حجت امانی، نقاش فرشتهها در گفتگو با هنرنیوز مطرح کرد:
هنرمند پلی ست بین جامعه معاصر و سنت
حجت امانی را بیش از پیش با فرشتهها در دنیای هنر میشناسند او فرشتهها را به بیش از ۲۰ نقطه جهان برده است وتوانسته است جایی برای فرشتهها در موزهها و مجموعههای مختلفی باز کند اکنون اخرین فرشتهها را قرار است در تهران به نمایش بگذارد به این بهانه گفتگوی کوتاهی دراین رابطه با او انجام دادهایم:
تاريخ : يکشنبه ۲۷ مهر ۱۳۹۳ ساعت ۱۱:۵۴
چرا فرشته را انتخاب کردید؟ همواره در باور آدمیان خاکی موجوداتی فرشته گون وجود داشته و در بیشتر مذاهب شناخته شده، از خاور نزدیک و بین النهرین برخاستهاند؛ زرتشت از ایران، بودا از بامیان، پیامبراننژاد آرامی و عرب از بین النهرین و مانی از بابل، اعتقاد به موجوداتی که میتوانند از آسمان به زمین بیایند در این ادیان دیده میشود. حضور این گونه نقشها در هر دوره تاریخی نمادی از الوهیت و ایزدگونگی بودهاند و از قدرتی فرا بشری حکایت کردهاند، در فرهنگ اسلامی نیز این اندیشه پایداری خود را در کتاب آسمانی حفظ کرده است. اگر چه این موضوع جهانشمول است ولی من ناخودآگاه بسمت این موضوع رفتم.
غیر از این مجموعه چه مجموعهای دیگر از شما نمایش داده شده؟
مجموعه صورتهای دلربا بود که برای اولین بار در گالری هاله آلمان به نمایش گداشته شد و پس از آن در تورانتو در واقع اینها مجموعه مستقیما تحت تاثیر دو دوره مختلف و کمی متشاد از تاریخ تصویری و نقاشی پرتره گرایی در ایران است که در این مجموعه به چالش کشیده شده است، و البته بیشتر قاجاریه.
چرا قاجاریه؟
دوره قاجار آغاز دوره مدرنیسم در تاریخ ایران است بدلیل بروز پدیدههای نوینی چون عکاسی که همزمان با مدرنیسم و در پیوند با آن بوجود میآید. و از سویی پدیده دیگری مانند آغاز آرشیو عکس در ایران است که در این دوره صورت میگیرد و در واقع مجموعهای تصویری واقع نمایانه (رئالیستی) از گذشته است که میتواند حس نوستالژیای ما را به دوران واقع نمایانه پیشین مرتبط سازد. به بیان دیگر میتوان گفت کهنترین دوران تاریخ تصویری واقع نمایانه مربوط به زمان قاجاری است چرا که پیش از آن تصاویری مستندی وجود نداشته و فرهنگ تصویری ماقبل آن بیشتر بصورت مثالین طرح شده است. با این وجود استفادهٔ هنرمند معاصر و امروزین از بار تاریخی و حس نوستالژیک عکسها و نشانههای این دوره را گریزی نیست.
در واقع عالمهای خیالی دو دوران قاجار و صفویه با این تفاوت که ما در دوران قاجار دوربین عکاسی داشتهایم با نگاهی به هنر پاپ در امریکا این کارها بوجود امدهاند در دوران فاجار و صفوی ما شاهد یک نوع غرب زدگی در هنر نقاشی ایرانی بودهایم و من عمدا خواستهام این و یژگی را شدیدتر و امروزین به چالش بکشم.
وضعیت بازار هنر چگونه میدانید حراجها تاثیری بر اقتصاد ایران داشتهاند؟
قطعا خاصیت هنر این است که به رونق اقتصادی کمک کند هرچند که من مقوله بازار و هنر را در ارتباط با هم نمیدانم. اما آنچه که امروزه هنر ایران بویژه نسل جوان را درگیر خود کرده است بازارهای حراج (AUCTIONS) و اقتصاد هنر است. این حراجها به خصوص در داخل کشور و خاورمیانه اگر چه به لحاظ اقتصادی خوب و پر بار است اما از سوی دیگر بسیار نگران کننده است. متاسفانه آثار ارائه شده در این حراجها الگویی شده است برای تولید و جهت دهی برخی از هنرمندان جوان که بدین سمت و رفته وچه بسا در مواردی اثار هنری ارزش واقعی و هنری خود را در حد کالایی برای تجارت تنزل داده است
امروزه در ایران دو گونه اثر هنری که مورد توجه حراجها و بخصوص کلکسیونرهای عرب است و دامن گیر بسیاری برای تولید انبوه در ایران است ۱- پدیده خط نقاشی و ۲- گونهای از نقاشی رئالسیتی فانتزی) Fantasy realism که حجاب دختران ایرانی را به تصویر میکشند که مد شده است که این موجب تغییر ذائقه مخاطبان نیز شده است
از دیدگاه شما هنر چگونه است؟
من فکر میکنم رسالت هنر علاوه بر زیبایی، شفا بخش هم باید باشد. هنر گزارشی و رئالیسم زیباست اما بنظر من نمیتواند شفا بخش باشد هنری میتواند موثر باشد که از آرزوی انسان برخواسته و ریشه در فطرت انسان و نظر به اسمان (ماورا) هم داشته باشد.
سنت هنری ما از گذشته، همواره نیم نگاهی به عالم دیگری هم داشته همزمانی که گستاو کوربه نقاش رئالیست میگوید فرشته را به من نشان دهید تا من آن را بکشم هنرمندان شرقی و مسلمان فرشته را به تصویر میکشیدند.
البته این بدان معنا نیست که هنرمند فارغ از جامعه به سنت هنری گذشته خود وفادار بماند و درکی از زمان خویش نداشته باشد بلکه باید پلی برقرار کند بین جامعه معاصر و سنت خویش و نگاهی نو و بیانی امروزین از فطرت انسانی برای انسان معاصر داشته باشد.