هنر نیوز - جدایی ایران از بین‌الملل! کدام بهتر است

مجید مظفری(بازیگر سینما) میهمان ویژه برنامه «هفت» ۱۱ اردیبهشت بود و بخش دیگری از برنامه به میزگرد «حضور سینمای ایران در بازارهای جهانی» اختصاص داشت که آرش امینی(مدیر بخش بین الملل جشنواره فجر)، سعید نوری (عضو هیئت انتخاب جشنواره فجر)، ابوالفضل جلیلی(فیلمساز) و محسن علی اکبری(تهیه کننده) میهمانان این بخش بودند.

محمود گبرلو، سردبیر برنامه «هفت» در ابتدای صحبت‌های خود ضمن تبریک ولادت با سعادت مولای متقیان، حضرت علی(ع) و روز پدر گفت: طی سال‌های گذشته، فیلمسازان ایرانی که به عنوان مردان خوب سینمای ایران در این عرصه حضور دارند، سعی کرده‌اند به‌تأسی از رفتار مولایشان حضرت علی(ع) شخصیت‌های متفاوتی را از پدر ایرانی به نمایش بگذارند، پدری که در سال‌های دفاع مقدس قهرمان بوده و در شرایط ناگوار زندگی تلاش زیادی کرده تا خانواده‌اش را به تعالی برساند.
وی افزود: سینماگران ایرانی در قصه‌هایشان طی سال‌های گذشته و حال سعی کرده‌اند چهره زیبایی از پدر ایرانی را ارائه دهند تا از این طریق بتوانند به رشد فرهنگ خانواده ایرانی کمک کنند.
گبرلو ادامه داد: به همه هنرمندان ایرانی که سعی کردند پدر را بر پرده نقره‌ای سینما جان ببخشند، ادای احترام می‌کنم.
در بخشی دیگر از برنامه، گبرلو در مورد بازار فیلم که همزمان با جشنواره برگزار شده بود گفت: نزدیک به صد خریدار ایرانی و خارجی از پنجاه کشور در بازار فیلم حضور داشتند. وی درباره جشنواره بین‌المللی فیلم فجر اظهار کرد: جشنواره بین‌المللی فیلم فجر می‌تواند آغازگر یک اتحاد و همبستگی بین فیلمسازهایی باشد که دغدغه‌های مشترک دارند و امیدواریم که ایران به وسیله سینما بتواند پایگاه خوبی برای کشورهایی باشد که به آرمان مشترکی معتقدند.
در ادامه برنامه «هفت» تصاویر و گزارش‌هایی از بخش بین‌الملل جشنواره فیلم فجر و همچنین گفتگویی با «اکبر عبدی» در نکذیب شایعات اخیر رسانه‌ها درباره مهاجرتش بر روی آنتن رفت و در بخش بعدی، مجید مظفری (بازیگر سینما) میهمان برنامه بود.

مظفری: سینمای ایران همچو آفتابی است که از شرق طلوع می‌کند
مجید مظفری در ابتدای گفت‌وگو و در پاسخ به این سئوال که پدر بودن چه لذتی برایش دارد، گفت: این روز گرامی را به تمام پدران سینمای ایران تبریک می گویم مانند آقای انتظامی، نصیریان، کشاورز، مشایخی، رشیدی و...، من سینما و پدر بودن را از همین اساتید یاد گرفتم.
مظفری از نوع ارتباط با دخترش(نیکی مظفری) تاکید کرد: نیکی برای من همه چیز است و تمام خلأهای زندگیم را پر کرده، او همدم و مونس من است.
مجید مظفری در مورد حس و حال خود از بازیگری و داشتن حدود صد اثر هنری گفت: درددل‌های زیادی دارم. سینمای ایران آدم‌هایی مانند من را ارزان به دست نیاورده است، ما یک سینمای حرفه‌ای داشتیم که متأسفانه آن را از دست داده‌ایم، در دهه‌های شصت و هفتاد، هشتاد درصد از فیلم‌ها در خارج از تهران ساخته می‌شدند که از این طریق فرهنگ تمام ایران دیده می‌شد، اما اکنون این گونه نیست.
وی ادامه داد: الان جز چند نفر، تهیه کننده نداریم و اکثرأ سرمایه گذار هستند.
مظفری در این باره گفت: متأسفانه سینمای ملی را از دست داده‌ایم. علت این است که در گذشته اول به سینمای ایران فکر می‌کردیم بعد به جشنواره‌های خارجی.
وی دلیل کار نکردن فیلمسازانی چون بهرام بیضایی و کم کاری دیگر فیلمسازان مثل ابوالحسن داوودی و ... را نبود سینمای حرفه‌ای دانست و گفت: در سینمای ایران جای افراد با تجربه و میانسال خالی است. در بازیگری هم افرادی مانند من باید در سینما باشند و نقش آفرینی کنند.
وی ادامه داد: سال‌ها پیش یکی از رؤسای فستیوالهای بین المللی گفته بود، فستیوالی اعتبار دارد که یکی از فیلمهای ایرانی در آن باشد، اما اکنون دیگر اینگونه نیست، سینمای ایران نقشه مدونی ندارد و با تغییر اشخاص همه چیز تغییر می کند.
مجید مظفری درباره فیلم «سگ کشی» گفت: این فیلم در اوج ظهور فیلمهای بازاری اکران شد و بیش از همه فروش کرد.
مظفری تأکید کرد: در مرحله اول باید سینما را برای مردم بسازیم بعد به سمت جشنواره برویم و من به سیاست‌های اتخاذ شده مدیران سینما در دوسال گذشته امیدوارم.
مجید مظفری با اشاره به دوران طلایی سینما در زمان «بهشتی» و «انوار» گفت: در آن دوران دولت کمک زیادی به فیلمسازان و سینما می کرد.
گبرلو در این باره گفت: گاهی کمک کردن دولت مورد مخالفت عده‌ای قرار می گیرد.
مظفری در ادامه گفت: اگر کمک ها عادلانه و درست صورت بگیرد و تنها برای عده‌ای خاص نباشد، مورد اعتراض قرار نمی گیرد.
مجید مظفری افزود: من فراموش شده ام، در مدت دو ماهی که در بستر بیماری بودم فقط دو نفر (آقای فرجی، مدیر وقت شبکه یک و آقای ایوبی) به دیدنم آمدند، در مورد بعضی از دوستان دیگر هم همین طور است.
وی ادامه داد: خودم را همواره از لحاظ فیزیکی و فکری در شرایط مطلوب نگه می دارم تا شاید کارگردانی مانند آقای بیضایی بیاید و از من تقاضای کار کند، چون هنرپیشه ای هستم که به اندازه اندیشه کارگردان کار می‌کنم، بنابراین باید اندیشه و فکرم را رشد دهم.
گبرلو در زمینه فضای فیلمسازی در ایران گفت: فضای فیلمسازی در ایران، مدل فیلمسازی و نوع نگاه جوانان تغییر کرده و این تغییر به دلیل سهل انگاری ما بوده است.
وی ادامه داد: ما با جوانان در سینما کار کرده ایم ولی برای جوانان کار نکردیم، به نظرم الان فیلم «رخ دیوانه» برای جوانان کار شده.
مظفری در مورد سینمای ایران گفت: به سینمای ایران خوش بینم و معتقدم که سینمای موفقی خواهد شد چون تاریخ و فرهنگ غنی داریم، همیشه آفتاب از شرق طلوع می کند و سینمای ایران آفتابی است که از شرق طلوع خواهد کرد.
مظفری در مورد بازیگران جوان امروز سینمای ایران بیان کرد: کسانی که بازیگری را از تئاتر شروع کرده اند مطمئنأ ماندگار خواهند بود، مانند(فروتن، شهاب حسینی، تنابنده، اصلانی و...)
مجید مظفری در پایان گفت: آرزوی داشتن یک سینمای سلامت را دارم که این کار با حضور مسئولین انجام می شود، آرزو دارم هنرمندان حرفه ای به سینما بازگردند، همینطور امیدوارم پس از ده سال که دوباره به سینما برمی گردم مانند گذشته مورد قبول مردم قرار گیرم.
وی همچنین ادامه داد: آرزویم این است که تمام مسئولین بدانند اگر هنری معترض به بدیها و زشتیهاست، نباید جلویش را بگیرند و اجازه دهند زبان هنر در این مملکت جاری شود.
در این بخش، نیکی مظفری دختر مجید مظفری و بازیگر سینما و نیز ابوالفضل پورعرب به عنوان مهمان تلفنی روی آنتن برنامه «هفت» آمدند.
***
بخش پایانی برنامه اختصاص داشت به میزگردی در خصوص «حضور سینمای ایران در بازارهای جهانی» که آرش امینی (مدیر بخش بین الملل جشنواره)، سعید نوری(عضو هیئت انتخاب)، ابوالفضل جلیلی(فیلمساز) و محسن علی اکبری(تهیه کننده) میهمانان این بخش بودند.
در ابتدای این بخش از برنامه که بارها به دلیل اختلاف‌نظر مدعوین، مخاطبان هفت شاهد بحث‌های کلامی (به ویژه بین سعید نوری و ابوالفضل جلیلی) بودند، آرش امینی درباره جداکردن بخش بین‌الملل جشنواره گفت: یکی از دلایل این کار دیده نشدن بخش بین الملل جشنواره بود.
جلیلی در این باره اظهار داشت: خبرنگاران سئوالاتی را در این رابطه از من کرده بودند که آیا جدا شدن جشنواره بین‌المللی صحیح بوده یا خیر؟ در زمان برگزاری دهه فجر در دنیا جاافتاده بود که جشن‌هایی در ایران انجام می‌شود و مردم کشورهای دیگر هم برای دیدن ایران و هم برای دیدن فیلم می‌آیند.
جلیلی سپس به این نکته درباره تعریف بین‌المللی بودن جشنواره فجر اشاره کرد: جشنواره فیلم ما نمی‌تواند جشنواره بین المللی باشد چون در دنیا فیلم‌های یک جشنواره، دستکاری نمی‌شود. این در صورتی است که ما بیشتر فیلم‌های مهم دنیا را به دلیل مسایل ارشادی نمی‌توانیم نمایش دهیم، بنابراین این جشنواره نمی‌تواند بین‌المللی باشد و تنها اسمش را به همراه دارد.
محسن علی اکبری در این زمینه ضمن اشاره به این که نباید مدیران قبلی بخش بین‌الملل جشنواره فجر را به یک باره کنار گذاشت و باید از تجربه آنها به شکل‌های گوناگون بهره برد، گفت: با نظر آقای جلیلی موافقم، چون در ایام دهه فجر کسانی که از کشورهای دیگر به ایران می‌آیند با حال و هوای آن ایام آشنا می‌شوند، ولی باید به این نکته توجه کرد که به دلیل برگزاری جشنواره برلین با رفتن تعدادی از مسئولین جشنواره به آلمان، مدیریت جشنواره از بین می‌رود و بی نظمی‌هایی ایجاد می‌شود، بنابراین با جدا شدن بخش بین‌الملل جشنواره موافق هستم.
وی در مورد بازدهی اینگونه برپایی جشنواره برای سینمای ایران تاکید کرد: در نشست‌هایی که در بخش بین‌الملل جشنواره برگزار شد، تهیه کننده یا کارگردانی دیده نمی‌شد، پرداخت چنین هزینه‌هایی مستلزم این است که بازدهی مناسبی برای سینمای ایران داشته باشد.
سعید نوری عضو هیئت انتخاب جشنواره نیز در مورد زمان برگزاری این جشنواره بین‌المللی گفت: بهترین زمان برگزاری، بین جشنواره‌های «برلین» و «کن» بود.
وی ادامه داد: به دلیل موقعیت و قرار داشتن ایران در خاورمیانه، امتیازات و پتانسیل‌های زیادی در انتظار ماست که هیچ وقت به این مسائل فکر نکرده بودیم. نوری در مورد فیلم‌های جشنواره بیان داشت: بیش از ۲۵۰ فیلم خارجی دیده‌ام و فیلم‌هایی که انتخاب شده‌اند با حداقل ممیزی بودند.
نوری در مورد چرخش مدیران گفت: مدیری که به مدت چند دهه یک جا باشد دچار رخوت می‌شود و باید این چرخش وجود داشته باشد و کشور از فکرهای تازه استفاده کند.
علی‌اکبری در زمینه راهکارهای مناسب برای حضور جهانی سینمای ایران گفت: برای دستیابی به حضور جهانی باید به استاندارد بین‌المللی نزدیک شویم و برای نزدیک شدن به استاندارد نیاز به رقابت و برای رقابت نیاز به دیده شدن و در کنار هم بودن و هم وزن شدن داریم.
وی ادامه داد: نکته دوم در این مورد، بحث تولید مشترک است که این کار یکی از راه‌های صدور فرهنگ است.
آرش امینی: بحش بین‌الملل سینمای ما، حلقه مفقوده دارد
آرش امینی در ادامه صحبت‌های علی اکبری گفت: در نشست‌های جشنواره بین‌المللی فیلم فجر، تیتری تحت عنوان غایبان اصلی دیده می‌شد که فیلمسازان و کارگردانان ایرانی از غایبان اصلی این پازل بودند و من علاقمند بودم که آنها باشند و خودشان را با استانداردهای موجود نزدیک کنند.
وی در ادامه افزود: بخش بین‌الملل سینمای ایران یک حلقه مفقوده دارد که کمتر دیده شده، حمایت‌هایی برای تولید فیلم صورت می گیرد ولی در پایان به پخش کننده توجهی نمی‌شود، پخش نیاز به هزینه و دیده شدن و توجهات بسیار زیاد دارد که باید مورد حمایت قرار گیرد که امیدوارم با کارهایی که در حال انجامش هستیم موفق شویم.
امینی در ادامه افزود: یکی از بخش‌های مهم دیگر، بحث انتخاب فیلم‌ها برای جشنواره های مختلف است، یک فیلمساز باید با دوراندیشی خود بداند فیلمش را به کدام جشنواره ارائه دهد یا به چه جشنواره ای ندهد.
سعید نوری: هیچ فیلمساز حرفه‌ای بدون پخش کننده، فیلم نمی‌سازد
سعید نوری در خصوص پخش کننده فیلم گفت: با ورود صنعت دیجیتال به سینما، فیلمسازی آسان و پتانسیل فیلمسازی در جهان سه برابر شده است، در چنین موقعیتی هیچ فیلمساز حرفه‌ای بدون داشتن پخش کننده کار فیلمسازی را شروع نمی‌کند.
جلیلی در پاسخ به این سئوال که چه راهکارهایی برای دستیابی به پخش کننده جهانی پیدا کرده ایم گفت: در کشوری مانند فرانسه، تهیه کننده داستان فیلم را به مرکزی مانند مرکز ملی سینمای فرانسه می برد در صورت قبول شدن، هزینه های مربوطه از طرف مرکز پرداخت می شود، بعد به مرکز تلویزیون و از آنجا به پخش کننده سینما مراجعه می کند.
علی‌اکبری: تئوری سعید نوری درست است، اما این کار در ایران شدنی نیست
علی اکبری در ادامه صحبت‌های نوری گفت: تئوری آقای نوری درست است، اما این کار در ایران شدنی نیست.
جلیلی در ادامه صحبت‌های نوری گفت: ما بر اساس فرهنگ و ایدئولوژی کارمان را انجام می‌دهیم و سعی می‌کنیم فیلم‌هایمان را به بهترین نحو بسازیم، در صورتی که از طرف خارجی‌ها مورد قبول قرار گرفت و خریداری شد، با کمک بنیاد فارابی یا وزارت ارشاد اکران می‌شود.
امینی در پاسخ به این سئوال که امور بین الملل چه برنامه هایی را برای ورود فیلم‌های ایرانی به جشنواره‌های جهانی و بازگشت سرمایه های تهیه کننده‌ها و کارگردانان دارد، گفت: کارهایی را در این راه حتی با وجود کمبود بودجه انجام داده‌ایم که یکی از این کارها، فرستادن دو فیلم در جشنواره کن است.
جلیلی در ادامه صحبت‌های امینی گفت: از زمان گذشته هر سال چند فیلم انتخابی به جشنواره‌ها می‌رفتند، شما چه کمک‌هایی را انجام داده‌اید؟
امینی در پاسخ گفت: جشنواره در همان قدم اول هزینه یک یا دو نفر از عوامل فیلم را تأمین می‌کند ولی ما سعی می‌کنیم عوامل بیشتری برای شرکت به جشنواره بروند.
جلیلی درباره انتخاب فیلم در جشنواره‌ها گفت: اینکه فیلم به چه جشنواره‌ای باید برود یا نرود را خود فیلم مشخص می‌کند، وقتی فیلمی درست و مطلوب باشد همه به دنبال آن فیلم می‌روند.
امینی در ادامه صحبت‌های جلیلی گفت: سیاست‌های سازمان باید به نحوی باشد که پخش‌کننده‌های داخلی هم‌سطح پخش کننده‌های خارجی شوند و به اندازه آنها جذابیت داشته باشند. ما هنوز الفبای تبلیغاتی یعنی الفبایی که یک فیلم نیاز دارد تا در دنیا دیده شود را رعایت نمی‌کنیم.