گزارش «هنرنیوز» از نشست موزه ملی ایران؛
14 کاشی گنبد سلطانیه به موطن اصلی خود باز می‌گردند
27 تير 1389 ساعت 16:02
14 کاشی گنبد سلطانیه پس از شناسایی و مرمت درانبارهای ساماندهی موزه ملی به پایگاه گنبد سلطانیه تحویل داده شد. به گزارش «هنر نیوز» درمراسمی که امروز در موزه ملی با حضور رییس این موزه، مدیرپایگاه گنبد سلطانیه، مسئولان بخش مرمت و کارگروهان ساماندهی برگزار شد، 14 کاشی گنبد سلطانیه زنجان (یکی از آثار ثبت جهانی شده ایران) پس از آن که از انبارهای ساماندهی موزه ملی انتقال و مرمت شدند امروز به پایگاه جهانی سلطانیه زنجان تحویل تا به موزه این پایگاه انتقال یابند. علیرضا رازقی مدیر پایگاه میراث جهانی سلطانیه در گفت و گو با «هنر نیوز» تزئینات گنبد سلطانیه را از لحاظ اهمیت به دو دوره ایلخانی اول و دوم تقسیم کرد و گفت: دوره اول ایلخانی بیشتر تزیینات کاشی و دوره دوم شامل تزئیناتی با گچ است که بر روی دوره اول نشسته و آن را پوشانده بنابراین تزئینات کاشی گنبد سلطانیه مربوط به دوره اول ایلخانی هستند. وی ادامه داد: کاشی‌هایی که بحث انتقالشان از موزه ملی به پایگاه سلطانیه مطرح است مربوط به تربت خانه سلطانیه هستند. البته بین اینکه تربت خانه همزمان با گنبد ساخته شده یا بعداز آن الحاق شده بین کارشناسان اختلاف نظر وجود دارد .رازقی گفت: به هر تقدیر برحسب مطالعات، این تزئینات متعلق به تربتخانه است. هندسه این کاشی‌ها پنچ وشش ضلعی است که از نظر نوع، لعاب و نحوه تزئینات حائز اهمیت است .وی درپاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا کاشی‌های دیگری نیز در موزه ملی یافت شده، اظهارداشت: کاشی‌های بدنه تا آنجایی که موجود بوده در بدنه تثبیت شده. این 14 کاشی هم که در انبارهای موزه ملی شناسایی شدند درحال انتقال بوده و مطمئنا اگر اثر دیگری پیدا شود پس از مرمت به پایگاه تحویل داده می‌شود تا یا به موزه پایگاه گنبد سلطانیه انتقال پیدا کنند یا در بدنه جا گذاری شوند. مدیر پایگاه میراث جهانی سلطانیه در خصوص نحوه نگهداری این کاشی‌های نفیس اظهار داشت: چون مرمت داخلی تربت خانه به پایان رسیده برنامه فعلی این است که این کاشی ها در موزه گنبد سلطانیه نگه داری شود البته این امکان وجود دارد که در آینده، در جاگذاری بدنه از این کاشی‌ها استفاده شود .رازقی ضمن اشاره به تلفیق برنامه مرمت گنبد سلطانیه همراه با سیاست‌های گردشگری تصریح کرد: با مرمت کالبدی مجموعه این برنامه ها در سال 89 تقویت می شود. هدف ما حضور گردشگران و برقرای ارتباط آنها با مجموعه 14 هکتاری عرصه و حریم گنبد سلطانیه است .وی اعلام کرد: تعیین محور ورود گردشگر از دروازه شمالی به جنوبی، تکامل کاوش‌های باستانشناسی و تعریف گردشگری توام با حفاظت از یافته‌های باستانشناسی از برنامه های اصلی این پایگاه است .همچنین نادره عابدی دبیر کارگروه ساماندهی اشیا در گفت و گو با «هنر نیوز» اظهار داشت: این کار گروه متشکل از کارشناسان باستانشناسی و موزه داران کار مطالعه اولیه و ثبت اولیه آثار را انجام می دهند. آنها پس از مستند نگاری اولیه در صورتی که اشیا قابلیت انتقال داشته باشند اشیا را به مسئولین مرمت می‌سپارند تا پس از مرمت به مکان اصلی انتقال یابند. وی ادامه داد: این کاشی‌ها در انبارهای ساماندهی موزه ملی شناسایی شدند که پس از مطالعات اولیه مشخص شد مربوط به گنبد سلطانیه هستند که پس از مطالعات تکمیلی که در خود گنبد انجام گرفت با همکاری سایر کارشناسان این آثار نفیس که از نوع کاشی‌های مینایی هستند به مکان اصلی خود باز می‌گردند. وی در پاسخ با این پرسش که چرا تا کنون کارشناسان از وجود این کاشی‌ها در انبارهای موزه بی‌اطلاع بودند؟ گفت: متاسفانه این مشکلی است که وجود دارد و من دلیل واقعی آن را نمی‌دانم اما به هر حال هر زمان که کارشناسان از وجود چنین اشیائی مطلع شوند تمامی سعی خود را به کار می‌گیرند تا با مرمت اشیا و آثار، آنها را به جایگاه اصلی باز گردانند.همچنین بهناز عبدالله خان گرجی مسئول بخش مرمت آثاردر گفت و گو با «هنرنیوز» در مورد مرمت کاشی‌های گنبد سلطانیه اظهار داشت: مرمت تداخلی روی این کاشی‌ها صورت نگرفته. در مرمت این کاشی‌ها بیشتربرداشتن غبارهای سطحی از روی کاشی ها ، حفظ تمام متعلقات پشت کاشی‌ها، ملات‌های آن و استحکام بخشی پشت کاشی ها مطرح بوده است . وی افزود: روی کاشی ها نیاز به استحکام بخشی خاصی نداشته وفقط غبار زدایی شده. همچنین پیشنهاد ساخت جعبه‌هایی محافظ برای بازگرداندن کاشی‌ها به محل اصلی شان مطرح که مورد تایید قرار گرفته و هم اکنون کاشی‌ها با این جعبه ها منتقل می شوند .گرجی در پاسخ به این پرسش که آیا به‌جای کاشی‌ها از کاشی‌های دیگری درگنبد استفاده شده، اظهار داشت: من از نزدیک ندیدم. ظاهرا کار مرمت انجام شده اما بیشترین کار ما به پشت کاشی‌ها باز می‌گردد که برای مکان‌یابی آنها و اینکه در کجای بنا استفاده شدند و در کجا باید قرار بگیرند خیلی موثر است . همچنین در این مراسم آزاده اردکاني رییس موزه ملی با اشاره به تشکيل جلساتی پيرامون همين موضوع در پايگاه ميراث جهانی گنبد سلطانيه ابراز امید واری کرد: روزی فرا برسد تا قطعات پازل کاشی‌های گنبد سلطانيه با شناسايی کاشی های بيشتر از انبارهای ساماندهی موزه ملی خارج شده و در کنار يکديگر قرار گيرد. وی افزود: قرار نيست موزه ملی را به انباری از اشياي تاريخي بدست آمده از کاوش‌های باستانی تبديل کنيم. اردکانی گفت: بنا داريم پس از انجام بررسی و پژوهش‌های اوليه اشيای نخبه را در موزه نگهداری و برخی ديگر از اشياء را به محوطه‌های کاوش و استان‌های محل محوطه‌های تاريخی بازگردانيم.مدير موزه ملي ايران تصریح کرد: پيش از اين هيچ يک از اشيای نخبه تاريخی به‌دست آمده از کاوش‌های باستانی به محوطه‌های تاريخی و حتی موزه ملی سپرده نمی‌شدند.اردکانی با بیان این مطلب که همچنان برخی اشيای نخبه در انبارهای ساماندهی موزه ملی وجود دارند، تاکید کرد: بر اساس رويکرد جديد موزه ملی، در طول ماه‌های گذشته چندين هزار شيء تاريخی به موزه‌‌های مختلف کشور تحويل داده شدند. وی تشریح کرد: قرار است موزه ملي يک سری اشيای تاريخي موجود در اين مجموعه را برای نگهداری به برخی از موزه‌‌های دارای استاندارد و واجد شرايط مورد تایید اداره کل امورموزه‌های سازمان ميراث فرهنگی تحویل دهد .وی با بيان اينکه دو کارگروه ويژه در انبارهای ساماندهی موزه ملی مشغول به فعاليت هستند گفت: گزارش‌های کارشناسان نشان دهنده اين مطلب است که برخی از اشيای انبارهای ساماندهی موزه ملی کاملاً از بين رفته يا قابل ترميم نيستند و فقط می توان فعاليت‌های میکروارگانيزمی بر روی آنها انجام داد اما برخی مانند کاشی‌های گنبد سلطانیه امید ترمیم و مرمت و احیا دارند.
کد خبر: 13311
آدرس مطلب: http://www.honarnews.com/vdcizpaz.t1apz2bcct.html