به مناسبت 83امین سالگرد تولد فرانسوا تروفو؛
فرانسوا دوآنل
فرانسوا تروفو: عاشقان سینما مردمان بیماری هستند.
تاريخ : يکشنبه ۱۹ بهمن ۱۳۹۳ ساعت ۰۹:۵۲
فرانسوا تروفو روز ششم فوریه ۱۹۳۲ به دنیا آمد. مادرش بی مسئولیت بود پس مادربزرگش سرپرستی او را بر عهده گرفت. کودکی را در خیابان‌ها گذراند و تنهایی اش را با رمان و سینما پر کرد و ستایشگر بالزاک شد. خودش گفته است که ۲۰۰ فیلم اول زندگی را با فرار از خانه و مدرسه و پرورشگاه و دزدکی دیده است. در دوران نوجوانی با آندره بازن، منتقد و نظریه‌پرداز معروف ملاقات کرد، مردی که تروفو را به نوشتن درباره فیلمهای سینمایی تشویق کرد.
بازن در اوایل دهه ۱۹۵۰ با ماهنامه کایه دو سینما را راه اندازی کرد و گروهی از منتقدان پرشور و جوان را گرد آورد. جوانهایی که کمال هنری و پیشرفت تکنیکی سینمای هالیوود را ستایش می کردند و به شدت سینمای بومی و روشهای فیلمسازی سنتی سینمای فرانسه را تحقیر می‌کردند. او در طول ۶ سال ۱۷۰ مقاله را در کایه دو سینما به چاپ رسانيد كه بيشتر آنها مروري بر فيلم ها و مصاحبه ها با كارگردان ها بود. تروفو در سال ۱۹۵۴ در مقاله‌ای به عنوان «گرایشی ویژه در سینمای فرانسه» به محافظه‌کاری سینمای فرانسه تاخت و به دفاع از «تئوری مؤلف» پرداخت.
ژان لوک گدار، ژاک ریوت، اریک رومر، کلود شابرول و تروفو به تحسین گریفیث و جان فورد و هوارد هاکز تا آلفرد هیچکاک و اورسن ولز پرداختند و موج نو را راه انداختند و خود آرام آرام قدم به دنیای فیلمسازی گذاشتند. تروفو برای آخرین بار در جشنواره کن 1958 به عنوان منتقد حاضر شد و پس از سینما را از درون دنبال کرد. او پس از چند فیلم کوتاه در 26 سالگی اولین فیلم سینمایی خود به نام «چهارصد ضربه» را ساخت. او با این فیلم برنده جایزه بهترین کارگردانی جشنواره سینمایی کن شد. فیلمی که تا سالها بر سر آن بحث بود. فیلم داستان زندگی پسری به نام «آنتوان دوانل» را روایت می کند که در زندگی مشکلات زیادی دارد. آنتوان خلا عاطفی خود را همچون دوران کودکی تروفو با سینما و ادبیات پر می کند. «ژان پیر لئو» بازیگر این فیلم هم تا سالها به عنوان بازیگری درجه یک در عرصه سینما فعالیت خود را ادامه داد.
تروفو که شیفته سینمای آلفرد هیچکاک بود در سال ۱۹۶۲ به آمریکا سفر کرد و گفت‌و‌گویی پنجاه ساعته با هیچکاک انجام داد و گفت گوی خود را به کتابی معروف تبدیل کرد. شرایط مربوط به پیدایش و ساخت هر فیلم، تدارک و نگارش سناریوی هر فیلم، مسائل کارگردانی و نتایج فیلم از نظر هیچکاک با توجه به انتظاراتی که وی در اصل نسبت به آن فیلم خاص داشته است مباحث اصلی گفتگوی این دو است.
عروس سیاه‌پوش(۱۹۶۷) با ساختاری هیچکاکی درباره انتقام است که در آن زنی پنج مرد را، که در قتل تصادفی شوهرش در شب عروسی دست داشتند، تعقیب می‌کند و با بی‌رحمی آنها را می‌کشد. او پری دریائی میسی‌سی‌پی (۱۹۶۹) با با اقتباس از رمان ویلیام آیریش و به طریقه دیالیسکوپ فیلمبرداری کرده است. کودک وحشی (۱۹۶۹)، اتاقی با دو تخت (۱۹۷۰) از آثار بعدی او هستند. تروفو که همچنان به ادبیات وفادار است پول توجیبی (پول خرد، ۱۹۷۶)، مردی که زن‌ها را دوست داشت (۱۹۷۷) و اتاق سبز (۱۹۷۸) را براساس داستان‌های کوتاه هنری جیمز می سازد. به پیانیست شلیک کنید(۱۹۶۰)،ژول و ژیم(۱۹۶۲)، فارنهایت ۴۵۱ (۱۹۶۶)، شب آمریکایی(۱۹۷۳)، زندگی آدل هوگو(۱۹۷۵)، اتاق سبز (۱۹۷۸)، آخرین مترو (۱۹۸۰) و زن همسایه (۱۹۸۱) از آثار برجسته تروفو هستند.
تروفو بارها گفته که سینما زندگی او را نجات داده و او به سینما مدیون است اما آیا سینما به تروفو بدهکار نیست؟ بالاخره این عاشق سینما در ۲۱ اکتبر ۱۹۸۴ در ۵۲ سالگی در بیمارستان نویی پاریس به بیماری سرطان مغزی درگذشت.
