در آستانه سالروز آزادسازی خرمشهر؛
«خونینشهر» پایتخت روایتهای ادبیات دفاع مقدس است
تاريخ : دوشنبه ۲ خرداد ۱۳۹۰ ساعت ۰۹:۴۵
برای خوب نوشتن باید با کلمات و مفاهیم و مصادیق زیست؛ برای خوب نوشتن باید خوب با خیال زندگی کرد، خیالی که روزگاری ریشه در واقعیت داشته است. کسی که از جنگ مینویسد تجربهای را بازگو میکند که تاثیری بر زندگی فردی او یا زندگی اطافیانش داشته است؛ و البته اگر عمیقاً روح نویسندگان را بکاوی کمتر کسی از میانشان دوست دارد که پیاپی از جنگ بنویسد، اگر چه حرفی هم برای گفتن داشته باشد. چراکه نوشتن از جنگ روحیهی ویژهای میخواهد که از هر نویسندهای حتی اگر جنگ را تجربه کرده باشد بر نمیآید. اما نویسندگان ما از جنگ بسیار نوشتهاند و هنوز انگار بغض فروخوردهای هر روز و ماه و سال به سراغشان میآید که این روایت بزرگ زیستن و از خود گذشتن باید دوباره از ذهن بیرون تراود و حماسهای جدید از روزگاران گذشته بسازد. کسی دوست ندارد از جنگ بنویسد؛ کسی دوست ندارد از خرابی و ویرانگری بنویسد؛ کسی دوست ندارد از مادران و پدران و زنانی بنویسد که مرگ در شانههای فرزندان و مردانشان لانه کرده بود؛ اما نویسندگان و شاعران ما هر بار که حماسه دفاع را مینویسند شهیدی تازه از لالهها بیرون میآید و عطرش روزگار معاصرمان را خوش بو میکند.
اما از میان تمام نوشتنها و روایتها «خونینشهر» روایت دیگری است. حتی نویسندگان و شاعران هم نمیدانند وقتی قرار میشود خرمشهر موضوع روایت باشد چرا همه چیز به سمت غیرت جمعی مردم ایران میرسد. همهی مسیرها میشود مسیر خرمشهر- آبادان و همهی مردم میشوند خرمشهری و آبادانی و اهوازی. باید قدم گذاشت به خاکی که برای بازپس گرفتنش جوانانی را دادیم که از خونشان لاله دمیده. اما حکایت از چه قرار بود؛ نوشتهاند که «نيروهاي دشمن در ۵۴۵ روز اشغال اين شهر، طي يك رشته عمليات مهندسي پيچيده، آن را به صورت يكي از محكمترين مواضع خود درآورده بودند. آنها با تخريب قسمت اعظم شهر و ايجاد ميادين مين و كانالهاي زيرزميني، ساختار دفاعي مستحكمي ايجاد كردند. تا اين كه پس از ۱۹ماه اشغال درمرحله سوم «عمليات بيت المقدس»، در روز سوم خرداد سال 1361 خرمشهر آزاد شد.
در بسياري از جنگهاي ميهني جهان، همواره شهرهايي بودند كه به خاطر مقاومتهاي مردمي در مقابل متجاوزان، به سمبل مقاومت ملي تبديل شدهاند. مقاومت مردم مسكو عليه لشكر ناپلئون، ايستادگي مردم فرانسه در زمان اشغال كشورشان، مقاومت مردم شهر لنينگراد با ۸۷۲ روز محاصره كه دستمايه صدها كتاب در جهان قرار گرفت.
خرمشهر نيز از مهمترين نقاط جنگ محسوب ميشد. مقاومت 35 روزه و اشغال ۵۴۵ روزه و در نهايت پيروزي ايران در فتح شهر، آن را به يكي از مهمترين رويدادهاي جنگ تبديل كرد. به همين دليل خرمشهر پايتخت و مركز جنگ تلقي و اين اهميت باعث شد كه در اغلب كتابهاي مربوط به جنگ جايگاه ويژهاي پيدا كند».
به همین خاطر است که خرمشهر؛ دیگر متعلق به خرمشهریها نیست. خرمشهر؛ شهری است به اندازه ایران. شهری که از سراسر ایران فرزندانی را در خود نگه داشته است. فرزندانی که در برابر تندر ایستادند؛ خانه را روشن کردند و رفتند.