وقتی که مهمترین مرجع کمر به همت نادیده گرفتن ارزش ثبتی می بندد؛
چه کسی خانه ثابت پاسال را کارشناسی کرده است؟
24 فروردين 1394 ساعت 13:39
«بزرگ‌ترین خانه‌ی تهران» را فاقد ارزش تاریخی دانستند، در حالی که نکات مبهم زیادی در این زمینه وجود دارد، چه کسی این خانه را کارشناسی کرده است؟
به گزارش هنرنیوز،آذرماه سال گذشته بود که نخستین خبرها از تهدید به تخریب «بزرگ‌ترین خانه‌ی تهران»، معروف به «کاخ ورسای ایران» یا همان عمارت «ثابت پاسال» رسید. بنایی که هر چند اتفاقات تاریخی زیادی را قبل و بعد از انقلاب اسلامی در خود داشت اما به‌دلیل شرایط ویژه‌اش بیشتر کارشناسان یا مسئولان میراث فرهنگی تا آن زمان نامش را هم نشنیده بودند.
پس از بررسی‌ها و صحبت‌های انجام شده مشخص شد طرح تفصیلی تهران به عنوان یک طرح جامع، تیزی تیغ را برگردن بزرگ‌ترین خانه‌ی تهران گذاشته است و هر روز بیشتر از روز قبل آن را تهدید می‌کند.
وسوسه‌ها برای با خاک یکسان کردن و قد علم کردن مجتمعی با پهنه کلان (M) و پهنه (M۱۱) یعنی مختلط تجاری، اداری و خدمات مسکونی براساس آن‌چه در طرح تفصیلی جدید شهر تهران اعلام شده بود تا برجی ۹ طبقه بالای زمین و با تراکم ساختمانی ۴۴۰ درصد و حداقل ضریب سکونت ۵۰ درصد برای خانه‌ای که حالا چیزی معادل ۸۰۰ میلیارد تومان قیمت دارد، زیاد بود.
هر چند از ابتدا مسئولان و کارشناسان میراث فرهنگی که از ابتدا چیزی درباره‌ی این خانه نمی‌دانستند نظر دادن برای ثبت شدن این بنا را منوط به اجازه‌ی مالک خانه و بررسی کارشناس و اعلام نظر قطعی او می‌دانستند اما از سوی دیگر شخصی که خود را یکی از نزدیکان مالک بنا می‌نامید قدم بعدی را برداشت تا رسانه‌ها را هم از اطلاع‌رسانی در این زمینه منع کند.
این بار لبه‌ی تیغ به سمت خبرنگاران حوزه‌ی میراث فرهنگی نشانه رفت تا با مهربانی وعده‌های مختلف آنها را از ادامه‌ی کار منع کنند اما آن هم جواب نداد.
اواخر سال گذشته رجبعلی خسروآبادی، مدیر کل میراث فرهنگی تهران، اعلام کرد در حال باز کردن راه‌ها برای ورود به این خانه با حکم قضایی است و اوایل امسال شنیده شد کارشناسی از استان تهران وارد با حکم قضایی و پلیس به این خانه وارد شده است، تا پس از بررسی‌های تکمیلی نظر خود را اعلام کند.
سرانجام روز گذشته خسروآبادی نظری را اعلام کرد مبنی بر این‌که این بنای تاریخی واجد ارزش نیست و در فهرست میراث ملی به ثبت نمی‌رسد.
اعلام نظر خسروآبادی که احتمالا پس از شنیدن نظرات کارشناسی کارمند خود مطرح شده است، سوالات متعددی را در ذهن ایجاد می‌کند. نخست این‌که اگر این خانه ارزشمند نبود آن همه تلاش از سوی شخصی که خود را منسوب به مالک اصلی خانه می‌نامید، برای منصرف کردن خبرنگاران حوزه میراث فرهنگی از پیگیری موضوع ارزش تاریخی خانه، به چه دلیل بود؟
از سوی دیگر رییس میراث تهران در مصاحبه‌ای که روز گذشته (۲۳ فروردین) با خبرگزاری مهر داشته اعلام کرده است « این حکم را گرفتیم و به همراه تعدادی از کارشناسان میراث فرهنگی در تهران وارد کاخ پاسال شدیم. بررسی‌ها حاکی از آن بود که این خانه ارزشی به لحاظ تاریخی و میراثی ندارد بنابراین قابل ثبت در فهرست میراث ملی هم نیست.»
این در حالی است که براساس آن‌چه تا کنون کارشناسان میراث فرهنگی در روند بررسی یک بنا و اعلام نظر نهایی خود گفته بودند؛ حتی در کوچک‌ترین موارد نخست باید نظر کارشناس به شورای فنی استان فرستاده شود، پس از اعلام نظر آنها در شورای فنی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری بررسی و در نهایت با اعمال نظر کارشناس میراث فرهنگی نظر نهایی اعلام شود، در حالی که در صحبت‌های اخیر، اعلام شده بررسی‌های انجام شده از این خانه حاکی از آن بود که « که این خانه ارزشی به لحاظ تاریخی و میراثی ندارد، بنابراین قابل ثبت در فهرست میراث ملی هم نیست.»
حال این پرسش مطرح است که چه کسی این خانه را کارشناسی کرده است و چرا فقط پس از اعلام نظر او پرونده‌ی این بحث که توجه همه را از ابتدای اعلام خبرش به خود جلب کرده بود، به این سرعت باید بسته شود؟
آیا هتل آبعلی یا کاخ مروارید هم که تقریباً معاصر بوده و مربوط به دوره پهلوی اول یا دوم هستند فاقد ارزش میراثی محسوب می شوند. آیا به صرف این که به یک بنا به علت حضور ارگان های غیر فرهنگی و مد نظر نداشتن ارزش میراث فرهنگی در طول زمان آسیب وارد شده است باید نگاه دیگری داشت و آن بنا را فاقد ارزش میراث فرهنگی و یا ثبت ملی دانست؟
آیا این آسانترین راه حل برای پایان دادن به یک خواست عمومی نیست. اگر این سخنان از زبان مسئولان شورای شهر و یا شهرداری عنوان می شد اینقدر تلخ و تأمل برانگیز نبود چرا که این افراد فاقد تخصص در حوزه میراث فرهنگی شناخته می شوند اما چگونه ممکن است در حالی که مسئولان مسکن و شهرسازی بر ارزشمند بودن این بنا اذعان دارند مدیر کل میراث فرهنگی تهران چنین سخنانی را بر زبان جاری سازد؟!
آیا اعضای شورای فنی تهران که برخی از آنها از بزرگان حوزه معماری و میراث فرهنگی شناخته می شوند بر نظرات این مدیر کل صحه می گذارند؟
به گزارش هنرنیوز، پیگیری‌ها و تماس‌های متعدد هنرنیوز و رسانه های دیگر برای گفت‌وگو با مدیر کل میراث فرهنگی تهران و دریافت پاسخ او، تا زمان مخابره‌ی این گزارش بی‌نتیجه ماند.
کد خبر: 80218
آدرس مطلب: http://www.honarnews.com/vdcivrav.t1auz2bcct.html