«هادی آرزم» از هنرمندان عرصه موسیقی است که رهبری ارکستر سنتی و نوازندگی در ارکستر سمفونیک ارشاد را در سالهای ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۸ بر عهده داشته است. عضویت در شورای کارشناسی موسیقی سازمان صدا و سیما، مدیریت هنرستان صدا و سیما و داوری جشنوارههای مختلف موسیقی بخشی از فعالیتهای وی است.
آزرم اکنون مسئول شورای راهبری و هدایت آموزشهای تخصصی خانه سرود انقلاب اسلامی است، توانسته نخستین گروه هم آوایی به شیوهای نوین را ایجاد کند.
به بهانه برگزاری اولین دوره آموزشی مربیان سرود سراسر کشور، گفت وگویی با وی انجام دادهایم تا علاقهمندان به شرکت در این دورهها با چگونگی برگزاری این دوره آموزشی بهتر آشنا شوند.
لطفا در ابتدا درباره دورههای آموزشی ویژه مربیان سرود توضیحاتی بفرمایید؟
به همت خانه سرود انقلاب اسلامی و به لطف خداوند بزرگ در اواخر شهریور ماه سال جاری شاهد برگزاری اولین دوره آموزشی، ویژه مربیان سرود سراسر کشور خواهیم بود. این دوره پس از مرحله سطح بندی که در اواخر مرداد ماه اجرا خواهد شد و سطح اطلاعات و دانش مربیان ارجمند در آن ارزیابی میشود، برگزار خواهد شد. لازم به توضیح است که این سطح بندی در محیطی کاملا دوستانه و صمیمی محقق می شود و روز سطح بندی، فرصت خوبی برای آشنایی مربیان با اساتید و بالعکس است.
کدام یک از مربیان سرود در این دورههای آموزشی مخاطب شما هستند؟
مراد ما از آموزش، یک آموزش پایهای است و بیشک این آموزش از سطح مبتدی آغاز میشود و چون ممکن است در بین مخاطبین ما افراد دانش آموخته هم باشند که مقدمات را تحت نظر اساتید نام آشنا طی کرده باشند، لذا برگزاری دورههای عالی نیز دور از انتظار نیست. به هر حال طراحی دورههای آموزشی منوط به شناخت بیشتر مخاطبین و ارزیابی سطح اطلاعات و تجربیات و دانش آنها است. ضرورت دستیابی به این اطلاعات است که موضوع سطح بندی مربیان را تا حدی جدی ساخته که زمان قابل توجهی از جلسات کارشناسی را در خانه سرود به خود اختصاص داده است.
برای این دورههای آموزشی چه موضوعات درسی را انتخاب کرده اید؟
طبق نظر کارشناسانی که از ابتدای حرکت، خانه سرود از نظرات آنها بهرهمند بوده است، چهار موضوع به صورت قطعی مورد توجه خواهد بود.
- مبانی و تئوری موسیقی، به خصوص سلفژ ۲- مهارتهای صداسازی ۳- فراگیری یک ساز مبنا و ۴- بسترسازی به منظور آشنایی مربیان سرود با مقوله شعر و شناخت معیارهای انتخاب یک شعر مناسب و درگیر کردن مربیان سرود با این موضوع به عنوان ضرورتهای انکار ناپذیر در دورههای آموزشی مورد توجه خواهد بود.
گویا این دورههای آموزشی به صورت شبانه روزی و به مدت چهار روز برگزار میشود. با توجه به گستردگی موضوعات درسی که به آنها اشاره کردید، آیا قادر هستید در این مدت کوتاه به آنچه میخواهید دست پیدا کنید؟
ما برای انتقال علوم نظری و عملی محتاج زمان بیشتری هستیم و این امر به زمان نیازمند است. از طرفی امکان حضور دراز مدت مربیان در مرکز نیز برای ما وجود ندارد اما ما میتوانیم به موازات استفاده بهینه از وقت و زمانی که در اختیار داریم به ضرورتها بپردازیم. ما قادریم در حداقل زمان مشاورههای علمی بدهیم، بینش و نگاه مربیان را تصحیح کنیم، در صورت نیاز به سئوالات پاسخ دهیم، ذائقه مربیان را تغییر داده، سمت گیری، انتخاب، سلیقه، درک و توقعشان را از خود و کار هنری ارتقا ببخشیم. در این راستا در کنار آموزش میتوانیم منابع خوب و دسته اول را هم معرفی کنیم و این ها کارهای کمی نیست. در عین حال می توانیم به آموزش های غیر حضوری در برخی از مباحث بیاندیشیم و بسترهای کلاسهای دورهای را فراهم کنیم. علاوه بر این ما به توان، پشتکار، انگیزه و عشق والای مربیان برای یادگیری، ایمان داریم. عشقی که میتواند ما را در راه رسیدن به اهدافمان یاری کند.
معیارهای انتخاب منابع درسی در دورههای آموزشی از نگاه شما چیست؟
در ابتدا باید به این نکته توجه داشته باشیم که مخاطبان ما در درجه اول مربیان سروداند و هدف ما از برگزاری دورههای آموزشی ارائه بایسته هایی است که آنان را در عرصه مربی گری توانا میسازد. عنایت به این امر با توجه به زمان کمی که برای هر دوره آموزشی در نظر گرفته شده و پراکندگی مربیان ارجمند که اقصی نقاط میهن اسلامی را در بر می گیرد و حضور دائمی و آموزشهای مستمر و متمرکز را دشوار میسازد، ما را ناچار به آموزشهای فصلی، پایهای، کاربردی و انتخاب منابع موجز و مفید میکند. این نکته ما را از ارائه مطالب پراکنده، متفرق و غیرمرتبط با موضوع، برحذر میدارد اما راه را برای ارتقاء سطح علمی علاقهمندان نمیبندد و ما را به پیش بینی دورههای عالی نیز رهنمون میشود.
سیر منطقی مباحث، چینش کارشناسی آن و کاربردی بودن محتوا در عین صحت و علمی بودن، از جمله نکاتی است که باید در انتخاب منبع آموزشی به آن توجه کرد. به همین دلیل در مواقع گوناگون در حین مباحث کارشناسی ضرورت استفاده از کتابها و منابع آموزشی اصولی، مستند و تاثیرگذار بارها از سوی اعضای شورای هدایت و راهبری آموزشهای تخصصی مورد تاکید و توجه قرار گرفته و در همین راستا کتابهای گوناگونی همچون، هارمونی، اثر ریچارد اشتور، تئوری موسیقی استاد پورتراب، پوزولی، بیر و مجموعههای تدوین شده توسط پیروز ارجمند و... به منظور استفاده در دورههای آموزشی مورد بحث، کارشناسی و نقد قرار گرفته است.
از سوی دیگر ویژگی مخاطب و توانمندیهای خاص او، ارائه مجموعهای خاص را میطلبد تا آموزشهای مبنایی و صحیح را تحقق بخشد. هر کتابی برای هر شخصی نمیتواند مفید باشد. بسیاری از متنها در کتابهای تخصصی محتاج تشریح، تبیین و توضیحاند و جز در سایه تدریس استادی کارآزموده و توانا استفاده از آن سخت و دشوار است. و چه بسا آموزشی غیر صحیح و تبیینی به دور از تامل و توضیحی نابجا موجب آموزشی غیر اصولی شود و پایهای کج، دیوار مبانی علمی و ذهنی مربی را تا سالها لرزان و آسیب پذیر سازد.
استعداد و توانهای متعدد، پیش بینی منابع و شیوههای متنوع را می طلبد و برنامههای جداگانه و ویژه را برای مخاطبین خاص ضروری می سازد و بر همین اساس تدوین دروس و سر فصلهای درسی متمایز را به منظور پرورش نیروها، اجتناب ناپذیر میسازد.
ملاکهای شما برای انتخاب اساتید در دوره های آموزشی چیست ؟
اولین ملاک، تجربه کافی و تخصص بالا در امر آموزش و احاطه نظری نسبت موضوع درسی است. اساتیدی که در اطلاعیهها از آنها نام برده شده و دوره با حضور آنان به اهداف متعالی خود خواهد رسید دارای صلاحیتهای علمی و تخصصی هستند و هر یک دارای سوابق ارزشمند و تجارب ارزشمندی در عرصه موسیقی و سرود دارند.
تحصیلات آکادمیک، تجربه سالها تدریس، تحقیق، آهنگ سازی و نوازندگی و... بخشی از امتیازات برجسته و ویژگیهای آنها است که میتوان به آن اشاره کرد.
اخلاق، تعهد، سلامت، توان ایجاد یک رابطه خوب و موثر با مخاطب و اداره مطلوب کلاس نیز از جمله ملاکهای ما در انتخاب اساتید است.
آنچه در این حرکت آموزشی برای شما مهم است چیست؟
آنچه برای ما مهم است پایه گذاری یک حرکت درست، سنجیده و صحیح است چه باشیم و چه نباشیم.