معاون سینمایی گفت: طی جلسهای که در هیئت دولت شرکت داشتم صحبتهایی در خصوص تجهیز سینما و مساعدکردن زیربناها شد و بودجهای هم برای این امر در نظر گرفته شد اما چون در حال حاضر عملی نشده من تا به حال دربارۀ این موضوع صحبتی نکردم.
معاون سینمایی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی پنجشنبه شب میهمان مجلۀ سینمایی «هفت» بود. فریدون جیرانی مجری و کارگردان سینما مسایل مربوط به سینمای ایران را با وی طرح و پاسخهایی دریافت کرد.
فریدون جیرانی در ادامه گفتگویش با معاون سینمایی وزیر ارشاد این پرسش را مطرح کرد که بحث دیگری که مورد نظر برخی سینماگران ما بوده بحث کاهش تصدیگری در سینماست که در این رابطه شما نظر بسیار جالبی در مورد حذف پروانۀ ساخت داشتید اما بعد از نظر خود عقبنشینی کرده و بحث جدول اکران را پیش کشیدید توضیح چیست؟
معاون سینمایی در این مورد پاسخ داد: دولت چابک از اصول قانون اساسی است ما در زمینۀ فرهنگ، واگذاری حوزهها به بخش خصوصی نیازمند کار کارشناسی است؛ نظر خود من این است که به سمت واگذاری بخشی از مسئولیتهای معاونت سینمایی به بخش خصوصی پیش برویم، اما برای این کار باید ساز و کارهایی پیش بینی شود، یعنی به میزان پذیرش مسئولیت پاسخگویی هم وجود داشته باشد که برای رسیدن به این مقطع باید سینماگرانی داشته باشیم که منافع ملی ما برایشان در درجۀ بالایی از اهمیت قرار بگیرد.
وی ادامه داد: تمام دوستان در سینما همکاران من هستند و اگر در آینده از این مقام کنارهگیری کنم باید کارم را با آنها ادامه دهم. دلیل پذیرش این سمت هم از طرف من اعتماد به همدلی و کمک سینماگران بود و اطمینان از اینکه مرا همراهی خواهند کرد. من مطمئنم که همه کشورشان را دوست دارند اما عدۀ معدودی هم هستند که منافع شخصی را بر منافع ملی ترجیح می دهند. اینکه ما به اغلب فیلمها پروانۀ ساخت دادهایم نشانۀ اعتماد است؛ البته شاید انتقادات زیادی در رابطه با این فیلمها وجود داشته باشد حتی از طرف خود من، اما این به معنی عدم نمایش این فیلمها نخواهد بود، در کل بهتر است نظر مردم برای نمایش فیلمها تأثیر گذار باشد.
جیرانی در ادامه گفت: در مورد کاهش تماشاگر شما بحث کارشناسی گذاشتید که ریزش تماشاگر را ارزیابی کنید، در این مورد چگونه می خواهید عمل کنید؟
معاونت سینمایی ادامه داد: در مورد مسئلۀ ریزش تماشاگر باید ذکر کنم آمار سال گذشته نسبت به سال فعلی کاهش نداشته و حتی نیم درصد هم افزایش داشتهایم؛ البته یک رکود بسیار عجیبی در دورۀ اصلاحات اتفاق افتاد که هنوز کسی راجع به این رکود پاسخی نداده یعنی از 56 میلیون مخاطب به 13 میلیون نفر البته در دورۀ قبل تلاش شد که این مقدار تماشاگر افزایش پیدا کند و در این رابطه نامهای به آقای سجادپور نوشته شد که مجموعهای از سینماگران برای جلسه جمع شوند تا راهکارهایی برای ریزش مخاطب ارائه شود؛
ما باید در نظر داشته باشیم که انقلاب را طبقۀ متوسط شکل دادند و این طبقه، از قبل از انقلاب با هنر مشکل داشتهاند و هنرمندان بعد از انقلاب نتوانستند اعتماد طبقۀ متوسط را به خود جلب کنند. اما متأسفانه اتفاقاتی در سینما افتاد که باعث بیاعتمادی بیشتر مخاطبان شد یعنی خانوادهها وارد سینما شدند اما با دیدن بعضی صحنهها احساس نا امنی کردند.
اما در رابطه با اینکه فیلمها با استفاده از ابزارهای جدید به سمت یک نگاه جدید حرکت کند و بخشی از فیلم در یک فضای انتزاعی باشد و مخاطب را از دنیای کنونی اش جدا کند باید ذکر کنم: این جزء حقوق مخاطب است اما این فیلم در سینما وجود ندارد. با بودجهای هم که سالانه مجلس تصویب میکند کار چندانی در رابطه با تجهیز سینما نمیتوان کرد؛ البته من در جلسهای که در هیئت دولت شرکت داشتم صحبتهایی در خصوص تجهیز سینما و مساعدکردن زیربناها داشتم و بودجهای هم برای این امر در نظر گرفته شد اما چون در حال حاضر عملی نشده من تا به حال دربارۀ این موضوع صحبتی نکردم.
از معضلات معاونت سینمایی این است که عدهای برای ساخت فیلم و یا تجهیز سینما وام گرفتهاند اما هنوز نتوانستهاند آن را پرداخت کنند. اما با این وجود ما پرداخت یارانۀ تصحیلات بانکی را برای بخش خصوصی در نظر گرفتهایم.
در کل؛ برنامهها، به دو بخش جاری و عمرانی تقسیم میشود که تجهیز سینماها به بخش عمرانی باز میگردد یا از برنامههای دیگر در بخش عمرانی بحث شهرک سینمایی است که قبلاً قرار بود در هشتگرد به انجام برسد اما بعد از بازدیدهایی که صورت گرفت دیدیم این زمین مناسب نیست و این پروژه به پیشوای ورامین انتقال یافت. از مباحث دیگر، موضوع فیلم خانۀ ملی ایران است که برای تجهیز ساختمان آن برنامه هایی در نظر گرفته شده.
وی ادامه داد: جلسهای که من در هیئت دولت حضور داشتم همان نقش شورای عالی سینما را ایفا کرد؛ برای تشکیل شورای عالی سینما حضور، وزرایی که در کار فرهنگ تجربهای دارند، برخی از مسئولینی که با حوزۀ سینما در ارتباطند مانند رئیس سازمان صدا و سیما و یکسری از هنرمندان شاخص پیش بینی شده؛ که جلسات این شورا 6 ماه یکبار خواهد بود و وظیفۀ آن بحث در مورد پروژههای کلی است.
جیرانی در ادامه گفت آیا ما می توانیم در بازار خارج اکران عمومی داشته باشیم؟
معاون سینمایی در پاسخ اظهار داشت: دربارۀ اکران عمومی در بازار خارج تا به حال تلاش جدی صورت نگرفته و باید این را هم در نظر داشت که خیلی از فیلمهای ما با استانداردهای جهانی فاصلۀ زیادی دارد، برای همین تا به حال مسئلۀ اکران در بازار خارجی وجود نداشته که باید در این راه قدمهایی برداشته شود و تلاش کنیم که مخاطب خود را در سایر کشورها داشته باشیم. ضمن اینکه کشورهای اسلامی و کشورهای آمریکا جنوبی مخاطب ما هستند. برای رسیدن به این هدف شهامت، برنامه ریزی و مقدماتی احتیاج است و برای مهیا کردن این شرایط احتیاج به مجوز مسئولین احساس می شود.
جیرانی در پرسش دیگری گفت منظور خودتان را از حمایت عام و خاصی که مطرح کردید واضح تر بیان کنید؟ البته اینکه شما از فیلمی حمایت خاص داشته باشید حق شماست؛ اما سینماگر هم باید از حمایت عام شما احساس اطمینان کند و حق فیلمساز است.
شمقدری در پاسخ ادامه داد: حمایت عام همان امکانات معمولی است که به سینماگران برای انجام کار داده میشود مانند نگاتیو و سایر امکانات، اما در مورد حمایت خاص بنا به نوع و ارزشهای محتوایی پروژه از آن حمایت میشود. پروژههای فاخر هم قضیۀ دیگری دارد که بنابه مصوبه ی مجلس با آن برخورد میشود.
جیرانی با طرح پرسشی دیگر ادامه داد:با چه رویکردی می توان فیلمی را که برای آن هزینه شده به پخش ویدیویی برد؟ و در ضمن با این ظرفیت محدود نمایش چطور این 70 تا 80 پروانۀ ساختی که در سال داده می شود به نمایش درآید؟
معاونت سینمای با پاسخ به این پرسش ادامه داد: اغلب فیلمهایی که در سینمای ایران اکران میشود تلویزیونی است، از طرف دیگر استاندارد اکران در سینمای ایران 30 تا 40 فیلم است در ضمن حجم زیادی از فیلم سازان ما آمادۀ انجام کار هستند و منتظر صدور پروانۀ ساخت. حال با این شرایط چه پیشنهادی می توان داشت؟ با وجود این شرایط ما پروانۀ ساخت، بیش از ظرفیت اکران صادر کردهایم، پس بدیهی است که یکسری از فیلمها را نمیتوان اکران کرد. اما می توانیم از ظرفیتهای دیگر مانند صدا و سیما استفاده کنیم؛ در همین راستا در زمان صدور پروانۀ ساخت به فیلمساز میگوییم که فیلم شما در سطح یک فیلم سینمایی است و قابلیت شرکت در جشنوارههای فیلم را دارد اما به دلیل محدودیت، اکران نخواهد شد؛ که در این صورت فیلمساز ملاکی را برای ساخت انتخاب میکند که قابل پخش در تلویزیون باشد؛ این حداقل امتیازی است که برای نمایش فیلم یک فیلمساز میتوان در نظر گرفت.