آثار تاریخی فدای عمران می شوند؛

پروژه‌ «عمار یاسر» تهدیدی برای تپه باستانی شادقلی خان

10 خرداد 1391 ساعت 14:14

با اجرای مرحله‌ی چهارم پروژه‌ «عمار یاسر» و گذر این بزرگراه از بافت قدیم قم هسته مرکزی تپه باستانی شادقلی خان مربوط به هزاره چهارم قبل از میلاد تخریب می‌شود.

به گزارش هنرنیوز، طرح حرم تا حرم قرار بود یک مسیر ایجاد کرده تا حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه (س) را به مسجد مقدس جمکران متصل کند. از سویی محور خیابان «عمار یاسر» به ‌دلیل رسیدن انتهای آن به محور حرم - جمكران و نزدیكی‌اش با حرم حضرت معصومه (س) در این طرح از اهمیت خاصی برخوردار است تا آنجا که پروژه‌ی بزرگراه عمار یاسر ماحصل این ویژگی بود.‌ 

این پروژه از یك‌سو به خیابان معلم و محور حرم ـ جمكران و از سوی دیگر به خیابان «چهار مردان» ختم می‌شد. خیابانی که تپه باستانی شادقلی خان در محله«چهار مردان»، در مركز بافت تاریخی این شهر (خیابان انقلاب فعلی، كوچه ۱۷، ابتدای دروازه قلعه) در آن قرار دارد.

به گفته دوست‌داران میراث فرهنگی اجرای مرحله چهارم این پروژه نیازمند تعریض خیابان است که در اجرای آن بخشی از این بزرگراه از روی تپه‌ی «شادقلی‌خان» با آثاری متعلق به هزاره‌ی چهارم پیش از میلاد( حدود شش‌هزار سال پیش) می‌گذرد و این تپه را تخریب می‌کند.


محله چهارمردان یكی از هسته‌های اصلی قم است. كه بخش مهمی از بافت تاریخی این شهر را در بر گرفته است و گذر شادقلی خان در مركز آن قرار دارد. تا پیش از گسترش وسیع تخریب‌ها در بافت تاریخی قم، تعداد زیادی بناهای تاریخی كه عموما متعلق به دوره قاجاریه و پهلوی اول بودند در این محل وجود داشت كه متاسفانه امروزه بخش اعظم آن بطور كامل منهدم شده است.

در حال حاضر در ضلع شرقی تپه شادقلی خان ۲ بنای ثبتی دوره قاجاریه واقع شده است، یكی منزل حاج باقر روحانی، و دیگری آب انبار شادقلی خان .

نكته حائز اهمیت در این دو اثر این است كه این دو تقریبا بر روی عرصه شرقی تپه شادقلی خان واقع شده است و در واقع پیش از شناسایی تپه شادقلی خان، تمامی محدوده تپه شادقلی خان به عنوان حریم و اعیان آثار ثبتی مزبور معرفی شده بود كه متاسفانه مجریان فاز ۴ عمار یاسر به هیچ یك از ضوابط حریم آثار ثبتی مزبور توجهی نكرده اند 

نتایج بدست آمده از برش لایه نگاری، وجود ۳ دوره فرهنگی را در تپه شاد قلی خان مشخص نمود. دوره دوم در لایه نگاری شادقلی خان معرف دوره ایلخانی است. دوره سوم در لایه نگاری شادقلی خان، معرف دوره تاریخی ساسانی است.

برخی فعالان میراث فرهنگی معتقدند هرچند گریزی از طرح توسعه نیست و شهر قم نیازمند این طرح است، اما در کنار این تغییرات نباید فراموش کرد که قم با استناد کاوشهای باستان شناسان قدمتی بین هزاره چهارم تا اول پیش از میلاد دارد. بنابراین ضروری است پیش از هر اقدام عمرانی مطالعات و کاوش‌های باستان‌شناسی کاملی بر روی تپه‌ای مانند تپه شادقلی خان صورت گیرد.

به گزارش هنرنیوز،محوطه شادقلی یكی از مهمترین اسناد سكونت انسان ۶ هزار سال پیش در شهر قم بود و نشان می داد این شهر تاریخی پیش از شكل گیری در قرن سوم هجری قمری و در كنار حرم حضرت معصومه(س) دارای سكونت بوده است.

کد خبر: 41671

آدرس مطلب: http://www.honarnews.com/vdcizqa5.t1azy2bcct.html