هنر نیوز - حفظ بسیاری از دستاوردهای ادبیات کهن انگلیستان نتیجه همت «شاه آلفرد» است

نشست مروری بر تاریخ ادبیات انگلستان(2) امیرعلی نجومیان:

حفظ بسیاری از دستاوردهای ادبیات کهن انگلیستان نتیجه همت «شاه آلفرد» است

یک استاد دانشگاه معتقد است «شاه آلفرد» به ادبیات و هنر علاقه بسیاری داشته‌است و بسیاری از دستاوردهایی که از این دوره به یادگار مانده به دلیل همت اوست.
به گزارش هنرنیوز، دکتر امیر علی نجومیان در نشست بررسی ادبیات انگلستان، با بیان این که ادبیات انگلستان به سه دسته قدیم، میانه و مدرن تقسیم می‌شود، اظهار کرد: در دوره کهن و میانه، تسلط تفکر مسیحی بر فرهنگ و ادبیات اروپا حاکم بوده است. در واقع در این دوره مسیحی‌سازی اسطوره‌های اروپایی را داریم. نمونه شاخص دوران قدیم ادبیات انگلستان بیوولف؛ یک داستان حماسی است. این داستان را اولین حماسه انگلیسی می‌دانند که از حماسه ژرمانیک گرفته شده‌است. (ژرمانیک به انگل و ساکسون هایی که از سمت آلمان آمده و بریتانیا را فتح کردند می گفتند).
وی افزود: نویسنده بیوولف مشخص نیست، داستان این اثر درباره رزم‌آوری است که با غول‌ها و... می‌جنگد و از نظر منطقه‌ای، این داستان در اسکاندیناوی اتفاق می‌افتد. نجومیان ادامه‌داد: نام دیگری که باید در ادبیات کهن انگلستان به آن اشاره‌کرد، شاه آلفرد است. او به ادبیات و هنرعلاقه بسیاری داشته است و بسیاری از دستاوردهایی که از این دوره به یادگار مانده به دلیل همت اوست. از همین دوره است که نگارش کتاب تاریخ انگل و ساکسون آغاز می‌شود. هم‌چنین در این دوره کتاب‌های لاتین را به انگلیسی ترجمه می‌کردند و بسیاری از آثار لاتین را به خاطر زحمات شاه آلفرد داریم.
این استاد دانشگاه سپس به توضیح مرحله میانه تاریخ ادبیات انگلستان پرداخت و گفت: در این دوره ادبیات این کشور تحت نظر کلیساست. بیشتر آثار، نمونه های کاملی از ادبیات مذهبی هستند و نمونه معروف این دوره نمایشنامه every man است که یک نمایش تمثیلی است. به این نمایش‌ها، نمایش‌های اخلاقی می‌گفتند.
وی افزود: در این دوره از ادبیات به مفهوم تخیلی که ما در نظر داریم، خبری نیست. کلیسا با ادبیات تخیلی مخالف بود و می گفت که این ادبیات، گمراه کننده است و انسان را از خدا دور می کند و باید آن را دور انداخت. ریشه ادبیات تخیلی هم در اساطیر است و این مساله هم دلیل دیگر مخالفت کلیسا است –اساطیر مربوط به دوره پیش از یکتاپرستی می‌شدند.
نجومیان ادامه داد: دوره رنسانس نیز در ادبیات انگلستان به بخش‌های مختلف تقسیم می‌شود اما مهم‌ترین آن‌ها دوره الیزابت است. در این دوره انگلستان در دوره اوج قدرت استبدادی خود قرار دارد و استعمار بسیار قوی عمل می‌کند. در واقع این شرایط در دوره الیزابت و ویکتوریا اتفاق می‌افتد. در دوره الیزابت، ترجمه کلاسیک به مدرن اتفاق می‌افتد و آثار بسیاری به زبان انگلیسی مدرن ترجمه می‌شوند. حتی ترجمه انجیل به زبان انگلیسی در این دوره اتفاق می‌افتد. امریکا در این دوره کشف می‌شود و عاملی برای سلطه‌طلبی انگلیس‌ها می‌شود.
این استاد دانشگاه با بیان این که پایه های اومانیزم در دوره الیزابت شکل می‌گیرد، ابراز کرد: پایه اومانیزم این است که جهان برای انسان خلق شده و دیگر مخلوقات باید وسیله‌ای برای رسیدن انسان به تعالی باشند. وی ادبیات دوره رنسانس را درخشان توصیف کرد و گفت: در این دوره ادیبان انگلیسی این اعتماد به نفس را پیدا می کنند که درباره خود حرف بزنند. نجومیان سپس به توصیف ویژگی های شکسپیر پرداخت و اظهار کرد: شکسپیر دو هزار کلمه به زبان انگلیسی وارد کرد و بیش از لغت، عبارت به این زبان افزود. هم چنین ویژگی دیگر وی، وسعت موضوعات در آثارش است. داستان های شکسپیر اغلب تقلیدی از داستان های تاریخی بوده است. او به قواعد ادبی پایبند نبود، پیام و مفاهیم در آثار او قطعی نیست و به اعتقاد من راز ماندگاری او بازخوانی آثارش در نتیجه همین عدم قطعیت است. و از سوی دیگر شاید شکسپیر اولین کسی باشد که تراژدی و کمدی را با هم تلفیق می کند. او هم چنین اولین نویسنده ای است که به روان توجه می کند و نگاه روانشناختی دارد. وی سپس اتفاق مهم قرن هفدهم در ادبیات انگلستان را، ظهور شاعرانی دانست که به متافیزیک توجه می کردند.
نجومیان در ادامه بحث به سراغ، ادبیات انگلستان را در قرن هجدهم با ظهرو نئوکلاسیک ها تشریح کرد و گفت: در این دوران عصر خرد را داریم، فرد گرایی در این دوران شکل می‌گیرد و اومانیسم دوره رنسانس به بار می‌نشیند. آن‌ها معتقدند که چرا انسان محور همه عالم است؟ به دلیل وجود خرد.این استاد دانشگاه ادامه داد: اما در قرن نوزدهم تکنولوژی به اوج خود می رسد. پایه های رئالیزم در قرن 18 شکل می گیرد و شروع رمان در این دوران است. رمان ژانری است که با رئالیزم شروع می شود و در دوره رمانتیسم اوج می گیرد. این دوره کوتاه است اما از درخشان ترین دوره های ادبیات انگلستان است. رمانتیک‌ها معتقدند هر کسی می‌تواند با ادبیات ارتباط برقرار کند و ادبیات زبان خاصی ندارد. از سوی دیگر رمانتیست مکتبی بسیار سیاسی است و در عین توجه به درونیات انسان، هیچ دوره‌ای را تا این اندازه سیاسی نداریم.
نجومیان در این باره افزود: حرکت‌های آزادی خواهانه زنان هم در این دوران شکل می گیرد. سپس دوره ویکتوریا را داریم که دومین دوره استعمار قوی انگلستان است. این دوره از نظر ادبی پر پیچ و خم است و روش ها و راه های مختلفی در ادبیات شکل می گیرد. وی سپس به توضیح سبک ها و روش های مختلف ادبی این دوران پرداخت.
بنابراین گزارش، ادامه بررسی ادبیات انگلستان یعنی قرن بیستم، هفته آینده در سرای اهل قلم برگزار شد. این نشست سه شنبه 9 شهریور ساعت 17 تا 19 و با حضور رضا نجفی و امیرعلی نجومیان برگزار خواهد شد.