هنر نیوز - «علیرضا خمسه» برگ برنده «ثانیه»‌هاست/ تکرار نوستالژی دهه ۷۰ در یک مسابقه تلویزیونی

«علیرضا خمسه» برگ برنده «ثانیه»‌هاست/ تکرار نوستالژی دهه ۷۰ در یک مسابقه تلویزیونی

کارگردان مسابقه «ثانیه‌ها» گفت: امروز می‌توانم بگویم از انتخاب آقای خمسه برای اجرای مسابقه ثانیه ها راضی‌ام و معتقدم حضور او اعتبار و برگ برنده‌ای برای مسابقه «ثانیه‌ها» است...

مخاطب‌های قدیمی تلویزیون «مسابقه هفته» را به خاطر دارند، برنامه ای که بیش از ۲۰ سال پیش با اجرای زنده یاد منوچهر نوذری روی آنتن رفت و خیلی زود در حافظه مخاطبان تلویزیون ماندگار شد.

اجرای شیرین منوچهر نوذری و گرفتار شدن مردم عادی در مخمصه سنجش اطلاعات عمومی «مسابقه هفته» را به برنامه ای جذاب برای مخاطبان تبدیل کرده بود.

حالا پس از سال ها مسابقه‌ای با عنوان «ثانیه‌ها» از شبکه دو در حال پخش است که از نظر ساختار و دکور شباهت‌های زیادی به مسابقه هفته دارد؛ برنامه‌ای که به قول سهیل سلیمانی طراح و کارگردانش می‌کوشد علاوه بر تکرار نوستالژی مسابقه دهه ۷۰ ، اثری مستقل به خانه مخاطبان تلویزیون بفرستد.

**آقای سلیمانی «ثانیه‌ها»، برای بسیاری یادآور «مسابقه هفته» است، این اتفاق سوالی را در ذهن ایجاد می کند، اینکه این شباهت چقدر خودخواسته است و چرا تلویزیون به سمت ساخت برنامه ای رفته که بیش از ۲۰ سال پیش تولید شده بود؟

-بدون شک شباهت «ثانیه‌ها» به «مسابقه هفته» تصادفی نبوده، ما در طراحی‌هایمان نیم نگاهی هم به این برنامه محبوب تلویزیونی داشتیم، چون معتقد بودیم خاطره بازی برای ما ایرانی‌ها که موجوداتی نوستالژیک و به دنبال نوستالژی‌های ذهنی هستیم، نکته مثبتی است.

اعتقاد ما این است که شباهت «ثانیه‌ها» با مسابقه هفته سبب می‌شود که مخاطب تلویزیونی با این برنامه ارتباط نزدیکتری برقرار کند؛ باید بگویم هوشمندانه به دنبال این شباهت‌ها رفتیم اما نگاهمان تقلید صرف از مسابقه‌ای نبود که برای همه مردم و حتی خود ما خاطره است.

از طرف دیگر در همه دنیا یکسری ساختارهای برنامه سازی تلویزیونی وجود دارد که کسی نمی تواند ادعای مالکیت آنها را داشته باشد و مسابقه ثانیه ها هم از این دست برنامه‌هاست.

این در دنیا عرف است که برنامه‌سازان به بازسازی برنامه های خوب گذشته و تولید آنها با امکانات جدید دست بزنند و این نکته مثبتی است؛ چون تنها در این حالت است که ما می توانیم در کنار نوآوری خاطرات خوش گذشته را تکرار کنیم.

**به نظرتان این مسابقه از مسابقه هفته که سال‌ها پیش ساخته می‌شد، ضعیف‌تر از کار درنیامده است؟

-به اعتقاد من آنجایی باید انگشت اتهام به سمت برنامه «ثانیه ها» گرفت که ضعف ساختاری در باز تولید کار وجود داشته باشد.

به هر حال به شخصه شباهت این دو مسابقه تلویزیونی را بد نمی‌دانم و باید بگویم در طراحی و اجرا این مسابقه تلاش کردیم در عین رعایت شباهت‌ها اثری مستقل تولید کنیم.

**این تلاش برای رسیدن به برنامه ای مستقل در کدام بخش ها دیده می‌شود؟

-ما تغییراتی در اجرا، نوع طراحی سوالات و ساختار این مسابقه تلویزیونی ایجاد کردیم، شاید این برنامه از نظر یکسری المان‌ها دیداری شبیه مسابقه هفته باشد، اما آقای خمسه مرحوم نوذری نیستند، روال پرسیدن سوال‌ها و... متفاوت است. در واقع علیرضا خمسه در «ثانیه‌ها» تلاش کرد اجرای مستقلی ارائه بدهد، به هیچ وجه ادای مرحوم نوذری را در نیاورد و به اعتقاد من به این هدف رسید.

**پس خیلی به دنبال ایجاد شباهت میان دو مجری مسابقه نبودید؟

-ما در طراحی این مسابقه به جمیع مسائلی که در ذهن داشتیم توجه کردیم، به ویژه اینکه برای اجرا به دنبال چهره‌ای بودیم که در میان مردم مقبول بوده و عقبه علمی داشته باشد، علاوه بر این اجرایش تصنعی و تکراری نباشد.

تا جایی که در توانمان بود از تکرار پرهیز کردیم چون پیش از ما هم کسانی سراغ اجرای چنین مسابقه‌ای با این سبک رفته بودند اما همه به این دلیل شکست خوردند که اصرار داشتند مسابقه هفته را عینا تقلید کنند و یا ادای مرحوم نوذری را در بیاورند.

**چطور به انتخاب آقای خمسه رسیدید؟

-برای اجرای این مسابقه گزینه‌های مختلفی را بررسی کردیم، به دنبال کسی بودیم که انگ کپی آقای نوذری بودن را نخورد و از سوی دیگر شیرینی لازم برای اجرای این برنامه را داشته باشد. آقای خمسه اولین و به نظرم بهترین انتخابمان بود، این هنرمند کسی است که سالیان سال برای کمدی این کشور زحمت کشیده و پشتوانه بزرگی در این زمینه دارد، آدم شیرین و پر مطالعه‌ای است و از همه مهمتر اینکه خودش در اجرا صاحب سبک است.

به همین خاطر و جمیع جهات دیگر آقای خمسه پذیرفتند علی رغم تعطیلات در کنار ما باشند و امروز می‌توانم بگویم که از انتخاب ایشان راضی‌ام و معتقدم حضور خمسه اعتبار و برگ برنده‌ای برای مسابقه «ثانیه‌ها» بود و انشا... ادامه هم داشته باشد.

**بازخوردی از این مسابقه در بین مخاطبان داشتید؟

-بله بازخوردهایی بود و خوشبختانه مثبت هم بودند. باید بگویم طراحی این مسابقه طوری بود که نوستالژیای ذهنی برای مخاطب ایجاد می‌کرد و علاوه بر این فضای ساده و بی‌آلایشی آن موجب شده بود هر فردی با هر جایگاه اجتماعی، شرایط جسمی و سطح سواد احساس کند که می‌تواند در این مسابقه شرکت کند.

علاوه بر این تصور می‌کنم با تولید این مسابقه رسانه در تحقق هدف خودش که همان ارتقا سطح اطلاع عمومی افراد در کنار سرگرمی است رسیده باشد.

**چه شد جای خالی چنین برنامه ای را در رسانه ملی خالی دیدید و به فکر تولید مسابقه «ثانیه ها» افتادید؟

-مدتها بود که برای تولید یک مسابقه تلویزیونی در شبکه دو همفکری می‌کردیم اما درباره شیوه ساخت این مسابقه نگاه‌های متفاوتی وجود داشت، ۶ مدل مسابقه مختلف طراحی شد و در نهایت به «ثانیه‌ها» رسیدیم.

هر کدام از مدل‌های طراحی شده، سختی‌ها و باید و نبایدهای خود را داشتند اما پس از جلسات مختلف که با عوامل تولید و مسئولان شبکه دو برگزار کردیم، به این نتیجه رسیدیم که امروز مخاطب ما در کنار جذابیت، سادگی را هم از مسابقه انتظار دارد، بنابراین مسابقه «ثانیه‌ها» را نهایی کردیم و مراحل تولید آغاز شد. البته پرونده دیگر مسابقه‌ها هم بسته نشده و اگر شرایط مهیا باشد آنها را هم تولید خواهیم کرد.

در این کار به دنبال سادگی بودم، به دنبال مسابقه‌ای که همه افراد جامعه بتوانند با آن ارتباط برقرار کنند، همه کسانی که تلویزیون را تماشا می‌کنند، بدانند که می‌توانند خود یکی از شرکت کننده‌های این مسابقه باشند و محدودیتی برای حضورشان احساس نکنند، همانطور که اگر دقت کرده باشید ما از شرکت کننده روشن دل نیز در این برنامه استفاده کردیم.

این ساده بودن و سنجش اطلاعات عمومی و در دسترس بودن منابع باعث می‌شود که مسابقه برای مخاطب عمومی تلویزیون جذابیت داشته باشد.

به همین دلیل تصمیم گرفتیم برنامه‌ای با این طرح تولید کنیم، بعد از مطالعه و مخاطب شناسی به این نتیجه رسیدیم که این مسابقه در اولویت تولید باشد.

**انتقادی که تعدادی از مخاطبان به این مسابقه وارد می کنند درباره نادرست بودن پاسخ بعضی از پرسش هاست، این نقد را قبول دارید؟

-معتقد نیستیم اصلا اشتباهی وجود نداشته، به هر حال در مسابقه‌ای که در هر قسمت آن ۳۰۰ تا ۳۵۰ سوال پرسیده می‌شود و تا امروز بیش از ۳۰ قسمت آن پخش شده، ممکن است اشتباهی وجود داشته باشد.

اما باید بگویم که این سوالات از چند فیلتر رد شده و سعی شده کمترین اشتباه را داشته باشد، گاهی دوستان فکر می‌کنند در جواب مشکل وجود دارد در صورتی که در آن سوال چاشنی هوش به سوال اضافه شده، مثلا ما سوالی داشتیم که بزرگترین حیوان روی زمین چیست؟ جواب این سوال فیل است، اما خیلی‌ها می‌گفتند وال، بدون اینکه توجه کنند که ما گفتیم روی زمین نه کره زمین که دریاها را هم شامل می‌شود.

این سوال چاشنی هوش داشت اما دوستان فکر می‌کردند اشتباه است. اغلب سوالات به ظاهر اشتباه نکته‌های اینچنینی در دل خود داشتند، گاهی هم در بین دو گزینه یک گزینه صحیح‌تر بوده است. اما به هر حال در کنار این ماجراها قطعا خطای انسانی هم وجود دارد و ما از این مسئله اعلام برائت نمی‌کنیم.

باید بگویم در ادامه راه با تشکیل یک گروه طراحی سوال که در سری جدید برنامه از آنها رونمایی می‌شود سعی کردیم این مشکلات را به حداقل و انشا... صفر برسانیم.

**مسابقه « ثانیه ها» ادامه خواهد داشت و در صورت ادامه با همین ساختار پیش می‌رود؟

-عوامل تولید مسابقه تلویزیونی ثانیه ها مصمم هستند تا گامی برای ارتقای سطح علمی جامعه و شهروندان بردارند.

بر اساس توافق‌های صورت گرفته قرار است تولید و پخش این مسابقه ادامه‌دار باشد و بتوانیم تا آخر امسال آن را بسازیم، ما هم با توجه به بازخوردی که از مخاطب داشتیم امیدواریم بتوانیم این کار را انجام بدهیم.

فعلا قرار شده تا ماه مبارک هفته‌ای سه شب، ماه مبارک رمضان هر شب و در ادامه سال هم هفته‌ای سه شب مسابقه را پخش کنیم مگر اینکه تصمیم دیگری از سوی مدیریت گرفته شود.

باید بگویم که تولید سری جدید این مسابقه یکی دو هفته دیگر آغاز می‌شود، تغییراتی در ساختار ایجاد کردیم و سعی شده ایرادهایی که به نظر، به ساختار برنامه وارد می‌شد را اصلاح کنیم؛ به هر حال اینبار تلاش خواهیم کرد که با اشتباه کمتری در خدمت مخاطبان برنامه باشیم.