نگاهی بر تازه‌های نشر؛
«زندگی واژه‌ها» در کنار شاعرها
25 تير 1392 ساعت 11:46
جلد دوم کتاب «زندگی واژه‌ها» به کوشش مرتضی نوربخش توسط انتشارات سوره مهر منتشر شد.
به گزارش هنرنیوز، «زندگی واژه‌ها» گزیده اشعار آزاد نیمایی شاعران انقلاب است که از طریق منابع و ماخذ مختلفی توسط مرتضی نوربخش گرد آوری شده است. جلد اول این مجموعه که شامل اشعار شاعران دهه اول و دوم انقلاب بود پیش از این به چاپ رسیده بود و حال جلد دوم آنکه در برگیرنده شعرهای نیمایی شاعران دهه سوم انقلاب است، روانه بازار نشر شده است. نمونه اشعار نیمایی ۷۴ شاعر در دهه سوم انقلاب همراه با شعری از نیما یوشیج در ابتدا و شعری از سهراب سپهری در انت‌ها آثار منتخبی هستند که در این کتاب ارائه شده‌اند.
نوربخش در سرآغاز این جلد با اشاره به ظهور شعر آزاد به معرفی این شعر و حرکت نیما می‌پردازد: «شعر نیمایی، که خود نیما یوشیج از آن با نام شعر آزاد یاد می‌کند، محصول تحولات سیاسی اجتماعی اواخر دوره قاجار در ایران است.
دوره‌ای که با رواج صنعت چاپ و نهضت ترجمه، حرکت تازه‌ای در حوزه ادبیات پید آمد و در ادامه شاعران و نویسندگانی در عرصه هنر کلامی ظاهر شدند که ادبیات معاصر وامدار تلاش‌ها و کوشش‌های آن‌هاست. اینکه پیش از نیما بودند کسانی مانند شمس کسمایی، تقی رفعت، جعفر خامه‌ای و ابوالقاسم لاهوتی که فرم رایج شعر کلاسیک را شکسته بودند ـ به وبژه، سروده‌ای از خانم شمس کسمایی که در فرم نو بود ـ اما هیچ یک صاحب سبک و تئوری نبودند و نشدند و فقط نیما بود که، به غیر از خلق شعر در فرم و ساختار، تئوری‌هایی از خود به ثبت رساند که پس از گذشت پنج دهه از مرگش، هنوز ابعاد تازه‌تری از گفتارش مورد بحث منتقدان است. اگر چه حرکت نیما در فرم آزاد، در دی ماه سال ۱۳۰۱ شمسی، با افسانه شروع شد، اما نخستین شعر جدی وی در فرم و ساختار نیمایی قطعه‌ای است با نام «ققنوس» که در بهمن ماه ۱۳۱۶ سروده شده است.»
وی همچنین در ادامه مقدمه با بازخوانی شعر «ققنوس» نیما به زوایای مختلف فرم نیمایی پرداخته و درباره دلبستگی شاعر به شعر کلاسیک سخن گفته است. پایبندی‌های نیما به استفاده از عروض و به کارگیری رکن عروضی سالم در پایان برخی مصرع‌ها را نیز با شعر «خانه‌ام ابری است» بررسی نموده و با سروده‌ای از مهدی اخوان ثالث و سهراب سپهری مقایسه کرده است.
منوچهر آتشی، صابر امامی، پرویز بیگی، اسماعیل امینی، محمدرضا ترکی، قیصر امین‌پور، ضیاء‌الدین ترابی، سهیل محمودی، کریم رجب‌زاده، سیدمحمود سجادی، سودابه امینی، مفتون امینی، حمیدرضا شکارسری، عمران صلاحی، محمدرضا عبدالملکیان، مصطفی علی‌پور، ناصر فیض، عبدالجبار کاکایی، محمدجواد محبت، جواد محقق، سیدعلی می‌رافضلی، سیداحمد نادمی، سعید یوسف‌نیا و فریبا یوسفی از جمله شاعرانی هستند که نمونه اشعار نیمایی آن‌ها در این کتاب ارائه شده است.
مضمون شعرهای انتخابی در این کتاب متنوع بوده و تمامی زمینه‌های اجتماعی، سیاسی، عاشقانه، عارفانه، ملی، تاریخی، دفاع مقدس و مذهبی را شامل می‌شود.
شعری از منوچهر آتشی با نام «با اشاره‌های شمالی» از مجموعه «زندگی واژه‌ها»:
اینجا همیشه نفخه اندیشه جهان
لای پشنگ آب
بر کاکل درختان و انسان
و پهنه‌های کار و شالیزار
می‌بارید...
...
این جنگل عبوس مگرنه
عمری کنام کوچک خان‌ها بوده است
صیادهای خسته، ارتش کوچک‌خان‌ها
مگرنه
شب‌های بی‌شماری، بی‌شام خفته‌اند
یا
با کله کپور و کفالی پوک
«پای تا سر شکمان تا شبشان
پای تا سر
شاد و اسان گذرد»
مرد برنج و کار، مگرنه
کوبیده تا سپیده دمان بر طبل
تا رم دهد گرازان را
و خوانده است از دهان نیما...
«تازه مرده است زنم
گرسنه خفته دوتایی بچه‌هام،
نیست در کپه ما مشت برنج»
و من
در دستگاه دشتی خود
در گوشه شمالی می‌خوانم
آن روز سرد برفی تالش
وقتی سر بریده کوچک‌خان...
جلد دوم «زندگی واژه‌ها» گزینه اشعار نیمایی دهه سوم انقلاب است که به کوشش مرتضی نوربخش گردآوری شده و توسط انتشارات سوره مهر روانه بازار نشر شده است. کتاب حاضر در ۴۸۰ صفحه و شمارگان ۲۵۰۰ نسخه به چاپ رسیده و با قیمت ۸۵۰۰ تومان عرضه می‌شود.
کد خبر: 61085
آدرس مطلب: http://www.honarnews.com/vdcjiyem.uqevozsffu.html