به گزارش هنرنیوز، نشست دانشگاهی «سفرهای نوروزی، بایدها و نبایدها» روز دوشنبه با حضور جمعی از استادان و مدرسان رشته گردشگری و دانشجویان و اعضای انجمن علمی گردشگری ایران در دانشگاه علم و فرهنگ برگزار شد.
در این نشست «ناصر کرمی» مدرس دانشگاه علامه طباطبایی به ارایه آمارهای گردشگری در سال ۱۳۷۸ از سوی سازمان ایرانگردی و جهانگردی اشاره کرد که طبق دستورالعملی ابلاغی در آن برهه زمانی رقم گردشگران ورودی باید به چهار میلیون نفر می‌رسید.
وی با بیان این که طبق این دستورالعمل کارشناسان نرخ رشد ورود گردشگر را سالانه ۲۰ درصد تعیین کردند، افزود: متأسفانه ارایه آمار این درصد رشد در سال‌های بعد ادامه یافت. در دوره‌های بعدی هر کسی که می آمد متاسفانه سلیقه خودش را اجرا می کرد، اما هیچ کس برنمی‌گشت به عقب که منشا این آمارگیری از کجاست. بدون آنکه بر عوامل موثر در ورود گردشگر همچون تغییر دولت‌ها، تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی، جنگ در کشورهای همسایه یا رکود اقتصادی جهانی توجهی شود.
کرمی گفت: از سال ۱۳۷۶ برای نخستین بار آمارگیری جامع گردشگران نوروزی انجام شد. در آن زمان میزان مسافران نوروزی سه میلیون نفر ثبت شد که با توجه به نسبت رشدی که سالانه بر آن اضافه می‌شود، امسال اینن رقم به طور تقریبی باید به رقم ۷ تا ۷.۵ میلیون سفر در نوروز می‌رسید.
او با بیان این که در مقوله گردشگری نمی‌توان به آمارهای مربوط به جا به جایی مسافران متکی بود، اظهار کرد: با تغییر مدیریت‌ها، مسوولان برای اثبات خود هر سال درصدی به حجم سفرها و گردشگران اضافه کنند.
این کارشناس گردشگری به آمار مسافرت های نوروزی امسال که ۱۳۸ میلیون جا به جایی را شامل شده اشاره کرد و افزود: هرچند سفرهای نوروزی پدیده‌ای واقعی است اما این آمار واقعی نیست زیرا معیار سنجش تنها جا به جایی خودرو و مسافر در سطح کشور است.
کرمی نوروز را فرصتی برای تعطیلات سالانه در ایران دانست، اظهار کرد: در همه کشورها تعطیلات سالانه‌ای تعیین می‌شود تا مردم به مسافرت بروند و از این رو نیز
کرمی ضمن تایید این نکته که این میزان جا به جایی در کشور در یک مدت دو هفته‌ای هیچ تاثیری بر اقتصاد جوامع مقصد تاثیرگذار است، تصریح کرد: در دنیا ۲۵۰ نوع سفر وجود دارد که برای هر نوع آن باید برنامه‌ریزی کرد.
این مدرس دانشگاه تنها یک نوع از این انگیزه‌ها را شامل برنامه‌ریزی سفر دانست که از آن با نام سفر «برای تغییر حال و هوا» یاد کرد.
او افزود: در این حالت گردشگر نقشه سفر می‌خرد، برنامه‌ریزی می‌کند، وسایل مورد نیاز سفر را خریداری می‌کند.
وی به تفاوت توریسم و صنعت توریسم اشاره کرد و گفت: در صنعت گردشگری، توریست به گردشگری اطلاق می‌شود که حداقل ۵۰ درصد هزینه‌های سفر خود را در زیرساخت‌های صورت گرفته در این صنعت از جمله هتل، تور، دفاتر خدماتی، رستوران و خرید سوغات هزینه کند.
به گفته کرمی بسیاری از کسانی که در ایران به سفر می‌روند در خانه اقوام و خویشاوندان ساکن می‌شوند که این افراد تنها در صورتی که بخشی از درآمد خود را صرف خرید سوغات و بازدید و تفریح از جامعه مقصد کنند، گردشگر به حساب می‌آیند.
وی از تعریف دیگری در حوزه گردشگری سخن گفت که بر طبق آن مسافری در صنعت گردشگری تاثیرگذار است، که در هر ۱۵۰ کیلومتر فاصله بین مبدا و مقصد، یک شب اقامت کند.
این کارشناس گردشگری خاطر‌نشان کرد: این تعریف در تضاد با آمارهایی است که از جا به جایی مسافران آن هم بر اساس تعداد خودروهایی که از جاده عبور می کنند، به دست می‌آید.
کرمی توضیح داد: برای نمونه اگر در فاصله تهران تا مشهد در هر ۱۰۰ کیلومتر یک پاسگاه انتظامی مستقر باشد و هر خودرو با چهار سرنشین محاسبه شود، یک خانواده چهار نفره در یک سفر از تهران به مشهد ۴۰ بار و در سفر برگشت نیز ۴۰ بار به حساب می‌آید که این ۸۰ سفر یک آمار غیر واقعی است.
وی علت نبود سیستم جامع آماری در کشور را به تغییر مدیریت‌ها نسبت داد و اذعان کرد: متوسط دوره اجرای برنامه‌های گردشگری جهان ۵ تا ۱۰ سال است و وزرای گردشگری در کشورهای مختلف طولانی‌ترین دوره‌های مدیریتی را دارند در حالی که در ایران در طول مدت کوتاه شاهد تغییر ۸ مدیر بودیم. از سویی مدیر تازه‌کار نیز خود را متولی افزایش ۳۰میلیون گردشگر می‌داند!
این مدرس دانشگاه به ۲۰ هزار تخت و ظرفیت پذیرایی۲۰ هزار نفری کیش اشاره کرد و افزود: چگونه در شهر کوچکی مثل قزوین ۴۰ میلیون گردشگر حضور می‌یابد؟ اگر طبق تعریف جهانی هر گردشگر شبان روز یک کیلو زباله تولید کند، ۴۰ میلیون کیلو زباله قزوین چگونه ظرف ۱۵ روز دفع شده است؟! این آمار و ارقام اقامت از کجا می‌آید؟ هزینه‌های اجتماعی و زیست محیطی پذیرش گردشگران خارج از ظرفیت شهرها چگونه فراهم می‌شود؟
کرمی بیان کرد:اسکان ۲۰ میلیون مسافر نوروزی در استان مازندران آن هم بیش از ظرفیت این استان نتیجه‌ای جز انباشت زباله در جنگل ها، تخریب محیط زیست و بویژه آتش سوزی در این مناطق را ندارد.
وی خواستار توجه بیشتر به هزینه‌های اجتماعی و زیست محیطی حضور بیش از حد گردشگران در سایت‌های تفریحی، تاریخی و طبیعی کشور شد
این مدرس دانشگاه یادآور شد: تداوم این رویکرد جز تخریب محیط زیست، فشار به جوامع محلی و ازبین بردن سایت‌های تفریحی و تاریخی نتیجه‌ای ندارد.
وی دربخشی از سخنانش تاکید کرد: باید تعطیلات سالانه از نوروز تفکیک شود. زمانی بحث بر این بود که بخشی از تعطیلات نوروزی در ایام دیگر سال بویژه دی ماه متمرکز شود تا بتوان بخشی از مسافرت ها را به سمت نوار جنوبی کشور سوق داد.
