عزیزالله حمیدنژاد معتقد است که در کل فیلمهای انسان محور در ژانر دفاع مقدس پایدارترند و این نوع آثار در تمام دوران قابل ارائه هستند. با او درباره سینمای دفاع مقدس گفتگو کردهایم که میخوانید:
هنرنیوز: با توجه به اینکه نگاه ما به کشور و دولت عراق به یک نگاه اتحاد محور تغییر کرده؛ آیا آثاری که ساخته میشوند با شرایط فعلی سازگاری دارند؟
به نظر من اگر تکیۀ موضوعات فیلمنامه و نوع نگاه فیلمسازان بر روابط انسانی در جنگ تأکید داشتهباشد، برای ارائه در «جشنوارۀ دفاع مقدس» که به «جشنوارۀ بینالمللی فیلم مقاومت، انقلاب و دفاع مقدس» تغییر نام داده بهتر است. در کل فیلمهای انسان محور در ژانر دفاع مقدس پایدارترند و این نوع آثار در تمام دوران قابل ارائه هستند.
زمانی که رویکرد ما نسبت به یک جریان تغییر میکند، اگر کاری را با دیدی یکجانبه ساخته باشیم، دیگر نمیتوانیم آن کار را بعد از تغییر رویکرد ارائه کنیم؛ پس اگر فیلمی انسانمحور ساخته شود دیگر فرق نمیکند که ما زمانی با عراق یا هر کشور دیگری در جنگ بودهایم و الآن نیستیم، چون نگاه ما فراگیرتر از یک جنگ تاریخی خواهد بود. در ضمن از این زاویه میتوانیم موضوعات وسیعتری را بهنمایش بگذاریم بدون اینکه حساسیتی بوجود بیاید.
هنرنیوز: از برگزاری آخرین دورۀ جشنوارۀ دفاع مقدس حدود 5 سال است که میگذرد، به نظر شما دلیل این تأخیر چه بوده است؟
بههرحال برای برگزاری یک جشنواره مقدمات زیادی نیاز است که اساسیترین آنها وجود آثاری مرتبط با آن جشنواره است. متأسفانه تمایل ساخت آثار در این ژانر کاهش پیدا کرده و این عدم تمایل موجب شده که کارهای کمتری به جشنواره ارسال شود و وقتی محدودیت در ارسال آثار وجود داشته باشد بدیهی است که جشنوارهای هم وجود نخواهد داشت. زمانی یک جشنواره، باشکوه برگزار میشود که تعداد زیادی اثر با موضوعات جدید و قابل توجه در آن ارائه شدهباشد، موضوعاتی با نگاهی متفاوت به دفاع و مقاومت که بتواند روحی تازه به کالبد جشنوارۀ دفاع مقدس بدمد.
هنرنیوز: علت عدم تمایل فیلمسازان به تولید در این ژانر چیست؟ و چرا رویکرد برخی کارگردانان و تهیهکنندگان که قبلاً آثار قابل قبولی در سینمای دفاع مقدس دفاع میساختند تغییر کردهاست و برخی سراغ ساخت آثاری با مضامین دیگر میروند؟
اولین و موثرترین دلیل عدم تمایل به ساخت فیلم در این ژانر، دشواری و مشکلات تولید در این حوزه است که گریبان فیلمسازان را گرفتهاست؛ از جملۀ این مشکلات بودجۀ زیادی است که در تولید مورد نیاز است و از طرف دیگر محدودیتهایی که برخی مواقع اعمال میشود.
هنرنیوز: میزان حمایت از این نوع سینما چگونه است؟
این نکته را نیابد از نظر دور داشت که در حیطۀ تولید، کمکهای زیادی صورت میگیرد و تا حدودی این مشکل بودجه قابل برطرف شدن است. اما وقتی نوبت به پخش و اکران فیلمها میرسد با نوعی بیتوجهی روبهرو میشویم؛ که در نهایت موجب شکست فیلم میشود.
برای رفع این مشکل باید بودجههای خاصی برای تبلیغات فیلمها در ژانر دفاع مقدس در نظر گرفته شود تا سینماگران به ساخت فیلم در این حوزه امیدوار شوند، وقتی فیلمسازی میبیند که یک فیلم در حوزۀ دفاع مقدس با آن هزینههای کمرشکن ساخته میشود ولی اکران آن با مشکل مواجه است، ریسک تولید را قبول نمیکند.
هنرنیوز: ساخت شهرک سینمایی که در دستور کار معاونت سینمایی قرار گرفته تا چه میزان به تولید فیلم در حوزۀ دفاع مقدس کمک میکند؟
اصولاً ساخت شهرک سینمایی میتواند به کلیت سینما در ژانرهای مختلف کمک زیادی بکند و این شهرک مختص یک نوع سینما نیست و برای همه نوع فیلم مورد استفاده قرار میگیرد؛ اما این شهرک بیشتر از سایر فیلمها به ساخت و تولید در ژانر دفاع مقدس و ساخت آثار فاخر کمک خواهدکرد. ساخت این شهرک گام بلندی خواهد بود برای رسیدن به یک سینمای استاندارد که فکر میکنم این استاندارد سازی از جمله اهداف مسئولان سینمایی است.
هنرنیوز: این دوره همانگونه که مطلع هستید جشنواره با تنوع بیشتری آثار را میپذیرد نظرتان در مورد این تنوع چیست؟
برنامهای که برای جشنوارۀ بینالمللی فیلم مقاومت، انقلاب و دفاع مقدس طراحی و اعلام شدهاست بسیار مفصلتر و کاملتر از قبل به نظر میرسد. به طور حتم هرگاه تنوع در کار اجرایی و در آثار ارسال شده به جشنواره وجود داشته باشد میتواند در روند روبه رشد این ژانر از سینما مفید واقع شود که این نوع برنامهریزی در این دوره از جشنواره وجود دارد.
گفتگو: امیرحسین مکاریانی