چاپ نخست كتاب «كار و تلاش از نگاه انديشمندان اسلامي» گردآوري و نگارش شده توسط محمدهادي فلاح از سوي مركز پژوهش‌هاي اسلامي صدا و سيما منتشر و روانه بازار كتاب شد.
به گزارش هنر نیوز به نقل از ايبنا، اين اثر، كار را از نگاه انديشمندان مسلمان نظير ابن‌خلدون، حضرت امام‌خميني(ره)، شهيد مطهري و شهيد بهشتي بررسي كرده است تا اهميت و ضرورت اين موضوع به درستي تبيين شود.
در بخشي از فصل سوم كتاب نوشته شده كه سقراط كار را «سرمايه سعادت و نيك‌بختي» مي‌داند و به عقيده امام‌خميني(ره) كار يعني جهان هستي؛ يعني همگامي با ذرات همه عوالم در غيب و شهود و طبيعت؛ كار يعني عمل خداي متعال؛ كار يعني بهشت‌آفرين؛ كار مسووليت است.
علامه محمدتقي جعفري در مورد چيستي كار مي‌نويسد: «كار عبارت است از آن تموج و فعاليت حيات كه آدمي بدون آن تفاوتي با جمادات و نباتات ندارد، مگر در يك عده مختصات طبيعي ضروري، مانند احساس و حركت ارادي و غيره. بنابراين، مجبور مي‌شويم كه كار و جريان حيات انساني و ارتباط آن دو را با يكديگر مطرح نموده، راهي براي حل اين مساله پيدا كنيم كه انسان زنده كه در اين دنيا زندگي خود را به وسيله كار مستهلك مي‌سازد، چه مي‌دهد و چه مي‌گيرد؟ براي پيدا كردن اين راه حل بايستي انواع دوران‌هاي حيات آدمي را در نظر بگيريم.»
استاد شهيد مطهري درباره نقش كار در سازندگي روح و تربيت انسان مي‌نويسد: «باري در اين‌كه كار يك وظيفه است، نمي‌شود شكي كرد، ولي ما درباره كار از نظر تربيت بحث مي‌كنيم. آيا كار فقط وظيفه‌اي از روي ناچاري اجتماعي است؟ يا نه، اگر اين مساله نباشد نيز لازم است و به عبارت ديگر اگر اين لابديت و ناچاري وظيفه اجتماعي نباشد، باز هم كار از نظر سازندگي فرد يك امر لازمي است.»
از نظر استاد شهيد مرتضي مطهري، «يكي از عواملي كه خيلي ساده است ولي شايد كمتر به آن توجه مي‌شود، عامل كار است. كار از هر عامل ديگري اگر سازنده‌تر نباشد نقشش در سازندگي كمتر نيست». ايشان كار و تربيت را علت و معلول يكديگر مي‌داند و مي‌گويد: «انسان اين جور خيال مي‌كند كه كار، اثر و معلول انسان است، پس انسان مقدم بر كار است؛ يعني چگونگي انسان مقدم بر چگونگي كار و چگونگي كار تابع چگونگي انسان است و بنابراين تربيت بر كار مقدم است، ولي اين درست نيست. هم تربيت بر كار مقدم است و هم كار بر تربيت؛ يعني اين دو، هم علت يكديگر هستند و هم معلول يكديگر، هم انسان سازنده و خالق و آفريننده كار خودش است، و هم كار و نوع كار خالق و آفريننده روح و چگونگي انسان است»، «در مجموع، كار در عين اين‌كه معلول فكر و روح و خيال و دل و جسم آدمي است، سازنده خيال، سازنده عقل و فكر، سازنده دل و قلب و به طور كلي سازنده و تربيت‌كننده انسان است.»
علامه جعفري درباره كار و تلاش مي‌نويسد: «به طور كلي پديده حيات بشري به هر معنايي كه در نظر بگيريم از فعاليت طبيعت آغاز مي‌شود و با كار انساني در مجراي قوانين طبيعي ادامه پيدا مي‌كند و با اختلال تركيب وجودي او كه موجب خنثي شدن كار دوباره او مي‌گردد، رخت از سطح طبيعت برمي‌بندد. اين جريان عمومي پديده حيات آدمي، از بدو حركت او در روي زمين چه حال انفرادي و چه در قلمرو جمعي، از آن قانون پايدار ناشي مي‌شود كه موجود برين آن را وضع و تثبيت نموده است.
احساس اين اهميت درباره كار، يك پديده تازه نيست؛ چنان‌كه توجه به ضرورت حياتي استنشاق هوا و برخورداري از اشعه خورشيد، مساوي عمر آدمي در اين كره خاكي است. توجهات مشروح و آگاهي‌ها و اطلاعات مفصل درباره كار و وضع قوانين فراوان درباره آن و همچنين ارزيابي و كشف اهميت‌هاي اجتماعي آن از آغاز صنايع دسته‌جمعي، نمي‌تواند تاريخ گذشته بشري را به بي‌اعتنايي و چشم‌پوشي درباره كار متهم بسازد.
انساني كه معناي حيات را درك كند و ضرورت تلاش را در درياها و خشكي‌ها، در جنگل‌ها و قله‌هاي صعب‌العبور كوه‌ها دريافت كند، اهميت كار را هم شناخته است. آثار تجسم يافته از كار بشري و كتيبه‌ها و تاليفات باستاني، همه و همه شاهد گوياي درك اهميت كار براي حيات بشري مي‌باشد.
نكته‌اي كه قابل توجه است و به نظر ما مي‌تواند روشنگر علت بي‌ارزش نمودن كار در گذشته بوده باشد، پديده قدرت‌هاي متنوع است كه كار و انجام دهنده كار را مملوك يا مانند مملوك خود تلقي كرده است.
هيچ جامعه بشري حتي در قديمي‌ترين دوران‌هاي تاريخ ديده نمي‌شود كه كار در متن زندگي آن نبوده باشد. آنچه كه مهم است اين است كه قدرت‌هايي كه غير قابل مهار بودند، با تسلط مطلقي كه بر ناتوانان داشته‌اند، نه تنها كار آنان را بلكه حتي هستي آنان را هم در اختيار خود مي‌ديدند. لذا يك اراده از آنان كافي بوده است كه هركاري كه بخواهند و امكان داشته باشد به وجود بيايد. چنان كه يك اراده جزئي براي جابه‌جا كردن يك برگ ناچيز كفايت مي‌نمايد و اين قاعده كلي است كه هر موضوعي كه تحت سلطه مطلق "خود طبيعي" آدمي قرار گرفت، اهميت و ارزش خود را از دست مي‌دهد.»
كتاب حاضر در پنج فصل، كار و تلاش را از ديدگاه انديشمندان و متفكران اسلامي بررسي كرده است. كليات، كار و كوشش در اسلام، ارزش كار و كوشش در كلام و عقيده حضرت امام خميني(ره)، لزوم بازانديشي در مساله كار و نمونه‌هاي رفتاري، عناوين پنجگانه فصول اين اثرند.
در انتهاي اين اثر، علاوه بر پي‌گفتار، مناجات و كتاب‌نامه نيز درج شده است.
چاپ نخست كتاب «كار و تلاش از نگاه انديشمندان اسلامي» در شمارگان 2500 نسخه، 68 صفحه و بهاي 12000 ريال راهي بازار نشر شد.
