جواد افشار فیلمنامه نویس و کارگردان سینما و تلویزیون در گفتگو با خبرنگار تلویزیونی هنرنیوز در خصوص تاثیر سریال‌های شبکه‌های ماهواره‌ای بر مخاطبان ایرانی اظهارداشت: برای بحث و گفتگو در خصوص تاثیرات منفی شبکه‌های ماهواره‌ای نیاز به گفتگویی مفصل در این خصوص وجود دارد. اینکه چرا مردم به تماشای مجموعه‌های تلویزیون شبکه‌های ماهواره‌ای گرایش دارند؟ برمی گردد به اینکه این سریال‌ها یک نوع جذابیتی در ظاهر خود دارند که مخاطبین ما به تماشای این نوع سریال‌ها می‌نشینند.
وی با اشاره به سطحی بودن داستان‌ها و قصه‌های این آثار افزود: مجموعه‌های تلویزیونی شبکه‌های ماهواره‌ای در داستان و قصه‌ای که برای مخاطب تعریف می‌کنند خیلی کم جذابیت دارند. عمده این آثار فیلمنامه‌های سطحی و پیش پا افتاده دارند. منتها همان گونه که گفتم این آثار بیشتر در ظاهر ماجرا مثل، نوع لباس پوشیدن، گریم و ظواهر است که می‌توانند برای مخاطب عام ما جذابیت داشته باشند.
باید در برخی موضوعات و ممیزی‌ها فضا برای فیلمنامه نویسان و کارگردانان آزاد باشد
افشار تصریح کرد: خطوط قرمزی ما در ساخت فیلم‌ها و سریال‌هایمان داریم که جزو اعتقادات و ارزش‌های ما محسوب می‌شوند، که برای آن‌ها خطوط قرمز به حساب نیامده و در ساخت آثار رعایت نمی‌شود. نیروی شر در این گونه آثار خارجی همیشه برای مخاطب جذابیت داشته است.
این کارگردان درادامه خاطرنشان کرد: مسائل مالی هم در خصوص ساخت آثار نمایشی برای تلویزیون و سینما دخیل هستند، اما اصل ماجرا به شمار نمی‌آیند. ما باید در برخی از موضوعات، فضا‌ها، ممیزی‌ها و خطوط مقداری فضا را برای فیلمنامه نویسان و کارگردانان آزاد بگذاریم. خودسانسوری‌های خود را کم کنیم. خیلی از مسئولین در سخنانی که داشته‌اند بار‌ها گفته‌اند که مسائل روز در فیلم‌ها و سریال‌ها برای آگاهی بیشتر مردم باید گفته شود وهنرمندان در بیان و نشان دادن مشکلات به زبان هنر پیشگام باشد.
وی ادامه داد: با تمام این سخنانی که مطرح شده است، متاسفانه ما در مدیریت‌های میانی درجه دو و سه شاهد این هستیم که یک مقدار ملاحظه کاری‌ها بیشتر می‌شود. که در این شرایط نگرانی هنرمندان از بروز مشکلات و ممیزی‌ها زیاد شروع و در نتیجه باعث خود سانسوری نویسندگان و سازندگان آثار شود.
برخی از مشکلات واقعا باعث خود سانسوری هنرمندان ما شده است
افشاربا اشاره به اینکه از بیان این مطالب به هیچ عنوان قصد ایجاد سوءتفاهم برای مدیران ندارد، اضافه کرد: من قصد محکوم کردن و ایجاد سوء تفاهم برای مدیران هنری را ندارم اما بروز برخی از مشکلات واقعا باعث خود سانسوری هنرمندان ما شده است. این عوامل باعث شده که ما در ساخت آثار تلویزیونی دچار کلیشه سازی شویم. به همین دلیل است که آثار ما در موضوعات، فضا‌ها و ساختار به تکرار رسیده است. همچنین در برخی از فضا‌ها، حوزه‌ها و موضوعات نتوانیم ورود پیدا کنیم و مخاطب هم با دیدن این گونه موارد و مشکلات با پیش فرض اینکه در موضوع خاصی نمی‌توان فیلم یا سریال ساخت، از تماشای آثار وطنی خوداش را محروم می‌کند و ترجیح می‌دهد که روبه تماشای آثار شبکه‌های ماهواره‌ای بیاورد.
کارگردان سریال‌های «پول کثیف» و «سی‌امین روز» یادآورشد: شبکه‌های ماهواره‌ای تکلیف و هدفشان را کاملا مشخص و نقطه گذاری کرده‌اند. آن‌ها هدفشان تخریب اخلاقیات و کانون گرم خانواده است، یعنی آثاری که می‌سازند با این هدف ساخته و برای مخاطبین ما به نمایش در می‌آید که بتوانند بر پیکره نهاد خانواده‌های ایرانی ضربه وارد کنند. آن‌ها روابط سالم انسانی را مد نظر قرار داده‌اند. بنابراین آن‌ها این موارد را می‌خواهند ویران کنند. متاسفانه در چنین شرایطی مخاطب جذب ظاهر این گونه آثار می‌شود.
هدف رسانه‌های غربی از بین بردن ارزش‌های دینی و خانوادگی ما است
وی اضافه کرد: بعد از دو تا سه سالی که مخاطب به تماشای این گونه آثار نشست، می‌بینیم که یک سری تغییراتی در رفتار، منش، شونات خانوادگی ارزشی و اخلاقی افراد پیدا می‌شود. که این موارد متاسفانه درطولانی مدت در مسائل دینی، مذهبی، و خانوادگی ما تاثیر می‌گذارد و آن‌ها را متاسفانه از بین خواهد برد. در ادامه هم پیامدهای بعدی خود را خواهد داشت. که همه این‌ها جزو نقطه گذاری‌ها و اهداف بلند مدت رسانه‌های غربی برای از بین بردن ارزش‌های دینی و خانوادگی ما است.
افشار در پایان با اشاره به ساخت مجموعه تلویزیونی «مادرانه» تاکید کرد: در سریال «مادرانه» که این روز‌ها می‌سازم، تلاش کردم که بتوانم موضوع جدیدی را برای مخاطب تعریف کنیم. که خوشبختانه این اتفاق با قلم بسیار استادانه «سعید نعمت الله» در مقام فیلمنامه نویس اثر افتاده است. از طرفی این اثر اجتماعی به خوبی توانسته که مسائل مختلف اجتماعی و به روز را با نزدیک شدن به برخی از خطوط قرمزمورد آسیب‌شناسی قرار دهد. هر چند این سریال تلخی‌هایی هم دارد که به نظرم برای هشدار دادن به جامعه و خانواده باید می‌بود و می‌توان آن‌ها را به نوعی یک دارو برای رفع مرضی‌ها، مشکلات و درمان تلقی کرد. همچنین تلاش کردیم که از تکراری بودن داستان و فضا‌ها هم برای مخاطب پرهیز کنیم.
گفتگو: علی یعقوبی
