به گزارش هنرنیوز به نقل از ستاد خبری ششمین جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران: «سینماحقیقت»؛ نشست نقد وبررسی فیلم های مستند« نفت ، آتش ، خاک» به کارگردانی «عارش کورد سالی »،«عکاسی زیارتی» به کارگردانی«حمید داداشی»، «صدای زنان در انقلاب لیبی» به کارگردانی «فاطیما موسوی»، «رامتین شهبازی» منتقد سینما و «علی علایی» مجری منتقد در سالن شماره دو سینما فلسطین برگزار شد.

***«نفت، آتش، خاک»؛ ریتم درونی خوب، ریتم بیرونی بد
در این نشست «رامتین شهبازی» منتقد سینما اظهار داشت: در جشنواره امسال سینما خقیقت توجه ویژه‌ای به بخش های فنی سینمای مستند مانند صدا، تدوین و...شده است. فیلمسازان امسال از مرحله مجذوب سوژه‌ شدن گذشته اند و از تکنیک و زبان شناسی سینما بیشتر در آثار خود استفاده کرده‌اند. در واقع فیلمسازان امسال به این نتیجه رسیده‌اند که با پژوهش بیشتر می توان آثار بهتری را در حوزه سینمای مستند ساخت .

وی ادامه داد: از زبان نوشتاری سینمای مستند تصویر است. دراین صورت ارتباط مخاطب با فیلم گسترده تر می شود. اما نباید فراموش کرد که نزدیک شدن بیش از اندازه به داستان یک مستند می تواند با عث نابود شدن آن شود. مستند «نفت، آتش، خاک» هم موضوع جذابی دارد و آتش گرفتن و سوختن چاه های نفت می‌تواند برای مخاطب جذاب باشد. ضمن اینکه نباید از یاد برد که این مستند ریتم درونی تند و خوبی دارد اما ریتم بیرونی فیلم کمی کند است و درست تناقض فیلم در همین جا شکل می گیرد.

در ادامه «عارش کورد سالی» کارگردان این مستند هم ابراز داشت: به نظرم تماشاگر مجذوب ریتم مناسب فیلم می‌شود و با آن کنار می آید. از طرفی مفهوم به یک معنا باعث نگه داشتن مخاطب می‌شود . به همین دلیل من با ساختاری که برای فیلم‌ام در نظر گرفتم می‌خواستم مخاطب را پای کار نگه دارم.

وی در پایان عنوان داشت: تلاش من و همکارانم این بود که بتوانیم از خستگی مخاطب با قصه ای که تعریف می‌کنیم خسته نشود و امیدوارم توانسته باشیم اثر درستی را برای مخاطب فراهم آورده باشیم.


***عکاسی زیارتی فرم و شکل خود را یافته است

در ادامه این نشست «حمید داداشی» کارگردان مستند«عکاسی زیارتی» در مورد ساختار این فیلم گفت: طبق مستندات و پژوهش هایی که صورت گرفت و اسناد و مدارک لازم جهت ساخت این مستند جمع آوری شد به ما اثبات شد که عکاسی زیارتی فرم و شکل خود را یافته است .
وی اضافه کرد: من به عنوان فیلم ساز سینمای مستند با کمک صدا و سیمای خراسان تلاش کردیم که بتوانیم فیلمی بسازیم که مخاطب از دیدن آن لذت ببرد اینکه چقدر موفق شدم بر می‌گردد به اینکه مخاطب با دیدن فیلم واکنش‌های مثبتی داشته باشد.

رامتین شهبازی در ادامه این نشست در مورد این مستند ابراز داشت: نام «عکاسی زیارتی» مخاطب را به سوی مضمون و موضوع فیلم هدایت می‌کند. من این فیلم دیدم و با خودم فکر کردم ای کاش تحقیقی هم برای این فیلم صورت می گرفت، تا فیلم منسجم تر این می شد. دقیقا این نامنسجم بودن فیلم در ساختار و روایت تا حدودی من را اذیت کرد.

این منتقد تصریح کرد: حجم اطلاعات به نسبت فیلم زیاد است و فیلمساز نتوانسته کارکرد تاریخ عکس‌ها را نسبت به تاریخ معاصر به مخاطب نشان دهد؛ همچنین به دلیل نشان دادن عکس های مختلف فیلمساز نسبت به محیط اطراف و جامعه خود بی توجه بوده است.

***روایت های زنانه از یک اتفاق 

در ادامه سلسله نشست‌های نقد، مستند «صدای زنان در انقلاب لیبی» به کارگردانی «فاطیما موسوی» مورد نقد و برسی قرار گرفت
کارگردان این مستند در خصوص ساخت این اثراظهارداشت: مستند من در حدود یک ساعت است و به انقلاب لیبی در سال گذشته از منظر زنان لیبی می پردازد. بعد از سه دهه دیکتاتوری قذافی، مردم لیبی در یک قیام خونین انقلاب کردند تا خودشان را از زیر یوغ رژیم قذافی آزاد سازند. من هم به عنوان یک فیلمساز تلاش کردم این پیروزی را به زبان تصویر نشان دهم.

وی ادامه داد: قیام مردم لیبی فقط محدود به جوانان نبود که تا آخرین قطره خون خود از جنگ کردن دست برنداشتند، بلکه انقلاب برای همه مردم لیبی بود، ازجمله زنانی که دوش به دوش مردان از روزهای اول انقلاب در صحنه حاضر شدند. مادران، خواهران و دختران دست در دست یکدیگر ایستادند و رویای لیبی آزاد را به واقعیت تبدیل کردند. تلاش من هم دراین مستند روایت این زنان است.
وی ادامه داد: در این مستند با بعضی از زنانی که برای آزادی لیبی فعالیت کردند، مصاحبه شده و من احساس کردم که باید در کنار زنان لیبی به عنوان یک فیلمساز حضور داشته باشم ، تا سخنان آنها را با استفاده از تصویر به گوش جهانیان برسانم.
رامتین شهبازی درادامه در نقد این مستند گفت: نکته مهمی که مخاطب با دیدن این فیلم به آن پی می برد مبحث روایت شناسی از دیدگاه زنان است. تا جایی که در تاریخ روایت های زنانه همیشه از روایت های مردانه جدا بوده است.بنابراین با توجه به اینکه تاریخچه انقلاب لیبی به زمان معاصر و سال گذشته برمی گردد اصلاعات ما در این خصوص زیاد است وبسیاری از این اطلاعات دراین یک سال از طریق اخبار ، روزنامه ها شبکه های مختلف رایویی وتلویزیونی بیان شده است.

وی تصریح کرد: چند زن واقعه لیبی را در فیلم روایت می کنند. بنابراین در برخی از مواقع این روایت ها تبدیل به ضد روایت می شوند که برای ساختار وکلیت فیلم نگران کننده است. ازطرفی من به عنوان یک مخاطب دوست داشتم چیزهای بیشتری در فیلم ببینم و کارگردان کند و کاو زیادی کند تا بتواند اطلاعات جدیدی به مخاطب ارائه دهد اما آنچه که ما در فیلم می شنویم همان اخباری است که پیش از این بارها در رسانه های شنیداری و دیداری خوانده یا دیده‌ایم.