیل شود.
کد خبر: 69626
آدرس مطلب: http://www.honarnews.com/vdciqqaq.t1a3r2bcct.html
هنر نیوز
http://www.honarnews.com