به گزارش هنرنیوز،کشورهای حاشیه خلیج فارس از رقبای اصلی ایران در امر گردشگری دریایی و ساحلی محسوب میشوند. اما با وجود تلاشهای این کشورها هنوز گردشگری دریایی ایران در حوزه خلیج فارس ناشناخته مانده است . به نظر میرسد سواحل عربی خلیج فارس با تعریف مناسب ازموقعیت خود و نیز به کارگیری تکنولوژی و تجارت در این امر موفق عمل کردهاند. امارات متحده عربی با سرمایه گذاری بر روی دبی توانسته است جذب کننده کشتیهای تفریحی و نیز مسافران زیادی باشند که عمدتا در سواحل پیاده میشوند. امارات مدعی است که دبی قطب گردشگری دریایی منطقه محسوب میشود و از سوی دیگر بحرین نیز تلاشهای زیادی را برای جذب گردشگران از خاورمیانه و اروپا در فصل کشتیرانی نموده است. این توسعه سرمایهگذاری در کشورهای جنوبی خلیجفارس نشاندهنده میزان درآمدزایی گردشگری دریایی برای این دسته از کشورها است اما با وجود این فعل و انفعالات و برنامهریزیها در کشورهای خلیج فارس، این صنعت در ایران به دلیل عدم توسعه صنعت کشتیرانی تفریحی و نیز گران بودن آن و همچنین عدم آشنایی و نیز عدم احساس امنیت سفر دریایی توسط مردم و... مورد توجه قرار نگرفته است.
بنابراین این عدم توجه به مساله گردشگری دریایی و به تبع تلاشهای کشورهای عربی در جهت ارتقای سطح گردشگری دریایی در این حوزه به عنوان چالشی جدی به حساب آمده که میتواند ایران را از رقابت با کشورهای منطقه باز دارد .
رقیه زانی -کارشناس ارشد جغرافیای سیاسی – میگوید: « گسترش گردشگری دریایی در هر کشور و منطقهای تابع شرایط و موقعیتهای خاص خود است. خلیج فارس نیز اگر چه موقعیت ویژهای در جذب توریست میتواند داشته باشد اما این شرایط به منظور توسعه ساز و کارهای گردشگری دریایی تا کنون محقق نشده است. از طرفی دیگر راهکارهای توسعه گردشگری دریایی در خلیج فارس از عواملی فنی و تخصصی در این حوزه پیروی میکند. اما چالشهای موجود شامل کلیاتی میشوند که بر وضع موجود دلالت دارند. راهکارهای موجود در ۹ مورد طبقه بندی میشوند. که مشخصا جز شرایط گردشگری دریایی هستند.»
او ادامه میدهد: این راهکارها شامل : توسعه قایقرانی و کشتیرانی مسافرتی خلیج فارس، تجهیز و توسعه اکوپارکها به خصوص اکوپارکهای آبی، توسعه به کارگیری قایقهای کف شیشهای، برگزاری فستیوال فرهنگی اجتماعی و ورزشی در حاشیههای کرانهای، ایجاد و توسعه آکواریومهای بزرگ مصنوعی، توسعه تورهای کمپینگ، توسعه رشتههای موج سواری، اسکی روی آب و قایق سواری بادبانی، توسعه غواضی و راه اندازی و توسعه زیر دریاییهای تفریحی است.
سجاد کریمی پاشاکی - کارشناس ارشد جغرافیای سیاسی – درباره توسعه قایقرانی و کشتیرانی مسافرتی خلیج فارس میگوید:« توسعه کشتیرانی و قایقرانی تفریحی در خلیج فارس به منظور افزایش شناخت گردشگران داخلی و خارجی از این محیط زمینهها را برای گسترش گردشگری دریایی ایجاد میکند. این نقشآفرینی در واقع چشم اندازی کلی از ظرفیتهای بالقوه خلیج فارس را به گردشگران نمایش میدهد. در واقع توسعه صنعت قایق و کشتی سازی با در نظر گرفتن شرایط مالی خانوارهای ایرانی و ساخت قایقها مقرون به صرفه است و در عین حال توسعه صنعت قایق سازی را به همراه خواهد داشت و نیز میزان علاقه افراد را به مسافرتهای دریایی افزایش میدهد.»
به گفته این کارشناس جغرافیا و گردشگری علاوه بر آن از قایقها و یا کشتیهای کوچک تفریحی میتوان به عنوان مکان استراحت و اسکان در زمان اطراق استفاده نمود که از ایجاد هزینههای مضاعف اسکان کم مینماید.
حیدر لطفی -استادیار دانشگاه آزاد واحد گرمسار – نیز درباره تجهیز و توسعه اکوپارکها به خصوص اکوپارکهای آبی اظهار میکند:« پارک و اکوپارکها همواره جذب کننده گردشگران بودهاند و این دسته از پارکها عموما در حواشی دریاها و یا در میان آن استقرار دارند. در واقع فلسفه ایجاد پارکهای دریایی برقراری مدیریت حفاظت ازاین گونه پارکها و نیز کاربرد تفریحی بخشیدن به آن است. این پارکها در صدد کنترل مصرف تفریحی و تجاری منابع دریایی هستند.»
او درباره توسعه به کارگیری قایقهای کف شیشهای نیز تأکید میکند:« قایقهای کف شیشهای این مکان را برای گردشگران ایجاد مینماید تا زیر دریا به راحتی قابل دیدن شود. توانمندی ساخت چنین قایقهایی میتواند در اتوبوسهای دریایی که گردشگران را در نقاط مناسب دریا به گردش میبرد، مورد استفاده قرار گیرد. تپههای مرجانی و جلوههای ویژه دریایی در خلیج فارس میتواند زمینههای مناسبی جهت کاربری این دسته از قایقهای باشد.
از سویی برگزاری فستیوال فرهنگی، اجتماعی و ورزشی در حاشیههای کرانهای از جمله مواردی است که زانی بر آن به عنوان راهکار گسترش گردشگری دریایی تاکید دارد.
او توضیح میدهد: « همه ساله روزهای بخصوصی است که مردم گرد هم میآیند تا مراسمهای فرهنگی و اجتماعی خاص را در این روز برگزار نمایند. همچنین به هنگام برگزاری مسابقات ورزشی که ارزش ملی، منطقهای و بینالمللی دارد مردم از دیگر مناطق به محل برگزاری عزیمت مینمایند. از این رو برگزاری چنین برنامههایی باعث جذب گردشگری از دیگر مناطق میگردد. نوار ساحلی خلیج فارس و جزایر آن قابلیت برگزاری مراسم اجتماعی و ورزشی را دارا بوده و به این ترتیب میتواند جذب کننده گردشگر بخصوص توریست دریایی باشد و از سوی دیگر علاوه بر اهمیت استراتژیکی که این منطقه دارا است توانمندیهای فرهنگی و توریستی آن به عنوان نقطه ثقل در سطح جهانی مطرح گردد.».
کریمی پاشاکی نیز ایجاد و توسعه آکواریومهای بزرگ مصنوعی یکی از راه کارهای جذب علایق حداکثری گردشگران میداند.
او میگوید: « برخی از گردشگران که امکان بازدید مستقیم از دریا و جانداران دریایی را ندارند و یا نمی توانند به دلایل جسمانی یا مالی غواضی نمایند، بازدید از آکواریومهای بزرگ مصنوعی یا ماهیها و جانوران دریایی میتواند خلا موجود در روند گردشگری آنها را پوشش دهد. بنابراین توسعه آکواریوم مصنوعی در واقع پیوندی میان طبیعت و انسان و به منظور نزدیکی این دو در زیر آب ساخته میشود.
به گفته این کارشناس برقراری و توسعه تورهای کمپینگ و عزیمت دانشجویان و دانش آموزان جهت گذراندن مهارتهای عمومی و تخصصی به مناطق ساحلی میتواند ضمن توسعه گردشگری دریایی علاقه بالقوه این قشرها را فعال نماید. بنابراین سازمانهای ذیربط میتوانند مناطق ساحلی و جزیرهای خلیج فارس را بدین منظور انتخاب و مجموعه افراد مورد نظر را برای سپری کردن مدتی هرچند کوتاه از زندگی خود در این مکانها برنامه ریزی نمایند.
لطفی -استادیار دانشگاه آزاد واحد گرمسار – نیز توسعه رشتههای موج سواری ،اسکی روی آب و قایق سواری بادبانی را ضروری میداند چرا که علاقه و اشتیاق به ورزشهای مفرح دریایی را یکی از دلایل عزیمت گردشگران به مناطق ساحلی و دریایی عنوان میکند.
به گفته این مدرس دانشگاه این امکان در خشکی برای آنان مهیا نیست. از این رو توسعه رشتههای موج سواری، اسکی روی آب، شنا، قایق سواری بادبانی با توجه به وضعیت مساعد جوی و اقلیمی خلیج فارس میتواند گردشگران بیشتری را به خود جلب کند. از سوی دیگر فراهم نمودن مقدمات برای توسعه این دسته از رشتهها از سطح آماتور به حرفهای با دایر کردن فدراسیونهای مرتبط و نیز برگزاری مسابقات در سطح ملی و بین المللی سطح جذب گردشگر را در منطقه افزایش خواهد داد.