به گزارش هنرنیوز، چاپ اول اين كتاب در سال ۱۳۷۲ در تهران از سوي انتشارات پاژنگ در ۱۸۷ صفحه منتشر و طي مدت زمان كوتاهي ناياب شد تا آن‌كه پس از سال‌ها به همت علي بني‌كاظمي و از سوي انتشارات سوره تماشا در كاشان منتشر شد كه جاي بسي خوش‌وقتي،‌ و تحسين و تقدير را دارد.

مؤلف در اين اثر طي دو گفتار تفصيلي و مجزا به جغرافياي تاريخي درگزين و كاشان پرداخته است و براي هر گفتار ده سرفصل جداگانه در نظر گرفته است، كه عناوين آن‌ها از اين قرار است: گفتار يكم (درگزين): وضع جغرافيايي/ وجه تسميه/ منزل پارتي/ وصف تاريخي/سني‌هاي درگزين/ وضع مذهبي/ وزيران درگزيني/ ناموران ديگر/ آثار قديمه/ درگزين ديگر
گفتار دوم (كاشان) این مطالب را شامل می‌شود: پتشخوار/ كوه بيكني/ كوه فين/ تمدن سيلك/ شهر كاشي/ قوم كاشي/ ظهور كاسي/ افول كاسي/ كار كاشي/ مينا شهر

دكتر پرويز اذكائي با نثر خاص خود و با دقت و حساسيتي كه در كارهاي پژوهشي دارد اين مهم را كه در ابتدا به درخواست دانشگاه كلمبيا (دائره‌المعارف ايرانيكا) بوده است به سرانجام رسانده است.

وي توانسته است با استفاده از منابع مهم و متون كهن (خارجي و ايراني)، هم‌چنين مطالعات و تحقيقات پنجاه ساله‌ي خود درگزين و كاشان را در بستر زماني خود همراه با حواشي آن‌ها (تا دوران قاجار) از نظر جغرافياي تاريخي بررسي كند.

در پايان نقل چند سطري از گفتار يكم (درگزين تا كاشان) حسن ختام اين نوشته است: “درگزين (dargazin) يا به گونه‌ي معرب آن «دَرجزين» (darjazin)، دهستان بخش «رزن» (razan) در استان همدان، كه از شمال محدود است به كوه‌هاي خَرَقان، از مشرق به دهستان پيشخور، ‌از جنوب به دهستان حاجيلو، و از مغرب به دهستان سَردرُود، ‌اينك شامل دو بخش باشد: درجزين عُليا كه مركز آن شهرك كنوني «رزن» است، با ۴۳ ده، از جمله: خود «درگزين»، خُمِيگان، رازين، شاهنجرين، فارسجين، ماهنيان، ولاشجرد، و... 

درجزين سُفلا كه قصبه‌ي آن «فامنين» است، با ۴۳ ده، از جمله: گاميشلو، گيودره، ميلاجرد، قلعه‌جوق، شوند و .... زمين‌هاي دهستان درجزين بيشترينه هموار، و ارتفاع متوسط در دشت رزن/۱۸۳۰ متر از سطح درياست، بنابراین آب و هواي آن سردسيري است، محصولات عمده‌ي آن‌جا غلات، ميوه‌ها و انگور،و فرآورده‌هاي دامي باشد.”