به بهانه اکران فیلم «گیرنده»؛

بازیابی هویت در کشف و شهود جاده‌ای

4 بهمن 1391 ساعت 11:10

شخصیت اصلی فیلم سینمایی «گیرنده» به همراه دیگرشخصیتهای تاثیرگذار فیلم به مرور هویت خودشان را در سفری جاده‌ای که دارند می‌یابند و دست به کشف و شهود در زندگی خویش می‌زنند.


این روز‌ها فیلم سینمایی «گیرنده» به کارگردانی «مهرداد غفارزاده» در حال اکران عمومی در سینماهای کشور است. مهرداد غفارزاده پیش از این‌که کارگردان سینما باشد، نویسنده، روزنامه‌نگار، مدیر اجرایی، طراح صدا و کارگردان تلویزیون است. او که در عالم ادبیات به نویسنده‌ای شناخته شده بدل شده، آن‌طور که خودش می‌گوید بین انتخاب هیاهوی سینما و آرامش ادبیات مستاصل مانده است. به هر جهت غفارزاده فیلم سینمایی «گیرنده» را به‌عنوان اولین تجربه سینمایی خود سال گذشته کار کرد و فیلم گر چه زیاد از سوی منتقدان سینما تحویل گرفته نشد اما سی امین جشنواره بین المللی جشنواره فیلم فجر توانست جایزه بهترین فیلم اول را از آن خود کند. فیلم سینمایی «گیرنده» داستان «حاج صمد» با بازی «سعید راد» راننده وانت کارخانه‌ای در شهرستانی دور افتاده و کوچک است که در پی اتفاقی مأموریتی مهم می‌یابد. او در حین انجام این مأموریت، با اتفاقات گوناگونی روبرو می‌شود و بار‌ها در تنگناهای دشوار انتخاب قرار می‌گیرد و قرار است نامه‌های اهالی یک روستا را به رئیس جمهور برساند. این فیلم اثری جاده‌ای، چندوجهی و طنزاست و مخاطب می‌تواند از آن برداشت‌های سیاسی و اجتماعی هم داشته باشد از طرفی روایت و داستان فیلم بر اساس بازی «سعید راد» پیش می‌رود.‌‌ همان گونه که گفته شد فیلم سینمایی «گیرنده» اثری جاده‌ای است و این گونه فیلم‌ها ویژگی‌های خاص خود را دارند. مانند اینکه شخصیت اصلی فیلم می‌تواند هویت خودش را در این سفرجاده‌ای که بر مبنای حادثه هم به پیش می‌رود دوباره کشف و به دست بیاورد دراین در طی مسیر هم شخصیت اصلی با افراد ی از هر طبقه و قشری می‌تواند مواجه شود که عموما این گونه افراد نیز مانند خود شخصیت اصلی به دنیال کشف وشهود برای یافتن خود گم شده الیشان هستند. در واقع اکثر شخصیتهای این گونه فیلم‌ها نوعی درد و غم را درچهره خود دارند و مدام هم این غم را تلاش می‌کنند در مواجه با دیگران مخفی کنند. ویژگی مهم سوم این گونه آثاراین است که در پایان با رسیدن به فهم و درک جدیدی از زندگی، شخصیت اصلی تمایل به بازگشت به نقطه ابتدایی سفراش را پیدا می‌کند. اما اکثر آثار سینمایی جاده‌ای بر پایه این شعار کلیشه‌ای چگونگی رسیدن به مقصد داستان خود را به پیش می‌برند. چیز که در فیلم سینمایی «گیرنده» شخصیت اصلی فیلم صمد به دنبال آن است و رساندن نامه‌های مردم، بنابراین باید دید که سینمای جاده‌ای واقعا چه معنایی می‌تواند برای مخاطب سینما داشته باشد. در ساده‌ترین حالت سینمای جاده‌ای یعنی اینکه شخصی از نقطه مثلا یک به نقطه دو برسد وبعد دوباره به نقطه آغازین خود یرگردد. اصولا فیلم‌های جاده‌ای می‌توانند درباره کشف جغرافیایی جدید یا گسترش مرزهای جدیدی نیز باشد ودر واقع فیلم‌های جاده‌ای در قالب ساختار‌های چند پرده‌ای جای نمی‌گیرند وداستان در این گونه آثار خیلی کم به خاطر درگیری‌های خارجی جلو می‌رود. درگیری‌ای که شخصیت اصلی را وادار به حرکت می‌کند یک امر عموما درونی است. بنابراین می‌توان گفت که بهترین فیلم‌های جاده‌ای آثاری هستند که در آن‌ها شخصیت اصلی داستان درگیر بحران می‌شود. از سویی فیلم‌های جاده‌ای به دلیل لزوم تغییرات درونی شخصیت‌های خود، چندان درباره حرف‌هایی که بین آدم‌ها زده می‌شود نیستند، بلکه درباره چیزهایی هستند که حس شده و دیده نمی‌شوند و به همین علت فیلم جاده‌ای به شدت متفاوت با آثار سینمایی مانند ملودرام‌هایی خانوادگی یا کمدی است که در آن هر چند دقیقه یک بار کنش جدیدی برای جلب توجه مخاطب برای اینکه علاقه‌مند به دنیال کردن داستان اصلی فیلم باشد می‌افتد. سینمای جاده‌ای در کشورما نیز از گذشته مورد علاقه مخاطبان سینما و سینماگران ایرانی بوده و اگر بررسی موشکافانه‌ای در این زمینه انجام دهیم، خواهیم دید که اغلب فیلمسازان مهم سینمای ایران سعی کرده‌اند تا حداقل یک فیلم جاده‌ای را در کارنامه سینمایی خود بگنجانند. فارغ از اینکه حجم نسبتا بالای تولید اینگونه از آثار تا چه اندازه موفقیت‌آمیز بوده است، باید گفت که این گونه آثار سینمایی از سوی سینماگران ایرانی قبل و بعد از انقلاب پیروزی انقلاب اسلامی و درکنار گونه‌ها و ژانرهای دیگر سینمایی همیشه مورد توجه بوده است و یکی از قواعد سینمای جاده‌ای آن است که شخصیت یا شخصیت‌های اصلی توسط جاده مورد آزمون قرار داده می‌شوند و در خیلی از مواقع جاده و در واقع سفر شخصیت‌ها را در هم می‌شکند؛ یعنی شخصیت‌های اصلی داستان مجبور می‌شود با دیگر شخصیته‌ای داستان احتمالا جنگ وجدلی داشته باشد تا داستان فیلم را بتواند به پیش ببرد. جنگی که در ‌‌نهایت به شکست شخصیت اصلی یا دیگر شخصیته‌ای اصلی فیلم منتهی می‌شود. در فیلم گیرنده نیز شاهد کوشش کارگردان خلاق‌اش برای ساخت اثری متفاوت و جذاب هستیم و فیلم با تکیه بربازی سعید راد و با استفاده از پنج بازیگر اصلی و چندین بازیگر فرعی داستان خود را پیش می‌برد و تلاش می‌کند تا به مخاطب نشان دهد که بسیاری از کارهای نشدنی نیز می‌تواند انجام شود. فیلم تلاش سازندگان‌اش را برای به سرانجام رساندن کارهای نشدنی نشان می‌دهد ومی توان امیدواربود که کارگردان فیلم می‌تواند در ادامه برای سینمای ایران آثار گیرا و جذاب تری نیز بسازد.


کد خبر: 53228

آدرس مطلب: http://www.honarnews.com/vdcjo8ei.uqet8zsffu.html

هنر نیوز
  http://www.honarnews.com