رویکرد سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران؛/4/

حسن توکلی: خوشنویسی ایرانی نمای بی همتای خوشنویسی در جهان است

30 مرداد 1390 ساعت 9:27


حسن توکلی، کارشناس دستنوشته ها و نسخ خطی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران گفت: خوشنویسی ایرانی نمایه بی همتای خوشنویسی در جهان است.
توکلی در بازدید خبرنگار سرویس کتاب هنرنیوز از مخزن نسخ خطی گفت: خوشنویسی ایرانی اوج و نمای بی همتای خوشنویسی در همه جهان است، در همه کشورهای جهان هیچ هنری به پای خوشنویسی ایرانی نمی رسد زیرا ایرانی ها در اوج هنرمندی کوشیدند آن را به اوج ببرند و استاد احمد نیریزی بنیاد گذار نسخ قرآنی است.
وی با بیان این مطلب افزود: میرزا احمد نیریزی ملقب به سلطانی از بزرگترین خوشنویسان خط نسخ و کاتبان قرآن در سده دوازده هجری (اواخر حکومت صفوی) است. او بانی شیوه خاصی در خط نسخ است که مورد استقبال خوشنویسان پس از او قرار گرفت و به نسخ ایرانی شهرت یافته‌است. او به مناسبت کتابت برای شاه سلطان حسین صفوی برخی از آثارش را با عبارت «سلطانی» رقم یا امضاء می‌کرده‌است. احمد نیریزی به بزرگترین خوشنویس خط نسخ شهرت دارد اما شکسته و نستعلیق را هم خوش می‌نوشته‌است. نمونه خط ایشان را در صحیفه سجادیه موجود در مخزن به صورت نسخ قرآنی داریم.
کارشناس دستنوشته ها و نسخ خطی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران به مجموعه های موجود در این مخزن اشاره نمود و گفت: مجموعه مرقعات و قطعات خطوط استادان نامی همچون درویش عبد المجید طالقانی، سید گلستانه، عماد الکتاب، زین العابدین اصفهانی، ارسنجانی، عبدالوهاب نغمه، احمد نیریزی، خاندان وصال، رسالات ملاصدرا، کتاب وافی وشرح اشارات وتنبیهات نیزجزء نفایس مخزن منابع خطی است.
گفتنی است بخش کتاب های خطی کتابخانه ملی ، ابتدا با حدود3000 نسخه خطی متعلق به کتابخانه عمومی معارف در سال 1316 ایجاد گردید. منابع این بخش به تدریج روبه فزونی نهاد تا اینکه در سال 1355 مجموعا تعداد5300 جلد نسخه خطی اصل وعکسی جمع آوری شد. روند فراهم آوری کتاب های خطی وچاپ سنگی با دریافت مجموعه های اهدایی وخرید نسخه های خطی همچنان ادامه پیدا کرد و از سال 1385 با جدیت و تلاش بیشتری دنبال شد، چنانکه هم اکنون بالغ بر 25400جلد کتاب خطی و27300 جلد کتاب چاپ سنگی در گنجینه کتاب های خطی ونادر جمع آوری شده و نگهداری می شود.
نمونه هایی از نسخه های نفیس ونایاب عبارتند از :
1/کتاب الخلاص ، ابوعبد الله حسین بن ابراهیم مشهور به ادیب نطنزی متوفی 477ق، زمان تحریر 475ق
2/احیاء علوم الدین ، امام محمد غزالی متوفی 505 ، زمان تحریر 597ق
3/ ذخیره خوارزمشاهی ، تالیف اسماعیل بن حسن جرجانی در سال 504ق، در علم طب تاریخ تحریر کتاب های یکم تا چهارم وششم 676 ق وکتاب پنجم سال 1230ق . مذهب ومصور به خط نسخ رقم علی قلی ابن شهسواری گروسی و حسین بن ذکریا
4/ مجموعه رسالات فلسفی واشعار فارسی وعربی با رقم صدر الدین شیرازی – ملاصدرا ، تاریخ کتابت 1004 ق
5/ مجموعه رسائل از بوعلی سینا ، ابوبرکات بغدادی ، بابا افضل کاشی وچند رساله از شهاب الدین سهروردی ، زمان تحریر 659ق
6/شرح اشارات والتنبیهات ، خواجه نصیر الدین طوسی ، متوفی 672ق، به خط مولف زمان تحریر قرن هفتم
7/ ده عنوان کتاب خطی از تالیفات ملا محسن قزوینی به خط مولف ممهور به مهر ایشان
8/ شرح فصوص الحکم ، محیی الدین ابن عربی متوفی 638 ، به خط وشرح شیخ بهایی زمان تحریر نیمه اول قرن 11ق
9/ کلیات جامی ، عبد الرحمن جامی ، متوفی 898 ق . به خط مولف ، زمان تحریر 877 ق
10/جامع التواریخ حسنی ، حسن بن شهاب منجم قرن 9 ق . تالیف به سال 857 ق . زمان تحریر 880 ق
11/ کلیات سعدی ، شیخ مصلح الدین سعدی ، متوفی 691ق . زمان تحریر 784ق
12/التذکره النصیریه ، خواجه نصیر الدین طوسی ، متوفی 672 ق . زمان تحریر 700ق
13/ ترجمه تاریخ طبری ، مترجم ابوعبد الله صالح بن محمد بن علی بن عبد الجلیل الحسینی ، زمان تحریر دوره صفویه ، قرن دوازدهم هجری
14/ دیوان ابله بغدادی ، محمدبن بختیار معروف به ابله بغدادی متوفی 579 یا 580 ق زمان تحریر 599 ق


کد خبر: 31212

آدرس مطلب: http://www.honarnews.com/vdcirrap.t1azz2bcct.html

هنر نیوز
  http://www.honarnews.com