گفت و گو با ابراهیم ذکریا صنعتگر برتر سال ۹۱ خراسان جنوبی؛
سه ماه دباغی، ۲۷۵ هزار تومان قیمت دارد!
22 خرداد 1391 ساعت 13:15
هنرمند برتر پاپوش‌ها سنتی خراسان جنوبی با ۴۰ سال سابقه کار نه بیمه شده و نه تا کنون توانسته وام بگیرد.
به گزارش هنرنیوز، چرم را معمولاً از پوست دباغی شده گاو، گوسفند، مار و مارمولک ، کروکودیلها و سوسمارها، کوسه و ... تولید می‌کنند.
شاید هرگز نیاکان نخستین ما فکر نمی‌کردند پوست سختی را که زمانی برای محافظت از پاهای خود در مقابل سرما و گرما، خس و خاشاک و... به دور پاهایش می‌پیچیدند و بعدها با افزایش دانش برای مشک آب، زیر انداز، رو انداز، چادر خیمه، کفش ، کمربند، کیف، افسار و زین حیوانات از آن استفاده می‌کردند، امروزه جزو کالاهای لوکس محسوب شود.
«ابن حوقل» از تاریخ نویسان، كه در سال ۹۵۰ میلادی از خراسان دیدن كرده از چرمهای ظریف پوست بزی كه چرمسازان «گوركان» در نزدیك «مرو» می‌ساختند و به نام «سختیان» شناخته شده بود بسیار تعریف كرده و گفته است كه فرآورده این چرمسازان به سراسر كشور فرستاده می‌شود.
درباره رواج و گسترش این هنر- صنعت در ایران همین بس که همزمان با حضور «ژان شاردن» جواهر فروش و جهانگرد فرانسوی پوست دباغی شده و چرم ایران به هندوستان و خاور نزدیک صادر می‌شد و او از آن با این عنوان یاد کرده که «این صنعتی دستی است كه ایرانیان در آن از همه استادترند».
دو روش معمول امروزی برای دباغی پوست یكی آماده كردن پوست گوسفند و بز با زاج سفید و نمك، معروف به «چرم زاغی» و دیگری دباغی چرم گاو، اسب و غیره است.
یکی از هنرمندان کنونی این صنعت دستی دیرپای ایران زمین ابراهیم ذکریا با ۴۰ سال سابقه فعالیت در هنر پاپوش‌ها سنتی از خراسان جنوبی است که امسال موفق به دریافت لوح هنرمندان برتر صنایع دستی سراسر کشور شد.
این هنرمند متولد سال ۱۳۳۳ است اما ده سال شکسته‌تر از آنچه تقویم ثابت می‌کند، به نظر می‌رسد.
۲ ساعت و نیم از روستای ذکریا تا شهر سریان فاصله است و او پس از طی این مسافت راهی سریان شده و از آنجا به تهران آمده تا در نمایشگاه صنایع دستی امسال شرکت کند، نمایشگاهی که نه تنها هیچ تبلیغات محیطی برای آن انجام نشده بلکه با تغییر مکان آن از مصلا به محل نمایشگاه‌های بین الملل عملاً همان تعداد مخاطب اندک خود را نیز از دست داده است..
چند نفر در روستای شما مشغول به کار دباغی هستند؟
ده سال در منطقه ما خشکسالی آمده است. برای همین جوانان برای یافتن کار به مشهد رفتند. فقط پیرها ماندند که یا مردند یا مریض‌اند و یا با فرزندانشان به شهرهای دیگر می‌روند. علت کسادی کار ما هم همین است و گر نه اگر کسی باشد و دنبال کار را بگیرد، کار خوبی است.
بیمه هستید؟
نه بیمه روستایی هستم. این فقط برای موقع عمل خوب است (بیماری که نیازمند جراحی باشد)و گر نه بازنشستگی ندارد. اگر صنایع دستی تصمیم بگیرد هنرمندان صنایع دستی را بیمه تأمین اجتماعی کند، خوب است.
برای دباغی پوست چه مراحلی باید طی شود؟
در دباغی پوست را از بازار می‌خریم، سپس درون شیره آهک می‌گذاریم. برای تهیه شیره، آهک را درون آب می‌ریزیم تا تقریباً گل شود. این شیره را روی پوست می‌مالیم بعد از یک هفته پوست را از آب و آهک در می‌آوریم و می‌شوریم.سپس دو روز در آب تمیز قرارمی‌دهیم تا شیره از آن گرفته شود. بعد از آن این پوست یک هفته در گداز «فضله کبوتر» می‌ماند. باردیگر آن را در آب زلال می‌گذاریم تا گداز از بین برود و برای رنگ کردن آماده شود.
این رنگ از پوست درخت بادومشک نوعی درخت جنگلی گرفته می‌شود. پوست درخت جنگلی را می‌کوبیم تا پودر شود، سپس الک کرده بعد با نمک و اسید مخلوط می‌کنیم تا به خورد چرم برود.
این عمل چقدر زمان می‌برد؟
به مدت یکماه تا یکماه و نیم طول می‌کشد تاعمل رنگرزی انجام شود. اگر حجم پوست کم باشد با دست مالش می‌دهیم تا رنگ بگیرد اما اگر حجم آن زیاد باشد. پوست را در تغار بزرگ می‌گذاریم و بعد مراحل رنگرزی را انجام می‌دهیم.
کل فرآیند دباغی چقدر زمان می برد؟
سه ماه
پوست دباغی شده گوسفند را چقدر می‌خرند؟
تقریباً ۵۰ هزار تومان
و هر پوست گوسفند چند متر است؟
معیار اندازه گیری متر نیست، عیاق است. عیاق هم یک ورق cm ۱۰×۱۰ است.البته چرم گوسفند به عدد حساب می‌شوداما چرم گاو با معیار عیاق یا پا است.
هر عیاق چند تومان است؟
هر عیاق ۷ هزار تومان است مثلاً آن چرم گاو ۳۵ عیاق است.
و چقدر زمان می‌برد؟
سه ماه
۲۴۵ هزار برای سه ماه کار؟
بله، برای پوست گوسفند ۵۰ هزار تومان، برای پوست گاو ۲۷۵ برای کفی کفش ۳۰ هزار تومان
در سال چند تا پوست دباغی می‌کنید؟
بستگی دارد به کار الان در نمایشگاه به من مراجعه شده ۵۰ تا از این پوست‌ها می‌خواهند، برای کفش.
برای ۵۰ تا پوست چقدر باید زمان صرف کرد؟
۵۰ تا سه ماه زمان می‌خواهد، یک عدد هم سه ماه. هر چه تعداد بیشتر باشد برای ما بهتر است.
درآمد ماهیانه کفاف خرج زندگی شما را می دهد؟
درآمد بستگی به تعداد مراجعه دارد. ممکن است از سال پیش چرم داشته باشم، ممکن است مجبور باشم به قیمت روز بخرم. یک وقت سفارش ۱۰ جفت کفش دارم، گاهی هم اصلاً سفارشی ندارم به قولی کار روزمره را می‌گذراند.
چند سر عائله دارید؟
۶ فرزند داریم. با همسرم ۸ نفر هستیم.
فرزندانتان کار شما را دنبال می‌کنند؟
نه، یا دنبال درس هستند یا بیکارند. الان لیسانسه‌ها هم بیکارند. دو تا از فرزندانم دیپلم دارند و یکی از آنها برق کار است.
دوست ندارند وارد کار شما شوند؟
این کار زحمت دارد. همه عالم می‌خواهند کار ساده داشته باشند. وقتی کسی ۱۲ سال فقط درس بخواند و کار نکند هیچ وقت حاضر نیست دنبال رو کار پدرش باشد فقط جوانان من این گونه نیستند، همه جوانان همینطور فکر می‌کنند. در اصل مدرسه‌ها باید همراه آموزش به بچه‌ها کار فنی بیاموزند. تا وقتی این اتفاق نیفتد همچنان باید منتظر افزایش آمار بیکاران بود.
تاکنون وام صنایع دستی هم گرفته‌اید؟
نه اما می‌گویند قرار است سازمان صنایع دستی ۱۰ میلیون تومان به غرفه داران نمایشگاه وام بدهد اما دقیق هم مشخص نیست چقدر؟ کی؟ فعلاً اسم ده میلیون بود اما آیا تعلق بگیرد یا نه خدا می‌داند.
کد خبر: 42130
آدرس مطلب: http://www.honarnews.com/vdcjyvex.uqe8tzsffu.html