به گزارش هنرنیوز؛ موزه شوش در سال ۱۳۴۵ هجری شمسی بر سر راه قلعه باستانی شوش، روبروی بقعه دانیال نبی ساخته شده و یکی از مهمترین موزه های اشیای ایران باستان است و آثار با ارزشی از دوره‌های مختلف تاریخی از هزاره پنجم پیش از میلاد تا دوران قاجار در شش سالن را داراست. بنای اولیه موزه همزمان با شروع حفاری های شوش و با استفاده از آجرهای به دست آمده از حفاری های شوش و چغازنبیل ساخته شده و طی سال های بعد نیز به آن افزوده شده است.
در طول ۸ سال جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، موزه تعطیل شد. بازسازی و تعمیرات کلی موزه و افزایش متراژ بنا (اضافه شدن ۲ سالن دیگر) از سال ۱۳۷۷ آغاز شد و موزه بعد از مدتی تعطیلی در سال ۱۳۸۵مجددا افتتاح شد.

از مهر ۹۳ تا اردیبهشت ۹۴ گروه ساماندهی پایگاه شوش به سرپرستی عباس علیزاده – باستان‌شناس - به نجات‌بخشی، طبقه‌بندی، تاریخ گذاری و تهیه یک بانک اطلاعاتی از مواد باستانی در انبارهای قلعه شوش پرداختند که به گفته علیزاده بیش از ۵۰ سال به وضعی رقت‌انگیز در این انبارها انباشته بود.

درخواست برای تأمین بودجه طرح جامع ساماندهی موزه شوش

وی در نامه‌ای به تاریخ ۱۹ فرودین ۹۵ توضیح می‌دهد که در خلال این پروژه متوجه اشیا با ارزش و منحصر به فردی شده که هر موزه معتبری در جهان آرزوی به نمایش گذاشتن آنها را داشت و جای آنها در خود موزه شوش کاملاً خالی بود. این اشیا با دقت توصیف شده و تاریخ‌گذاری و سپس به امین اموال پایگاه شوش تحویل داده شده تا به مجموعه موزه افزوده شوند اما به اعتقاد وی موزه شوش با ساختار کنونی و چیدمان نامناسب به هیچ وجه نمی‌توانست به شکل علمی و با استانداردهای جهانی بازچینی شده و بازگو کننده تاریخ تحول فرهنگ این مکان باستانی بسیار مهم باشد.

او اعلام می کند که این مشکل بزرگ را با محمد حسین ارسطوزاده – مدیر پایگاه ثبت جهانی شده شوش- مطرح کرده و قرار بر این شده تا با تهیه طرحی جامع، موزه شوش بازسازی شده و اشیا به ترتیب تاریخی و موضوعی در آن به نمایش گذاشته شوند. او از آماده شدن طرح خبر می‌دهد و ابراز امیدواری می‌کند که متصدیان امور با موافقت و تأمین بودجه لازم برای آن، موزه شوش را از یک مجموعه بی سامان به موزه‌ای که سزاوار مهمترین مکان باستانی در ایران است تبدیل کنند. ارسطو زاده نیز از احمدزاده شوهانی باستان‌شناس ، امینی مسوول یگان و رکابی مسوول موزه شوش می خواهد تا اقدامات لازم جهت انجام طرح مذکور انجام شود.

شوهانی مسئول ساماندهی موزه باستان‌شناسی شوش شد

پیرو این درخواست ارسطوزاده در تاریخ ۲۲ فروردین ماه هم خطاب به لقمان احمدزاده شوهانی- باستان‌شناس- اعلام می‌کند که با توجه به تجربیات و سوابق همکاری وی با گروه ساماندهی اشیا تاریخی شوش از این تاریخ احمدزاده شوهانی به عنوان مسئول ساماندهی انبارهای اشیا تاریخی و همچنین ساماندهی موزه باستان‌شناسی شوش منصوب شود تا در چارچوب شرح وظایف ابلاغی انجام وطیفه کند.

مدیر پایگاه شوش مهمترین وظایف احمدزاده را نظارت بر طبقه‌بندی ، تاریخ‌گذاری و تهیه بانک اطلاعاتی از مواد باستان‌شناختی انبارهای شوش و ساماندهی محتوایی موزه شوش عنوان می‌کند. و رونوشت این نامه را به دفتر معاونت میراث خوزستان حراست، یگان حفاظت، موزه شوش، امنای اموال شوش، مسئول امور اداری پایگاه و مسوول امور آزمایشگاه ارسال می‌کند.

به گزارش هنرنیوز؛ هر چند این اقدامی شایسته است و باید به فال نیک گرفته شود اما در عین حال این پرسش را مطرح می‌کند که اگر موزه شوش رییس دارد، مگر مدیر پایگاه شوش می تواند به او دستور بدهد و چیزی را ابلاغ یا کسی را منصوب کند؟!

ساماندهی اشیا شوش یک پروسه ده ساله است

در عین حال این روزها در بین اخبار غیر رسمی این گونه شایع شده است که بزودی محمد حسین ارسطو زاده به جای عاطفه رشنویی به سمت معاونت میراث فرهنگی خوزستان و لقمان احمدزاده شوهانی نیز به سمت مدیرپایگاه ایوان کرخه انتخاب خواهند شد موضوعی که هنوز صحت و سقم آن به تأیید نرسیده است. شاید اصرار برخی از گروه‌ها برای پیگیری این موضوع نیز شیطنتی باشد که از طریق رسانه بتوانند مسیر عزل و نصب‌ها را تغییر دهند. اما فارغ از نیات فردی یا گروهی خبرنگار هنرنیوز به سراغ محمد حسین ارسطوزاده رفت و طی تماس تلفنی از وی جویای پاسخ این پرسش شد که چرا به جای رییس میراث شوش یا رییس موزه شوش وی دستور ساماندهی موزه و منصوب کردن فردی برای رسیدگی به این امور را داده است و چرا روال قانونی طی نشده است؟

اصلی‌ترین دغدغه پایگاه شوش

ارسطو زاده نیز در این باره به خبرنگار هنرنیوز توضیح می‌دهد: از ابتدا که وارد موضوع محوطه شوش شدیم مسلماً موزه شوش و ساماندهی اشیا جزو اصلی‌ترین دغدغه‌ها و مسائل این پایگاه بوده است. این ساماندهی صورت گرفت و حتی در فازبندی که برای انجام کارها کردیم مطابق برنامه مدیریتی که به یونسکو ارسال شد چند مرحله را پیش بینی کردیم. یک مرحله پیش از ثبت جهانی بود که شامل کارهایی در حد رفع خطر و یک ساماندهی ابتدایی موفق انجام شد. بسیاری از این اشیا هم نیاز به حفاظت و مرمت فوری داشتند که اقدام در مورد اینها را در فاز نخست قرار دادیم. مرحله بعد قطعاً به یک برنامه طولانی مدت نیازمند است. من فکر می‌کنم حداقل با ظرفیتی که اکنون وجود دارد اگر متخصصان بخش اشیا را با توجه به شی‌های موجود حتی اگر دوبرابر کنیم باز هم ده سال زمان خواهد برد تا بتوانیم به آن نقطه مطلوب برسیم.

موزه پویا، موزه مطلوب

وی ادامه می دهد: این که موزه از آن شرایط غیر قابل قبول به وضعیتی رسید که به هر حال در پروسه ثبت جهانی مورد قبول قرار گرفت و ارزیاب یونسکو و کارشناسان ذی ربط از موزه بازدید کردند. همچنین کارشناسان موزه ملی از موزه شوش دیدن کردند و به نوعی موزه شوش ساماندهی شد که در مرحله ثبت محوطه در فهرست جهانی یونسکو مورد قبول قرار گرفت. اما این وضعیت چندان از نظر خود ما هم راضی کننده نیست و موزه باید به یک موزه پویا تبدیل شود.

مدیر پایگاه ثبت جهانی شوش اظهار می‌کند: ساماندهی اشیا یک پروسه ده ساله است. پس از آن که اشیا به صورت دیجیتال شناسنامه‌دار شد ( نرم افزار ویژه آن توسط کارشناسان همکار اقای علیزاده مورد استفاده قرار گرفت) موزه هم باید ساختارش دگرگون شود. ما موزه را صرفاً به صورت یک نمایشگاه اشیا برای گردشگران شوش و خوزستان نمی‌خواهیم. موزه باید پویا باشد و رسالت فرهنگی، علمی و پژوهشی خود را ایفا کند. از این رو طبیعی است که ما به فکر ارتقا باشیم.

او با اشاره به تهیه طرحی برای موزه شوش تشریح می‌کند: ما یک ساماندهی کالبدی انجام داده‌ایم اما بیشتر به دنبال ساماندهی و ارتقا کیفیت محتوا هستیم. این کار هم باید در چند مرحله انجام شود.

ارسطو زاده درباره این که چرا ساماندهی موزه را پایگاه برعهده گرفته است، توضیح می‌دهد: از روز نخست طرح موضوع ثبت جهانی به این موضوع توجه شده است چرا که موزه هم جزئی از محوطه است مثلاً شما در چغازنبیل و هفت تپه هم نمی‌توانید موزه را جدای از زیر مجموعه پایگاه بدانید. البته من بشخصه خیلی این موضوع را که چه چیزی زیر مجموعه هست یا نیست قبول ندارم. ما از روز نخست به دنبال یک پتانسیل و توانمندی در شوش تحت عنوان پایگاه شوش بودیم که قبلاً نبوده و فقط اسمش بوده و الان با حضور کارشناسان و با تدبیر مسوولان و امکانات و حمایت‌های لازم بوجود آمده است. از این رو توانمندی مذکور را در هر حوزه‌ای که بتواند سبب ساز ارتقا محوطه شوش شود به کار می‌گیریم. پایگاه میراث فرهنگی هم جزئی از بدنه میراث فرهنگی کل کشور است و همه اینها با هم مرتبطند.

موزه شوش زیرمجموعه پایگاه شوش است

ارسطوزاده درباره این که چرا نامه به رییس اداره میراث فرهنگی شوش ارسال نشده است، اظهار می‌کند: موزه چون زیر مجموعه محوطه شوش است از این رو سازمان میراث فرهنگی اقدامات آن را رصد می‌کند. ما نیز هر توانی که داشتیم در مورد موزه به کار گرفتیم. اقای علیزاده اولاً نامه را خطاب به بنده ننوشته‌اند. ما از ایشان خواسته بودیم در طرح محتوایی موزه به ما کمک بکند که به روز و در حد نام جهانی شوش بتوانیم این موزه را پرمحتوا‌تر ارائه کنیم. ما باید از تمام ظرفیت‌های دنیا برای حفاظت از مجموعه‌های تاریخی و فرهنگی خودمان کمک بگیریم.

وی تأکید می‌کند: موزه شوش در محوطه ثبت جهانی شوش قرار دارد و کار ساماندهی و حفاظت از اشیا موزه جزو برنامه‌های اصلی پایگاه ‌های ثبت جهانی است و جزو وظایف پایگاه به شمار می‌رود. از طرفی رییس موزه هم جزو مجموعه ماست. کلیه نیروهای موزه طی یک ابلاغیه رسمی از سوی اداره کل میراث خوزستان جزو زیر مجموعه نیروهای پایگاه جهانی شوش تعریف شده‌اند و این موضوع به ما ابلاغ رسمی شده است. پس طبیعی است که هر اتفاقی در موزه به رأس این مجموعه یعنی مدیر پایگاه هم مرتبط است و اطلاع‌رسانی می‌شود.

هنر نیوز